Büyükşehir binasının akıbetinde kritik gelişme: Uzmanlardan yıkım tavsiyesi

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Temmuz ayı Olağan Meclis Toplantısı ilk oturumu İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in idaresinde gerçekleştirildi. 

Oturumda, 30 Ekim depreminde zarar gören ve hemen ardından boşaltılan İzmir Büyükşehir Belediye Hizmet Binası da gündemi geldi. Depremin ardından Başkan Soyer, binanın yıkılması ve yerine sembolik bir bina yapılması, büyükşehir belediyesinin de İl Milli Eğitim Müdürlüğü binasına taşınması hususunu gündeme getirmiş ve öneri mecliste oy birliği ile kabul edilmişti. 

Ancak daha sonra binanın yıkılması kararı İzmir kamuoyunda tepkiye yol açmış bir yandan da odalar, binanın tarihi değerleri de gözetilerek yıkılmaması güçlendirilmesi önerisinde bulunmuştu. Yapılan tartışmaların ardından Mayıs ayında, "Ana Hizmet Binasının Deprem Güvenliğinin ve Güçlendirilmeye Uygunluğunun ve Depremi Sonrası Yapılan Gözlemler Işığında Değerlendirilmesi” için İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetimi Enstitüsü ile protokol imzalanması amacıyla Bakan Soyer’e yetki verilmişti.

Mecliste, konuya ilişkin uzmanlar tarafından yapılan incelemelerin sonucuna ilişkin sunum yapıldı.

BÜYÜKŞEHİR BİNASINA GÜLENDİRME UYGUN MU? 

Başkan Soyer, "Bildiğiniz gibi 30 Ekim’de meydana gelen depremde İzmir Büyükşehir Belediye Binası da hasar görmüştü ve boşaltma kararı almıştık. Daha sonra tespit çalışması yapma kararı vermiştik" dedi.Başkna Soyer'in sözlerinin ardından konuya ilişkin bir sunum yapıldı.

Sunumu yapan İTÜ Profesörlerinden Barış Erkuş, binanın güçlendirilmesinin maliyet ve çalışanların güveni açısından uygun olmadığını ifade etti ve şunları söyledi; “Yaptığımız çalışma sonucunda gördük ki bugüne kadar temel ve zemin için yeterli çalışmalar yapılmamış. Çalışmalar genellikle ön çalışma seviyesinde olmuş. Binanın yapıldığı döneme göre güzel bir statik çalışma yapılmış ancak binanın deprem güvenliği riski var. Biz hiçbir binayı yıkmayı uygun görmüyoruz. Ancak güçlendirme çalışmaları binadan binaya farklılık gösteriyor. Bazı binaların iskeleti çok iyidir ve güçlendirmeye müsaittir. Ama bazı yapıların iskeletleri kötüdür ya da zemin yapıları iyi değildir. Bu gibi yapılarda ne kadar güçlendirme yaparsanız yapın sonuca varılamıyor. Güçlendirmenin de farklı amaçları vardır. Bir konut güçlendirmesi büyükşehir binasındaki güçlendirmeden farklı olur. Eğer bu bina güçlendirilecekse, şiddetli bir deprem sonrasında çalışanlar tarafından rahatça kullanılabilmesi talebi oldu. Sonuç olarak böyle bir bina için yapılacak güçlendirme çalışması normal bir yapı için yapılacak çalışmadan daha farklı olacaktır. Biz, yaptığımız değerlendirme sonucunda şu sonuca vardır. Üst yapıda maliyeti yüksek olsa da güçlendirme yapılması yaklaşımı var. Ancak zeminin yapısı düşünüldüğünde altyapı güçlendirmesinin uygun olmayacağını ve ciddi sıkıntılar olacağını düşünüyoruz. Biz yaptığımız değerlendirmeler sonucunda zemin ya da üstyapıyla ilgili en başta görülemeyen arklı sorunların olduğunu gördük. Maliyet açısından baktığımızda güçlendirme maliyeti yeniden yapma maliyetinin yüzde 40’ından fazlaysa güçlendirmenin uygun olmadığını düşünüyoruz. Bu durum, yapısal sistemin ciddi oranda değişmesine de neden olacak. Genel itibariyle maliyetlere baktığımızda güçlendirmenin uygun olmayacağı yönünde bir sonuç var. Yapının birçok depremi gördüğü ve kazı yapısının bilinmediği göz önünde bulundurulmalı. Ayrıca biz, makul seviyede bir maliyetle güçlendirmenin olmayacağını ve güçlendirmenin uygun olmadığını düşünüyoruz. Yapının dış cephesi değişecek. Bunun yanında kullanılabilirlik var. Bu bina çok fazla deprem gördü. Eğer güçlendirme yapılacaksa çalışanların bu binaya güvenle sokulması gerekiyor. Ancak yaşanalar göz önünde bulundurulduğunda bunun mümkün olmayacağı yönünde. Güçlendirmenin zemin konusunda yüksek maliyetli olacağını düşüyoruz. Konuştuğumuz hocalarla zemin güçlendirmesi yerine yapının sıfırdan yapılması yönündeki görüşler ortaya konuldu. Deprem mühendisliği konusunda yeni konular var. Birden fazla uzaman kişiler gelse dahil farklı fikirler oluşturacağı konular. Kabul edilebilir seviyede maliyet yüzde 40 olabilir ancak makul seviyede güçlendirmenin zor olduğunu düşünüyoruz.  Güçlendirme yaklaşımının maliyet açısından uygulama açısından ve insan can güvenliği konusunda uygun olmadığı görüşüne vardık.”