Çavuşoğlu'ndan, Yunanistan ve Fransa'ya: Anlaşmaya müdahale etme hakkı yok

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bir dizi resmi temasta bulunmak için bugün gittiği Libya’da, mevkidaşı Najla Mangoush ile görüştü. İki bakan, görüşmenin ardından ortak bir basın toplantısı düzenledi. Çavuşoğlu, şunları söyledi:

“LİBYA’NIN İSTİKRARINA DESTEĞİMİZİ YİNELEMEK İÇİN TRABLUS’TAYIZ”

“Bugün kardeş Libya’da, yaklaşık bir seneden fazla bir aradan sonra bulunmaktan büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Libya’ya ve Libyalı kardeşlerimize, Libya’nın istikrarına, Libya’nın güvenliğine desteğimizi yinelemek için bugün Trablus’tayız. Bunun göstergesi olarak geniş bir heyetle geldik.

27 Ağustos’ta yaşanan çatışmalarda hayatını kaybeden Libyalı kardeşlerimize rahmet diliyoruz. Yaralılara acil şifalar diliyoruz. Libya’nın zor zamanlarında, Libya’nın ve Libya halkının yanında olduk. Bundan sonra da tereddüt etmeden yanınızda olacağız. Batısıyla, doğusuyla, güneyiyle Libya, bizim için bir bütündür ve çok kıymetlidir. Milli birlik ve beraberliği engelleme, kardeş kavgası çıkarmaya yönelik hamlelerin karşısında durmaya da Türkiye olarak devam edeceğiz.

“HİDROKARBONLAR VE PROTOKOL ALANLARINDA MUTABAKAT MUHTIRALARI İMZALADIK”

Bugünkü görüşmelerimizde, ilişkilerimizi daha ileri taşıma taahhüdümüzü karşılıklı olarak vurguladık. Bugün iki tane anlaşma imzaladık. Hidrokarbonlar ve protokol alanlarında mutabakat muhtıralarını imzaladık. Arkadaşlarımız, üzerinde müzakere etmeye devam ediyorlar. Gaz alanında da bir mutabakat muhtırasını imzalayarak dönmüş olacağız. Çok sayıda taslak belgeler var. Bu belgeler üzerinde müzakerelerimizi yapıcı olarak sürdürüyoruz. İlişkilerimizin hukuki zeminini güçlendirecek ve iki ülke arasındaki bağları güçlendirecek bu anlaşmaları da bir sonraki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nda imzalamayı düşünüyoruz.

Deniz yetki alanlarına ilişkin mutabakat muhtırası, ortak menfaatlerimizi güvence altına alıyor. Libya ve Libyalarının hakkını, Türkiye ve Türk halkının hakkını güvence altına alan bir anlaşmadır.

“AKDENİZ’İ BARIŞ DENİZİNE DÖNÜŞTÜRME KARARLILIĞIMIZ TAMDIR”

Akdeniz’i, tüm kıyıdaş ülkelerin hakça yararlandığı barış denizine dönüştürme hususunda da kararlığımızı tamdır. O nedenle Sayın Cumhurbaşkanımız, AB’ye bir ortak konferans, Doğu Akdeniz Konferansı teklifinde bulunmuştur.

“THY’NİN TEKRAR UÇUŞLARA BAŞLAMASI İÇİN ÇALIŞIYORUZ”

İş insanlarımızın Libya’ya geri dönmesini ve Libya’da yarım kalan projeleri tamamlamasını ve yeni projeleri de hayata geçirmesini teşvik ediyoruz. Bu konuda da Libya hükümeti ile birlikte çalışamaya devam edeceğiz. Bayrak taşıyıcımız Türk Hava Yolları’nın (THY) tekrar uçuşlarına başlaması için de birlikte çalışıyoruz. Havaalanlarında gerekli tedbirlerle ilgili Libya tarafının adımlarını memnuniyetle karşılıyoruz. Önümüzdeki süreçte THY’de uzman arkadaşlarımız tekrar Trablus ve diğer şehirlere gelerek incelemede bulunacaklar ve bu uçuşların da en kısa sürede başlamasını istiyoruz. Libya’da uçma teklifinde bulunan tüm firmalara ‘evet’ dedik, izin verdik. Çok sayıda firma da Türkiye ve Libya arasında uçuşlar gerçekleştiriyor. Şartlar olgunlaştığı zaman Bingazi Başkonsolosluğu’muzun yeniden açılmasını da gerçekleştireceğiz.

Diğer taraftan parlamentolar arası temaslara da önem veriyoruz. TBMM Libya Dostluk Grubu’nun da önümüzdeki haftalarda Libya’ya bir ziyareti gerçekleşecek.

Libya’da güvenli ve müreffeh bir gelecek inşa etmek için seçimlerin bir an önce düzenlenmesi gerektiğini vurguladık.

Siyasi kulvarda çözümün diyalogdan geçtiğini de belirttik. Tüm kesimleri, mevcut ihtilafları uzlaşı yoluyla çözmeleri için teşvik etmeyi de sürdüreceğiz. Temsilciler Meclisi ve Yüksek Devlet Konseyi’nin hukuki altyapı çalışmalarını daha fazla geciktirmeden tamamlamalarını da bekliyoruz. Uluslararası toplumu, Libya’nın huzurunu, istikrarını bozacak adımlardan imtina etmeye ve Libyalıların bu yöndeki çabalarını desteklemeye çağırıyoruz.”

Ortak açıklamanın ardından iki bakan, gazetecilerin sorularını yanıtladı. İmzalanan mutabakat muhtıralarına ilişkin Çavuşoğlu, şöyle konuştu:

“Hidrokarbon anlaşması hem karada hem denizde, kazan-kazan anlayışıyla Türk firmaları ve Libya firmalarının birlikte araştırma, sondaj gibi iş birliğine gitmeyi hedefliyor. Gaz anlaşması, enerji bakanlıkları arasında müzakere ediliyor. İmzalandıktan sonra içeriğini açıklayacağız.

Deniz yetki alanları anlaşması konusunda bir yanlış anlaşılma oldu sanırım. Bu anlaşma, iki egemen ülke arasında imzalanan bir anlaşmadır. Bu anlaşma, yürürlükte olan bir anlaşmadır. Ayrıca hem Türkiye hem de Libya, böyle bir anlaşmayı imzaladığımızı BM’ye bildirmiştir. BM, bir onay mekanizması değildir. Bildirimde bulunduk. Türkiye olarak, deniz yetki alanlarımızı, kıta sahanlığımızın sınırlarını da BM’ye kaydettirdik. Şimdi Libya’nın yapması gereken de kendi kıta sahanlığı, deniz yetki alanlarını belirleyerek BM’ye kaydettirmesidir.”

“LİBYA İLE TİCARET HACMİMİZ 4 MİLYARI AŞACAK GÖRÜNÜYOR”

Çavuşoğlu, Türkiye ve Libya arasındaki ticaretin yerel para birimiyle yapılıp yapılamayacağına hakkında, “Türkiye olarak yerel paralarla, kendi paramızla ticareti teşvik ediyoruz. Bu anlamda milli paralarla ticaret yaptığımız ülkeler var. Bunun oranını da artırmaya çalışıyoruz. Ayrıca Merkez Bankalarımız arasında swap anlaşmaları da imzalanıyor.  Dolayısıyla Libya ile ticaret hacmimiz 4 milyarı aşacak görünüyor” diye konuştu.

Libya’daki seçimlere ilişkin Çavuşoğlu, “Seçimden önce gerekli yasal düzenlemelerin yapılması gerekiyor. Seçim sonuçlarının herkes tarafından kabul edilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması, seçimin şeffaf, adil, demokratik bir şekilde gerçekleşmesi ve sonuçların herkes tarafından kabul edilmesi, ülkenin milli birliği bakımından da önemli. Türkiye olarak biz buna önem veriyoruz” dedi.

“ÜÇÜNCÜ ÜLKELERİN İKİ EGEMEN ÜLKENİN İMZALADIĞI ANLAŞMAYA MÜDAHALE ETME HAKKI YOK”

Yunanistan ve Fransa’nın Türkiye ve Libya arasındaki daha önce imzalanan deniz yetki alanları mutabakatına ilişkin tutumu hakkında Çavuşoğlu, şöyle konuştu:

“Geçmişte imzaladığımız anlaşmalar, bugünkü anlaşmalar, iki egemen devlet arasında kazan-kazan anlayışıyla imzalanan anlaşmalardır. Dolayısıyla üçüncü ülkelerin, iki egemen ülkenin imzaladığı anlaşmaya müdahale etmeye hakkı yoktur. Onların ne düşündüğü değil önemli olan. Bizim imzaladığımız anlaşmalar iki ülke ve iki ülke halkına faydalı mı, biz buna bakarız. İmzaladığımıza göre de burada bir fayda görüyoruz. Her alanda Libya ile ilişkilerimizi daha da geliştireceğiz. Libya'nın üçüncü ülkelerle de ilişkilerini geliştirmesinden biz memnuniyet duyarız. Libya’nın egemen bir devlet olduğunu o ülkeler de unutmasınlar. Olumsuz anlamda Libya’nın içişlerine karşımayı da bıraksınlar.”