Büyükşehir’de gündem kentsel dönüşüm

BERİVAN KAYA/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Mart ayı Olağan Meclis Toplantısı Birinci Birleşimi Başkan Tunç Soyer idaresinde gerçekleştirildi.

SOYER: TÜM GÜCÜMÜZLE BÖLGEDE OLACAĞIZ

Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve 11 ilde etkili olan deprem felaketine ilişkin açıklamalarda bulunan ve yardımların sürdürülebilir olması gerektiğine dikkat çeken İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, ‘’Acımız  çok büyük bundan sonraki hayatımızda bir yanımız eksik olacak. Ben İzmir’de tek yürek olan tüm siyasi partilere, STK’lara, derneklere teşekkür etmek istiyorum. İzmir deprem bölgesinde tüm gücüyle, tüm paydaşlarıyla herkesin el ele verdiği ve büyük vicdanıyla orada yer aldığı örnek bir çalışma sergiledik. Ne yapsak az, ne yapsak eksik ama biliyoruz ki bu devam etmek zorunda. Orada hayat devam ediyor. On binler yine açıkta ve büyük sıkıntılarla baş başa. Bu öyle bir kaç ay üzerimize düşeni yaptık demekle olmaz. Sürdürülebilir olmak zorunda. Çok büyük bir felaket… Biz de İzmir olarak bütün gücümüzle bölgede olmaya devam edeceğiz’’ dedi.

DEPREMZEDELERE FATURA DESTEĞİ

06 Şubat 2023 tarihinde merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ile Elbistan ilçeleri olan ve Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa ile Elazığ başta olmak üzere çevre illerde de yıkıcı şekilde hissedilen doğal afet (deprem) meydana gelmiş olup, söz konusu doğal afet nedeniyle İzmir’e gelerek  "Bir Kira, Bir Yuva" dayanışma kampanyası kapsamında ikamet edecek vatandaşların elektrik ve su faturalarının Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Sosyal Yardımlar Şube Müdürlüğü tarafından üç ay boyunca sosyal yardım olarak ödenmesi meclis gündemine geldi. Önerge oy birliği ile komisyonlara gönderildi.

DEPREME KARŞI YENİ DÜZENLEMELER GÜNDEMDE

Yeni yapılacak yapılarda sismik izolatör, 5 kat ve üzeri yapılarda en az bir adet bodrum kat yapılması zorunluluğu, İnceleme Kurulu oluru alınmadan yapı ruhsatı verilmemesi konuları meclis gündemine geldi. Önerge oy birliği ile komisyonlara gönderildi.

ŞAHİN'DEN İLAVE ÖNERİ 

MHP Grup Başkanvekili Selahattin Şahin önergeye ek olarak, ''Şahin, “İlave olarak temel sisteminin radye olarak zorunlu hale gelmesi de bizce önem arz etmektedir. Komisyonlarda bu konunun da değerlendirilmesini talep ediyoruz” ifadelerini kullandı. 

BOZTEPE: BİZ TEMEL GÖRMEDİK…

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Çiğli'deki 91 dönümlük arazisine çalışanları için toplu konut yapımını meclis gündemine taşıyan AK Partili Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe, ‘’Çiğli’de biz 2021 yılında Ege şehir planlamaya verdiğiz bir arsa vardı. Bu arsa ile ilgili 2 ay önce temel atıldığı belirtilmişti biz gidip baktığımızda temel olmadığını gördük. Burada 2 parsel var. Bu 2 parselin de ege şehir planlaması İzmir Büyükşehir Belediyesi çalışanları için ucuz konut yapılsın diye verdik. Mülkiyeti bizde kalması kaydıyla verdik. Şimdi bakıyoruz ki burada konut alan çalışanlar orayı 5 yıl satamaz diye bir ibare vardı. Şu an orada İzBB’nin çalışanlarına ait bir konut göremedik. Buradan İzBB’den konut alanların konutları devrettiğini duyduk. bu konuyla ilgili bize herhangi bir bilgi verilmedi ve temel atılmadı. Kat karşılığıyla kooperatife düşük bir bedelle verildiğini duyduk. Sadece İZBETON, ege şehir planlama biliyor. Orada 2 kooperatif var sanırım. Bu konuyla ilgili herhangi bir bilgi verilmedi’’ ifadelerine yer verdi.

AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ve iştiraki İZBETON’a yönelik çarpıcı eleştirilerde bulundu.

HIZAL: KENTSEL DÖNÜŞÜMDE BAŞARISIZSINIZ

İzmir’in yapı stokuna dikkat çeken Özgür Hızal, ‘’ Yakın bir zamanda dile getirdiğiniz gibi İzmir’deki yapı stokunun yaklaşık yüzde 85’i depreme dayanıklı değil. Bunlar nasıl dönüşecek, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve bakanlığın yapması gerekenler gibi. Bu eleştirilerimi geçmişte yaptım. Ben bu eleştirişleri yaptığımda birçok arkadaşımız bana kızdı. Yakın zamanda bir açıklama yaptınız, bundan sonraki dönemde İzBB olarak bütçenizin yüzde 10’unu kentsel dönüşüme ayıracağız dediniz. Bizim için olumlu ama eksik bir açıklama. Bugüne kadar kentsel dönüşüme yüzde 1’i dahi ayırmadınız. Ayırmış olsaydınız bugünkü performans çok farklı olurdu. 50 milyarlık bütçenin yüzde 10’unu harcasaydınız kentsel dönüşüm alanları ile alakalı yapacağımız eleştirişleri yapmıyor olurduk. İzmir’de kentsel dönüşümde başarısızsınız. Kentsel dönüşüme kaynak ayırın dediğimizde karşımıza İZBETON’u çıkarttınız’’ dedi.

“BÜYÜKŞEHİR KENTSEL DÖNÜŞÜME BÜTÇE AYIRMADI”

Kentsel dönüşümde İZBETON’un ilk oylamasında biz oy birliği verildiğine dikkat çeken Hızal, “ Müteahhitler, iş dünyası dönüşümde ihalelere katılmıyor, İZBETON eliyle yapalım dediniz biz de tamam dedik.  Biz kafamızda soru işaretleri olduğunu söyledik ve İZBETON bir performans ortaya koysun dedik. Bizim şerhimize rağmen İZBETON’a verdiniz. Aradan yıllar geçti, performansına baktığınızda İZBETON kendi bütçesinden bir kaynak ayırmadı ve hukuki olmadığı söylediğimiz bir kooperatif modeli ile karşımıza çıktınız. Bu modeli o kadar güzel süslediniz ki. Kooperatif ismi vererek masumlaştırdınız. Ama bu iş o kadar masum değil. Bu aslında bir finans modeli dediniz bu aslında çok daha acıydı. İzBB’nin kentsel dönüşüme bütçe ayırmadığı anlamına geliyor’’ dedi.

“SAÇMA SAPAN BİR MODELLE”

Kentsel dönüşüm konusunda İZBETON’un performansınI değerlendiren Hızal, ‘'Örnekköy’ün olması gereken seviye yüzde 69, ilerleme seviyesi yüzde 8. Örnekköy dördüncü etap yüzde 14 seviyesinde. Gaziemir birinci etap yüzde 2 buçuk seviyesinde. Uzundere üçüncü etap yüzde 1. Bu bizim yaklaşık 3 yıldır ortaya koyduğumuz eleştirilerin göstergesi. Ne kadar haklı olduğumuzu bu veriler gösteriyor. Biz dedik ki İZBETON bu noktada yanlış yapıyor. İZBETON, yapması gerektiği gibi işler yapmıyor. Saçma sapan bir modelle İzmirleri yanılttılar. İZBETON kentsel dönüşüm noktasındaki performansı bu.  0 lira bütçe ayırarak vatandaştan alınan paralarla kentsel dönüşüm yapıyorsun’’ dedi.

HIZAL: İZBETON GARİMENKUL İŞİNE GİRMİŞ

İZBETON’un gayrimenkul işine girdiğini belirten Özgür Hızal, ‘’İZBETON’un asli işi altyapı ama bir de kentsel dönüşüm işi verdik gördük ki İZBETON asli işin, yerine getirirken başarısız oluyor ama bunun yanında gayrimenkul işine girmiş. Elime bir tapu senedi geçti. Bu senette İzmir ili Bornova ilçesi Erzene mahallesinde bir gayrimenkul. İzBB kayıtlıyken İZBETON’a 39 milyona satılıyor. Nasıl satılmış, ihaleye girmiş bir encümen kararıyla satılmış. Encümen kararı ilginç bu ihaleye sadece İZBETON girmiş. O parayı da muhtemelen verecektir. Yeri kıymetli bir yer, burada bir inşaat yapılmak isteniyor. Orada bulunan ağaçlar kesilmek isteniyor. Yeşil hassasiyeti açısından söylüyorum. İZBETON burada ne yapacak diye baktık ve elimize bit taşınmaz satış sözleşmesi geçiyor. İZBETON ile x firma arasında yapılmış. Bir kat karlılığı bir firmaya veriliyor. İşe gediğinde kooperatif işe geldiğinde kat karşılığı inşat sözleşmesiyle kim olduğunu bilmediğimiz ve bizim denetimizde olmayan bir modelle finans yaratıyor ve buralar veriliyor. Hatta orada ağaçları kesmek için bir takım bürokratik işlemler de yapılıyor. O ağaçlar oradan kesilemiyor çünkü o gayrimenkulde haciz var. O yüzden o ağaçlar kesilemiyor. Hacizler vergi dairensin. Neden kaldırmıyorlar çünkü nakit yok. Bu finanslarla herhalde o hacizleri kaldıracaklar. Bu şekilde bu şehirde maalesef kentsel dönüşüm konusunda başarılı olamayız. İzBB’nin bir meclis üyesi olarak söylüyorum. Sizden ricam bu modelle ilgili şapkanızı önünüze koyun ve revizyon yapalım bu işler hızlansın. Bu alanlar bitsin yeni alanlara geçelim. İzmir’i dönüştürmemiz gerekiyor. Deprem kapımızda’’ dedi.

ÖNAL: KOOPERATİF ELİYLE HAK DAYANIŞMASIYLA DÖNÜŞÜM

İmar ve Bayındırlık Komisyonu Başkanı İrfan Önal AK Parti ve MHP grubundan gelen eleştirilere yanıt vererek, ‘’Biz o gecekondu bölgelerinde de en az yeri olan insana bile bir daire çıkarma konusunda ısrarlarımızı sürdürdük. Bu müteahhitlere karlı gelmedi. Hiç kimse karlı bulmadığı için buralara girmedi. İhalelere kimse katılmazken burada liranın değer kaybı vardı ancak bunlar üzerinden siyaset yapmadık. O gün konuşulan konular kendi şirketlerimiz eliyle bu dönüşümü yapabilir miyiz diye düşündük ve AK Partili arkadaşlar da destek verdi. Başarısız olacağımızı düşündükleri için destek oldular. İZBETON’un bulduğu bir modelle başarılı olunduğunu görünce eleştirilere başladılar. Biz kimsenin girmediği yerlere girdik ve inşaatlar devam ediyor. Biz 10 yıldır dönüşüm serüvenimizde 4 bin 500 konutu devam eden bir seyir var.  Biz büyükşehir eliyle dönüşüm işini üstlendik ve bütün belgelerde çalışmalarımız var. Kooperatif eliyle halk dayanışmasıyla dönüştürmek için öneri verdik. Daha iyi öneriniz varsa söyleyin. Siz Uzundere’yi riskli alan ilan ettiniz. Biz oradaki hak sahiplerini konut sahibi yapmak için uğraşırken siz boş alanlara yaptığınız daireleri sattınız’’ ifadelerine yer verdi.

“MİŞ GİBİ İMALARLA ZAN ALTINDA BIRAKMASINLAR”

İZBETON gayrimenkul aldı eleştirilerine yanıt veren Önal, ‘’Bizim satılığa çıkardığımız yerle ilgili teklif cazip gelmeyince insanlar katılmadı. İZBETON açık ihaleye katılıp işi almış. Hüsnü bey İzmir’de kat karşılığı arsaların yüzde 50’ye gittiğini söyledi. İZBETON İzBB’nin hiçbir müteahhittin girmediği yerleri alıp kat karşılığı veriyor. Özgür beyde olan bilgiler bende yok. Buralardan yaratılan finans ile İzmir’e yatırım geliyor. Miş gibi imalarla zan altında bırakmayın. Kat karşılığı yapılan yerlerde yaratılan bütçe yine İzmir’e gidiyor. Bizim eleştirilecek yönlerimiz olabilir ancak bir konunun bir kısmını kesip diğer konularda bağdaştırıp ithamlarda bulunuyorlarsa devamını getirsinler. Bizim yıllardır süren bir temel atma durumu yok. Geçen sene ilk temeli atılan Örnekköy yüzde 8’in üstünde olduğunu düşünüyorum’’ dedi.

SANDAL’DAN TOKİ’YE TEPKİ

Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal gündem dışı söz alarak ‘’İZBETON meselinin arkasında sistematik bir kötülük var. Kamu kurum ve kurumlarında özellikle muhalefetteki yerel yönetimleri dışarıda bırakan bir iş organize ettiğinizde farklı sonuçlar çıkabiliyor. Ben Bayraklı Belediye Başkanıyım kamu bankalarından kredi alamıyorum. Belediyenin bütün taşınmazlarına haciz konarak ve satışı engellenerek belediyelerin nakite ulaşmasıyla ilgili ciddi tedbirler alınıyor. Bir şirketin finansa ulaşmakla ilgili işlerini farklı yöntemle nasıl söylediklerini dinledik ama aynı siyasi irade politika faizi fonlara ve bankalara faizi 8,5 iken onlar 22’yle hazineye satıyorlar ama belediyede bu tür kısıtlamalardan sonra bu tür finans arayışlarında eleştirme cüretlerini bulabiliyorlar ki buradaki satış kamuya yapılan bir satış. En hassas olduğumuz noktalardan biri Bayraklı’daki rezerv alanı. Orada TOKİ  konut yapıyor ama orada TOKİ arsa satıyor. Benzinlik yeri diye arsa satıyor. Depremzede için size verilen bu araziyi satarken buradan alınan parayla depremzedeye mal ettiğiniz konutların fiyatlarını düşüyor musunuz, hayır?’’ dedi.

SANDAL’DAN AFET BÖLGESİ ÇAĞRISI: GELİN ARSALARIMIZ HAZIR

Elazığ’a yapılan yardımlarla Bayraklı’ya yapılan yardımları karşılaştıran Sandal, ‘’Hepimiz İzmir için çalışıyoruz ama ben Bayraklı Belediye Başkanı olarak söylüyorum bizim sesimiz duyulmuyor. Sadece burada doğruyu yansıtmayan bilgilerle bizleri karalamak için ellerinden geleni yapıyorlar.  Nasıl Elazığ afete maruz bölge ilan edildi ve insanların evleri afet kapsamında yapılıyorsa Bayraklı’da  da yapılsın.  Depremzedeye kredi verdiniz 0,89, müteahhite ise 0,69’dan verdiniz. İkisi arasındaki temel fark. Gelin bizim arsalarımız hazır afet kapsamında bu konutları yapsın biz de diyelim ki eşitsiniz. Size oy vermeyenlere de aynı mesafede duruyorsunuz diyelim’’ ifadelerine yer verdi.

AYDIN’DAN GAYRİMENKUL ELEŞTİRİLERİNE YANIT

CHP Grup Başkanvekili Murat Aydın, ‘’İzBB’nin bir gayrimenkulu varmış ve büyükşehir bunu satmaya karar vermiş encümen ihale kanuna göre satışa çıkarmış ve bir alıcı gelmiş. Bu alıcı İZBETON A.Ş. İzbeton satış fiyatını vermiş ve doğal olarak satışta artış yapmamış sembolik olarak bir rakam vermiş. İZBETON Kat karşılığıyla zemin + 9 katta 30 daire yapılacakmış ve 15’i İZBETON’a kalmış. Bir bilgiye eksik vererek sanki bir şey varmış gibi konuyu gündeme getirmek böyle olur bir şey. İzBB ve bütün belediyeler pek çok defa taşınmazlarını satarlar ve bunu yamayan belediye yoktur. Hızal bey bu yapılan işlemde miktar az diyorsa o başka hikaye. Deprem vergileri ne oldu deyip durmayın diyorsunuz, bugün yayımlanan kamuoyu araştırmasında deprem vergilerinin doğru kullanılmadığı cevabı çıkmış. Bu ankete katılanlar sizin partinizin seçmeni. Bu ülkenin deprem vergileri kötü kullanıldı. Büyükşehir ile hükümeti karşılaştırmayın ayıp oluyor. Bir sözü farklı şekilde dile getirmek ya anlamaktan ya da bilerek anlamazlıktan gelmektir. Sayın Hızal bütçenin yüzde 10’unu ayıracaksınız dediniz, hayır yatırım bütçesinin yüzde 10’unu dirençli kent için harcayacağız dedik. Bu sözle diğeri arasında dağlar var. Yapılanları yetersiz bulabilirsiniz bende çoğu zaman yetersiz buluyorum. Söylediklerinizi zaten yapıyoruz, bir kısmı yasa düzenlemesi gerektiriyor’’ dedi.

AYDIN: BİNALARA VİZE VERİLSİN

Aydın konuşmasının devamında, ‘’Binaların dayanıklılığı ile ilgili önemli bir şeye değindiniz. Binaların vizesi diye bir mekanizma yok bu ülkede. Arabayı 2 yılda bir vizeye götürüyorsunuz. Hükümetten rica ediyoruz, binalara vize getirin ve bu binalar 3 yılda bir denetlensin. Böyle bir düzenleme var mı hayır İzmir Büyükşehir bunu yapamaz, insanların konutuna giremez. 2 ay sonra biz gelince bu yasayı getireceğiz’’ dedi.  

SOYER: MÜTEAHHİTLERİN KARŞISINA İZBETON’U KOYDUK

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, meclis sonunda yaptığı açıklamada, ‘’Çok verimli bir toplantı oldu. Bugünkü oturumda bütün kararların oy birliği ile alınması nedeniyle meclis üyelerimize teşekkür ediyorum. Bu Türkiye’ye örnek gösterilecek bir iyilik halidir.  İftarla söylemeliyim ki şu anda Türkiye’de depreme en çok dirençli kent adayı İzmir’dir. İzmir’de mikro bölgeleme çalışması, depremsellik ve zemin hareketliliği çalışması, deprem güvenlik karnesi verilmesi hususunda çalışan akademisyenler uzun uzun çalışmaları anlattılar ve bürokratlarımız çalışmaları anlattılar. İzmir Büyükşehir Belediyesi depreme dirençli kent olma noktasında en hazır belediyedir. Belki İzBB müteahhit payını yükseltseydi çok daha hızlı yol alırdı, yerinde dönüşüm ilkesini bir tarafa bıraksaydı, belediyenin uzlaşıcılık yapması ilkesini korumasaydı bugüne kadar çok daha fazla yağabilirdi. İzBB ilkeli bir duruş gerçekleştirdi. Bu ülkeli duruş, bütün Türkiye’ye örnek olmalı. Az sayıda kentsel dönüşüm binasına imza atmış olabilir, ama ilkeli duruşun eseridir. Biz ne verilen payı arttırdık ne de başka bir yan yola gittik. Biz İZBETON’u devreye soktuk. Biz mütehahitlerin karşısında İZBETON’u koyduk. 5 bin civarında bina kentsel dönüşümde yol aldı. İZBETON’un kasası senin de benim de kasam. İzmir Ege şehir planlama ile çok büyük projelere imza atacak. Kentsel dönüşüm belediyenin düzenlemeleri ile ilgili ama finansmanla da ilgili. Hükümetin eğitime, sağlığı ayırdığı bir bütçe var. ‘Ey hükümet kentlerimizi dirençli hale getirmek için bütçenden bugün ayırdığın  10 mislini daha ayır demek’ vatandaşın hakkı değil mi? Eğitimden de savunmadan da kıymetli değil mi yaşam hakkı? İmar barışı veya affı adı altında imar mevzuatına dair hiç bir yasal düzenlemenin yapılamayacağı güvence altına alınmalıdır.  Hiçbir hükümet imar affı çıkartıyorum diyememelidir’’ dedi.

“DEPREMDEN ÖLMEK YA CEHALETTİR YA DA HIYANETTİR”

Sağlıklı binalar yapmanın mümkün olduğuna dikkat çeken Soyer, ‘’Bizim kaderimiz deprem, fay hatları üzerinde yaşamak. Depremde ölmek kader değil, ya cehalettir ya hıyanettir. Güvenilir sağlıklı binalar yapmak mümkündür. İZBETON’un yaptığı kentsel dönüşüm diyorsunuz. Şu anda tarım alanları üzerine beton atılıyor. Orada 1 yıl içinde 320 bin bina yapacağız diyorlar. Yaptıklarınız yapacaklarınızın teminatıysa o deprem vergileri yollara gitti Hatay havaalanına gitti, o havaalanına ne oldu? Bütün ova çökmüş durumda. Havaalanı patladığı için acil yardım indirilemedi. Eğer devleti yönetenler yanlış bir irade ortaya koyarlarsa bedeli millet öder. Doğayla kavga ederek değil, akılla çözüm üretmeliyiz ’’ dedi.

“ZERRE KADAR TOZ KONDURAMAZSINIZ”

Halk konut projesi hakkında açıklamalarda bulunan Soyer, ‘’Türkiye’ye model olacak bir kentsel dönüşüm modelidir. Tamamen kamu ve kamu şirketleriyle ve  gücüyle vatandaşın aracısız kentsel dönüşümünü yapması demektir. İZBETON yüzde 1 kar alır.   Türkiye'ye örnek bir dönüşümü İzmir hayata geçirmiştir. Ben 10 yıl Seferihisar’da, 4 yıl burada görev yaptım. Öyle bir denetleniyorsunuz ki. Hem belediye şirketleri, hem şahsi mal varlığınız. İsteseniz de denetimden kaçamazsanız. Bize mikroskopla bakıyorlar, zerre kadar toz kondurun bakın ne oluyor. Biz toz kondurmadan yola devam edeceğiz’’ dedi.