Yırca'da son karar verildi: O proje de iptal

Manisa Soma'nın Yırca Mahallesi'ne termik santral yapımı için kesilen 6 bin zeytin ağacı Türkiye’nin gündemine oturdu. Köylüler en önemli geçim kaynaklarından biri olan zeytin ağaçlarının kesilmemesi için eylemler düzenledi. Güvenlik görevlileriyle yaşanan arbedede direnerek onları durdurmaya, makinelerin önüne geçip engel olmaya çalıştılar. Canlı yayında gözyaşları döktüler. Konu yargıya taşındı. Kolin şirketinin yapacağı termik santral için Danıştay ve Manisa 2. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı aldı. YIrca'da bugüne kadar 1000 ağaç kesilmişti. Kolin Santrali Yırca'ya yapmıyor

Ege Postası
21.04.2015 - 11:22

Bu süreçte köy ikiye ayrıldı. Bir başka grup köylerinde ‘termik santral yapılması için topladıkları imzayı Enerji Bakanlığı'na iletti. Ancak bugün Yırca'yla ilgili iki gelişme yaşandı. Danıştay İdari Davalar Genel Kurulu Danıştay 6. Dairenin Yırca Kararını onayladı.

Bir süredir yeni yer baktıkları konuşulan Kolin Şirketler Grubu da termik santrali başka bir yere yapacaklarını açıkladı. Şirketin açıklamasında, "Kolin Grubu’nun Soma’da kurmayı planladığı termik santralın yeri ile ilgili alternatif saha tespiti çalışmaları tamamlanmıştır. Buna göre Soma Kolin Termik Santrali’nin yeni proje alanı olarak Türkpiyale ve Kayrakaltı Köyleri civarında yer alan bir alan belirlenmiştir. Santralin inşası ve işletmesiyle ilgili yer değişikliğinin tescili için resmi makamlara yapılması gerekli başvuru süreci başlatılmıştır.Yeni proje alanı üzerinde dikili zeytin ağacı bulunmamakta ve 3 km. mesafede herhangi bir zeytinli saha da yer almamaktadır" denildi.

Hukuki ve önümüzdeki süreçle ilgili de açıklamada şu bilgiler yar aldı:

"Termik santralin yeri ile ilgili orijinal planlar uyarınca Yırca Mahallesi’nde gerçekleştirilen ve yürütmesi mahkemece durdurulan acele kamulaştırmaya ilişkin hukuki süreç devam etmektedir. Hukuki sürecin tamamlanmasını takiben, acele kamulaştırmaya tabi olan taşınmazların hak sahiplerine iadesi yine Kamu İdaresi tarafından yapılacaktır. Kolin Grubu, hak sahiplerinin Yırca’da termik santral yapılmaması nedeniyle doğabilecek olası mağduriyetinin önüne geçilmesi amacıyla ek önlemler üzerinde çalışmaktadır.

Daha önce de beyan edildiği gibi Soma nüfusunun ve ekonomisinin büyük bir bölümünü temsil eden Somalı Meslek ve Sivil Toplum Örgütleri, ilçede baş gösteren ekonomik olumsuzluklara çözüm oluşturması adına yeni termik santral yatırımını desteklemektedir. Bu desteğin temelinde ülke ekonomisinin sağlıklı işleyebilmesi adına her dalda dışa bağımlılığı azaltmak hedefiyle yer altı ve yer üstü zenginliklerimizin üretime katılması gerekliliği ve yaratılacak istihdam yatmaktadır. Kolin Grubu, yerel iradenin desteklediği bu yatırımı, Soma halkı ile uzlaşı içerisinde Soma’ya ve ülkemize kazandırma kararlılığındadır.

Bu vesileyle yeni yer tespiti çalışmaları boyunca cesaretlendirici yönlendirmeleri, adil ve dirayetli yaklaşımlarından dolayı başta TBMM’de milletimizin iradesini temsil eden Manisa Milletvekillerimiz olmak üzere, Manisa Valimiz Sayın Erdoğan Bektaş, Soma Kaymakamımız Sayın Bahattin Atçı, Kırkağaç Kaymakamımız Sayın Ali Sırmalı, Soma Belediye Başkanımız Sayın Hasan Ergene, Somalı Meslek ve Sivil Toplum Örgütleri ile Soma halkına teşekkürü bir borç biliriz."

YENİ SANTRALİN TEMELİ EYLÜL AYINDA ATILACAK

Termik santral kurmak için Manisa'nın Soma İlçesi Yırca Mahallesi'nden umudunu kesen Kolin firması, Türkpiyale ve Kayrakaltı mahalleri arasında belirlediği yeni yeri Soma Egerens Otel'de düzenlenen basın açıklamasıyla duyurdu. Kolin İnşaat Enerji Grup Başkanı Murat Zekeriya Aydın, santralin inşaatına Eylül ayı gibi başlanacağını söyledi.

Kolin Şirketler Grubu bünyesinde yer alan Hidro-Gen A.Ş. tarafından Soma'da yerli linyit yakıtlı 510 MW kurulu güce sahip Soma Kolin Termik Santrali kurulması planlandı. Bunun için en uygun yer olarak Soma'nın 30 Mart'taki yerel seçimlerin ardından mahalleye dönüştürülen Yırca Köyü belirlendi. Soma'da binlerce metrekarelik alanda bulunan zeytinlik, Soma Kolin Termik Santrali'nin yapımı için acele kamulaştırıldı. Bunun üzerine, Soma'ya yapılacak üçüncü termik santralin kurulacağı Yırca Mahallesi ile bu santrale verilecek kömürün bulunduğu saha olan Deniş Mahallesi'nde oturanlar, zeytinliklerin kamulaştırılmasına tepki amacıyla geçen 1 Eylül'de eylem yaptı. Acele kamulaştırma sürecinin iptali için de dava açtı. Yırca Mahallesi sakinleri ve Greenpeace yetkilileri, Soma Kaymakamlığı ve Soma Belediyesi'ni durumdan haberdar edip, şirketin zeytinlik alanlara zarar vermesi olasılığına karşı gerekli önlemlerin alınmasını istedi. Dava sonuçlanmadan ve acele kamulaştırma süreci tamamlanmadan şirketin zeytinliklerin çevresine tel örgü çekmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülürken, geçen 17 Eylül'den itibaren bölgedeki zeytin ağaçlarının kesilmeye başlanması tepkilere neden oldu. Santralin yapılacağı alanda 6 bin 666 zeytin ağacının kesilmesi tepkileri daha arttırdı. Bakanlar Kurulu'nun aldığı acele kamulaştırma kararının geçen 7 Kasım'da yürütmesini durduran Danıştay 6'ıncı Dairesi, 26 Aralık'ta kararı esastan iptal etti. İptal karanının ardından köylüler ve çevreciler sökülen zeytin ağaçların yerlerine yenilerini dikerek tepkilerini dile getirdiler. Tüm bu gelişmeler üzerine Yırca'dan umudu kesen Kolin Şirketi, Soma'da başka bir yer bakmaya başladı. Kolin Şirketi'ne Yırca yerine termik santral kurmak için Çerkez Sultaniye, Türkpiyale, Bozarmut ve Kayraltı Mahalleri önerildi. Kolin firması bu yerler arasından Türkpiyale ve Kayrakaltı mahalleri arasında bir alanı santralin yeni yeri olarak belirledi.

Firma santralin yapılacağı yeri Soma Egerens Otel'de düzenlenen basın açıklamasıyla duyurdu. Açıklamaya Kolin İnşaat Enerji Grup Başkanı Murat Zekeriya Aydın, AK Partili Soma Belediye Başkanı Hasan Ergene, Kolin İnşaat Maden Grubu Danışmanı Mahmut Samer katıldı. Kolin İnşaat Enerji Grup Başkanı Murat Zekeriya Aydın, santalin yapılacağı yeni yeri Türkpiyale ve Kayrakaltı mahalleri arasındaki alan olarak belirlediklerini söyledi. Santralin inşası ve işletmesiyle ilgili yer değişikliği tescili için resmi makamlara gerekli başvuru sürecinin başlatıklarını belirten Aydın, eylül ayı gibi temelin atılacağını söyledi.

'SOMA'YI EN AZ YÜZDE 50 BÜYÜTECEK YATIRIM'

Soma Belediye Başkanı Ak Partili Hasan Ergene ise Soma'nın bir süreçten geçtiğini belirtip, "Kolin firması, yatırım yönünden bize kararlılığıın ifade etti. yapılacak yatırım, ülkemizde artan işsizlik oranını düşürmek için milli servetimiz olan kömürden, elektrik enerjisi elde etmek için çok önemli. Soma'yı en az yüzde 50 büyüteceğine inandığımız bir yatırım. Bir an evvel hayata geçmesini arzu ediyoruz. Yerel yönetim olarak ben ve belediye meclisi arkadaşlarımız bu yatırım destekliyoruz" dedi.

YIRCA'YA SANTRAL TARTIŞMALARINA SON NOKTA

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Manisa'nın Soma İlçesi'ne bağlı Yırca Mahallesi'nde kurulması planlanan termik santral için alınan 'acele kamulaştırma' kararını esastan iptal eden Danıştay 6. Dairesi'nin kararını kısmen onadı. Böylelikle Yırca'da termik santral yapma projesi tamamen iptal olurken, kurul, gerekçeli kararını henüz açıklamadı.

Yırca Mahallesi'nde, 6 bin 666 zeytin ağacının söküldüğü alanda termik santral yapılması için Bakanlar Kurulu'nun aldığı 'acele kamulaştırma' kararı Danıştay tarafından, esastan iptal edilmesine rağmen tartışmalar bitmedi. Karar, dosyanın da tarafı olan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) ve Kolin firması tarafından temyiz edildi. Dosya, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na gitti. Kurul, Danıştay 6'ıncı Dairesi'nin kararını kısmen onadı. Yırca köylülerine destek veren Avukat Deniz Bayram, ÇED raporuna karşı da verilen iki yürütmeyi durdurma kararı olduğunu hatırlattı. Greenpeace ve Yırcalı köylülerin avukatı Deniz Bayram, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun bu kararının ardından Kolin Şirketler Grubu, yaptığı açıklama ile Yırca'da zeytinlik arazilerde kurmayı planladığı Kolin termik santrali projesinden vazgeçtiğini ve projenin zeytinlik olmayan başka bir yerde gerçekleştireceğini duyurduğunu belirtti. Yırca halkının mücadelesinin haklılığının bir kez daha kanıtlandığını vurgulanan Bayram, "Santralin, vereceği zararlar nedeniyle Türkiye'nin hiçbir yerinde yapılmaması gerekir" dedi.

İlk günden itibaren, projenin hukuka aykırı olduğunu ve hukuki sürecin beklenmesi gerektiğini ifade ettiklerini vurgulayan Bayram şunları söyledi: "Buna rağmen, hukuksuz ve usulsüzce 6 bin 666 zeytin ağacı kesildi. Bugün, Greenpeace ve Yırcalılar'ın birlikte açtıkları davada alınan 'acele kamulaştırmanın iptali' kararının kısmen onanması ve ÇED kararı dahil olmak üzere projeye karşı başlatılan hukuk süreçlerinde alınan sonuçlar üzerine, Kolin Şirketler Grubu, kömür yakıtlı termik santral projesini Yırca köyü zeytinliklerinde hayata geçirmeyeceğini ifade etti."

KÖMÜRLÜ SANTRALLER DÜNYANIN HER KÖŞESİNDE ZARAR VERİYOR

Bundan sonraki süreçte, Yırca'da 6 bin 666 zeytin ağacının kesilmesinden sorumlu olan tüm kişilere karşı cezai sorumlulukların üzerine gideceklerini ve Yırca köylülerinin yanında olacaklarını ifade eden Bayram, "Kömür yakıtlı termik santraller, yerel, bölgesel ve küresel çapta, geri dönüşü mümkün olmayan büyük çevre tahribatına ve ölümcül sağlık etkilerine neden olur. Kömürlü termik santraller, astım, bronşit, kanser gibi pek çok ciddi hastalığın nedeni. Bu nedenle kömür projeleri sadece zeytinliklerde değil, yeryüzünün her köşesinde, hayatın olduğu her yerde izin verilmemesi gereken projelerdir. Bu nedenle, Yırca'da olduğu gibi, kömür santrallerine karşı mücadelemiz devam edecek. Türkiye, yeryüzü ve insan sağlığını riske atmadan, enerji verimliliği ve temiz enerji politikaları ile hem enerji ihtiyacını karşılayabilir hem de daha fazla istihdam yaratabilir" diye konuştu. (DHA)