İMO Başkanı Ayatar’dan ‘yapı stoku’ uyarısı ve imar affı tepkisi

 EGEPOSTASI- TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, TR35 TV’de yayınlanan Birol Soylu ile 10. Köy programında gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu.

EN BÜYÜK SORUN İŞİN EHLİNE BIRAKILMAMASI

Türkiye’yi derinden sarsan Kahramanmaraş merkezli depremlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Eylem Ulutaş Ayatar, ‘’Böyle bir felaketi bekliyorduk. Deprem olacağına dair bir çok uyarı yapıldı. Biz defalarca yapı stokumuzu gözden geçirilmesi gerektiğini ifade ettik. Depreme karşı yapılarımızın güvenli olduğunu düşünmediğimizi belirttik. Bugün karşılaştığımız tablo buna karşı bir önlem almadığımızdan kaynaklı. 1999 depreminin çok daha fazlasını yaşıyoruz. Biz işi ehline bırakmıyoruz en büyük problem bu. Herkesin uzmanlık alanı var biz bilimi önemsemediğimiz sürece bunları yeniden yaşayacağız. Bilimi her şeyin önüne koymadık. Bu deprem afet sonrasının da ne kadar önemli olduğunu gördük. Müdahalede geç kaldık. Bu deprem koordinasyonda iyi olmadığınızı gösterdi. Japonya’daki mühendisler gelsin yapsın diye ifadeler kullanılıyor. Buna gerek yok biz nasıl yapılacağını biliyoruz zaten’’ dedi.

SINIFTA KALDIK

Ulusal Deprem Stratejisi Eylem Planı hakkında açıklamalarda bulunan Ulutaş Ayatar, ‘’Planlarımız var, ulusal deprem stratejisi eylem planı var. 2011 yılında oluşturulmuş, 2023 yılına kadar hedefler konulmuş. Kağıt üzerinde her şey düzenli ama önemli olan kısım uygulama biz uygulamada maalesef sınıfta kaldık. Erzincan depreminde ise insanlık dışı şeylerden de bahsedilir. Biz hala o zamanki çaresizliği yaşıyoruz. Ben bu iki depremi çok benzettim. Talimat beklendiği ifade ediliyor. Neden beklenildiğini birinin açıklaması lazım. Enkaz kurtarmada çalışacak yetkin kişiler bekletildiklerini söylüyorlar..’’ ifadelerine yer verdi.

İMAR AFFI TEPKİSİ

İmar affına tepki gösteren Eylem Ulutaş Ayatar, ‘’Şu anda hala uygulamalarda hatalarımız var. Bizim bir deprem yönetmeliğimiz var. Kuralları var, buna göre uygular ve projelendirirsek, doğru bir şekilde denetlersek bu yapı ayakta kalır. Yapı zarar görür ama göçme yaşanmaz. Bunu biliyorken biz hiç mühendislik hizmeti almamış yapıyı imar affı ile tescilledik. Bir daha bunu ülke gündemine getirmemek lazım. Sorun çözdük diyorlar, nasıl çözüldüğü ortada. Bu tartışmalar hep mülkiyet kavramı üzerinden gidiyor. Bakan imar affı çıktığında, mühendislere 3-5 lira kaptırmasın diye o kısmı devre dışı bıraktık demişti. Vatandaşa belge verdiler. Böyle bir durumda sorumluluk duyulmaz. Hala meclis gündemine nasıl imar afları getirebilirler? İmar afları adaleti de bozan bir şey. İmar afları yozlaşma da getirir’’ dedi.

HASAR TESPİT ÇALIŞMALARINA BAŞLADIK

Deprem sonrası çalışmalardan bahseden Eylem Ulutaş Ayatar, ‘’İnşaat Mühendisleri Odası ve TMMOB yöneticileri gönüllü olarak görev yaparlar. Kamu yararını gözeten, halktan yana bakan bir meslek örgütü, kamu kurumu niteliğinde olan bir meslek örgütü. İlk refleksimiz bir dayanışma ağı kurmak oldu. İhtiyaçları belirledik ve malzemeler toparlayarak bölgeye intikal ettirdik. Burada da en büyük sorun organizasyondu. Doğrudan muhatap bulamadık. Bunun sonucunda bizim arkadaşlarımız da bölgeye gitti. Elimizden geldiği kadar bölgeye destek olmaya çalıştık. İnşaat Mühendisleri Odası hasar tespitine bakanlık talebiyle başladık. İzmir depreminde ısrarla istememize rağmen hasar tespitinde görev alamamıştık. Kamu kurumları da bizim kurumlarımız. Biz her zaman işbirliğine hazırız. Bu sefer kabul ettiler. Bir çok şubemiz hasar tespitinde görev alıyor’’ ifadelerine yer verdi.

BU FELAKET BİR KESİME MAL EDİLEMEZ

Deprem bölgesindeki gözlemlerinden bahseden MMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, ‘’Yıkılan yapı sayısı belli. Bir ailede ortalama kişi ve konut sayısını çarptığınızda rakamın çok büyük olduğu anlaşılır. Umarım biz yanlış düşünmüşüzdür. Bir kargaşa var. Bilgi kirliliği çok. Daha duyarlı davranabilmek çok önemli. Yağma olayı illaki olmuştur. Bir bu felaketi bir kesime mal etmemeliyiz. Halk şu anda yaraları sarma derdinde. En büyük sorun barınma sorunu. Uzun süreli bir sorun. Kısa sürede yeniden yapılaşmaya gidilecekmiş gibi ifadeler var ama... İnsanlarımız öldü, canlarımızı kaybettik, kültürümüzü de kaybettik. Hatay’ın Antep’in yeniden inşa edilmesi lazım. Orada bir tarih vardı. O alanların iyi bir şekilde korunması gerekiyor. Hemen girelim binalar dikelim gibi bir durum olmaması lazım’’ dedi.

YAPI GÜVENLİĞİNİ GÜNDEME ALMALIYIZ

Yapı stoklarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ayatar, ‘’Vatandaşın fay hatlarının nereden geçtiğini bilmesi önemli ama daha önemli olan yapım güvenli mi değil mi onu bilmesi. Bu soruyu tartışarak ne yapmamız gerektiğini bilmemiz lazım. Kentsel dönüşüm kavramı da bunlardan biri. Burada iki başlık var; kentsel dönüşüm yasası ve belediyeler kanunu. Yerelin örgütlenmesi çok önemli. Bölgeyi bilir, halkı bilir ama bakanlık olmadan olmaz bir eş güdüm lazım. Burada yapılması gereken o zaten. Yapıların güvenliği bizim ana konumuz. Bu konuyu gündeme almamız lazım. Deprem siyaset üstü bir konudur ama herkes siyasetini yapıyor. Bizim o kavramı içselleştirip işbirliği yapmamız gerekiyor. Bu sadece ne yerel yönetim ile ne bakanlık ile ne de başka bir yapı ile olabilir. Çok büyük bir konu. Çok sayıda güvenli olmayan yapı stokundan bahsediyoruz. İşbirliğine ihtiyaç var. Yarın yapılabilecek şeyler de var. Mesela yetkin mühendislik çok önemli. Herkes proje yapmasın belli kriterler sağlandıktan sonra proje yapabilsin. Yıllardan beri odamız bu yönetmelikleri çıkarır ama yasalardaki boşluklar sayesinde uygulanamıyor. Bunu sağlamak bir kararnameye bakar’’ ifadelerini kullandı.

İzBB tarafından başlatılan yapı karnesi projesinden bahseden Ayatar, ‘’İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 30 Ekim depreminin ardından bizimle imzaladığı bir protokol kapsamında Bayraklı ilçesinde yapı stoku envanter çalışmasını yaptık. Şimdi Bornova’da devam ediyoruz. Bayraklı ilçesinde yaptığımızın bir çıktısı da bina kimlik belgesiydi. Burada binaya, imarına dair bilgiler var. Bu gibi mekanizmalarla biz tedbir alabiliriz. İzmir’in afet planı var. Valilik tarafından yayınlanan bir plan. Kurumların neler yapacağına dair brifingler veriliyor. Fakat deprem anındaki bir planımız yok bunun vakit kaybetmeden yapılması gerekiyor’’ dedi.