CHP’den yangın söndürme uçağı alımı için kanun teklifi

Adana, Antalya, Muğla, İzmir’de ve diğer illerimizde meydana gelen orman yangınlarına yetersiz müdahale ülkemizin tarihindeki en büyük orman kayıplarına yol açtı.   

Günlerce süren yangınlarda on binlerce hektar orman alanı kül olurken, üç yangın söndürme uçağı ile müdahale edilmeye çalışıldı. THK’nın uçakları ise 3 yıldır hangarlarda çürümeye terkedildi.

Yeterli sayıda yangın söndürme uçağı bulunması durumunda büyümeden söndürülmesi mümkün olan yangınlar, yanlış ormancılık politikaları ile söndürme önlemlerini yeniden tartışmaya açtı. 

Orman yangınlarıyla mücadeleye ilişkin bir öneride CHP İzmir Milletvekili Ednan Arslan’dan geldi. Arslan, Orman Yangınları ile Mücadele Fonu kurulması için TBMM Başkanlığına kanun teklifi verdi. 

Teklifin kanunlaşması halinde; Tanıtma Fonu ve Turizm Payı gelirleri, TRT’nin elektrik hasılatından alınacak yüzde yirmilik pay ile bağış, yardım ve diğer gelirlerden oluşacak fonda yıllık 400 milyon TL toplanacak. Elde edilen gelirler ile yılda en az 10 yangın söndürme uçağı alınacak. 

Çevre Komisyonu üyesi de olan Arslan, vermiş oldukları teklifle ilgili olarak şu açıklamalarda bulundu:  

Ülkemizde orman yangınlarında kaybettiğimiz alan her yıl katlanarak arttı. 2014, 2015 yıllarında yanan alan yaklaşık 3 bin hektarken, 2019 yılında 11 bin 332, 2020 yılında ise 20 bin 936 hektara yükseldi. Bu olumsuz tablo yaklaşan tehlikeyi işaret ettiği gibi yangın söndürme için alınan önlemlerin yetersizliğini ortaya koydu. 

Her yasama yılında orman yangınları ile ilgili alınan önlemleri soru önergeleri ile meclis gündemine taşıdık. Mart ayında orman yangınlarının ve alınan önlemlerin araştırılması için Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir araştırma komisyonu kurulması için önerge verdik. 

Bu yaz ülkemiz, tarihinin en büyük orman yangınlarını yaşadı. Yangınla mücadele eden orman emekçilerimizi ve vatandaşlarımızı kaybettik. 177 bin hektarın üzerinde orman alanı kül olurken, milyonlarca can yok oldu. Yangınlarda İnsanlar evlerini, araçlarını, ahırlarını, seralarını kaybetti. Toplum olarak büyük bir acı ve travma yaşadık. Adeta ciğerlerimiz dağlandı. 

Soru şu: yeterli sayıda yangın söndürme uçağımız olsaydı bu kadar büyük alan yanar ve can kayıpları yaşanır mıydı? 

Tarım ve Orman Bakanlığı “envanterimizde yangın söndürme uçağı yok” diyor. Yangınlar başladığında ve ilerleyen günlerde, sadece 2021 yılı için kiralanmış 3 uçak ve 18 helikopterle müdahale edilmeye çalışıldı.

216 bin 781 kilometrekare orman alanına sahip Türkiye’nin sadece 3 yangın söndürme uçağını yurtdışından kiralama yöntemiyle elde ettiği sabit iken; 37 bin 520 kilometrekare orman alanına sahip Yunanistan’ın yangın söndürme filosunda faal olarak kullanılan 39 yangın söndürme uçağı bulunuyor. 

Vermiş olduğumuz kanun teklifi ile Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde bir fon kurulacak. Fonda biriken kaynak ile orman yangınlarıyla mücadelede gerekli kara ve hava araçları alınacak. Orman yangınları ile mücadele edilmesine yönelik olarak diğer gerekli teknik donanım temin edilecek. Fonun gelirleri merkezi yönetim bütçesine yük olmadan, vatandaşa ek bir mali yükümlülük getirmeden oluşturulacak.  

Fon; Tanıtma Fonu,  Turizm Payı gelirleri, elektrik enerjisi hasılatından tahsil olunan TRT payının yüzde 20’si ile bağış, yardım ve diğer gelirlerden oluşacak. 

Fonun gelirlerinin yıllık 400 milyon TL olması bekliyoruz. Piyasada menşei başka ülkelere ait olan yangın söndürme uçakları düşünüldüğünde; fonda bir yılda birikecek parayla en az 10 uçak alınabilecek ve böylece yangın söndürme uçak filomuz yeterli sayıya ulaşabilecek.

İklim değişikliği ve küresel ısınma gibi etkenlerin orman yangınlarını artıracağı görülmektedir. Benzeri acıların ve kayıpların yaşanmaması için bir an önce ciddi önemler almak zorundayız. 

Bir alanın orman haline gelmesi yüzlerce yıl alan bir süreçtir. Bir daha ülkemizin bu acıları yaşamaması, can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi, doğal zenginliğimiz olan ormanlarımızın, yaban hayatın korunması adına sunduğumuz teklifin kabul edilmesi hayati bir öneme sahiptir.