Mimarlar Odası’ndan ‘Rızabey’ için alternatif proje

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir 30 Ekim tarihinde 6.9 şiddetinde depremle sarsılmıştı. 17 binanın yıkıldığı depremde 117 kişi hayatını kaybetmişti.

Depremin sembol isimlerinden biri de en çok can kaybının yaşandığı Rızabey Apartmanı olmuştu. 32 daire ve 5 iş yerinin bulunduğu Rızabey Apartmanı’nda 37 kişi hayatını kaybetmişti.

Depremin ardından Rızabey Apartmanı’nda çocuklarını ve yeğenini kaybeden Emine Yücel apartman alanının deprem farkındalığını artırmak amacıyla çocuk parkı olarak değerlendirilmesini istemiş ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, öncesinde kabul ettiği talebi sonrasında reddetmiş ve alanın planının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 6 kat olacağını duyurmuştu.

TMMOB bağlı Mimarlar Odası İzmir Şubesi, düzenlediği basın açıklamasıyla Rıza Bey Apartmanı ve bulunduğu alanla ilgili proje önerisinde bulundu. Oda tarafından yapılan açıklamada, 8 kat + yeşil alan + park olarak planlanan bina tasarım projesini paylaştı.

Açıklamaya TMMOB İzmir İl Kurulu dönem Sekreteri Aykut Akdemir, Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkanı İlker Kahraman, İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar ve Mülkiyeliler Birliği İzmir Şubesi 2. Başkanı Mete Hüsünbeyi katıldı.

CUMHURBAŞKANI’NDAN RANDEVU TALEBİ

Hüsünbeyi yaptığı açıklamada “400’ü aşkın Sivil Toplum Kuruluşu olarak Rıza Bey apartmanın da bulunduğu K1 alanında ‘Deprem Farkındalık Parkı’ yapılmasını, hak sahiplerinin de yerinde dairelerine sahip olmaları yönündeki talebimizi belirtmiştik. Bu talebi destekleyen sivil toplum kuruluşu sayısı daha da artmakta. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdogan'ın da aynı yönde açıklamaları olmuştu. Mimarlar Odası İzmir Şubemizden bu yönde proje hazırlamalarını talep etmiştik ve söz konusu proje hazırlandı. Her kesimin söylemleri ve beklentilerini karşıladığını düşündüğümüz bu projenin yaşama geçmesini bekliyoruz. Söz konusu proje ve önerilerimizi sunmak ve değerlendirmek amacı ile Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'dan randevu talep ediyoruz” dedi.

HEM HAK KAYBI YAŞANMAYACAK HEM YEŞİL ALAN OLACAK

Sivil Toplum Kuruluşlarının isteği ile K1 parseline yeni bir proje hazırlayan Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkanı İlker Kahraman, alanda emsal atışı verilmeyip 8 katlı yapı yapılması durumunda farkındalık parkı için yeterli alan kalacağını ifade etti ve “Amacımız deprem farkındalığını sağlamak. Burada yapılmak istenen hepimizin daha güvenli evlerde hayıtını devam ettirmesini sağlamak. Bir yandan deprem gerçekliğinin unutulmamalı ve bunun için çaba göstermeliyiz. İzmir depremi sayılmayan depremde can ve mal kayıpları oldu ve bunun sorumluluğu bizim gibi teknik insanlarda da vardır. Bunun önüne nasıl geçebiliriz diye biraz yorum yaptığımızda rezerv proje alanlarında zemin+5 kat yapıldığını gördük ve biz bunun çevre ve imar bütünlüğünü bozduğunu düşünüyoruz. Bizim planımızda farklı bloklar var ve U şeklinde bir yerleşim görülüyor. Önerimiz, yoğunluğu arttırmadan, zemin alanını küçülterek çevre ve imar bütünlüğünü bozmayacak şeflide bir boşluk elde etmek. Bu şekilde aynı sayıda dairenin yapılması sanabiliyor. Bu şekilde hak kaybının önüne geliyor ve yeşil alan için de alan kalıyor. Bu şekilde acılarımız unutmayacağımızı yaşamını yitiren çocuklarımızın hatıralarını yaşatabileceğimiz bir park elde edebiliyoruz. Biz sadece çevre ve mimar bütünlüğünü bozmadan zemin katı küçültüyoruz. Biz bunun neden yapılmadığını anlayamıyoruz. Bunun burada yapılıp yapılmamasıyla ilgi İnşaat Mühendisleri Odası ve Jeofizik Mühendisleri Odası’ndan görüş aldık. Jeofizik Mühendileri Odası’nın görüşü de bunu uygulanabileceği yönünde.

“BURADA KAT SAYISINA BAĞLI KALMAMAK GEREKİR”

Depremin yıkıcı etkisinin sadece kat sayısına bağlı olmadığını ifade eden İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, “Her depremde bir simge çıkıyor ve 30 elim depreminin simgesi de Rızabey Apartmanı oldu. Biz park talebinin insancıl bir talep olduğunu düşünüyoruz. Bunun gerçekleşmesi için mimarlar odamızın hazırladığı proje uygulanabilir ve tarafların kabullenebileceği bir proje olduğunu düşünüyoruz. Daha önceki yapılaşmaya baktığımızda şu anda özellikle o 7 bölgede zemin+5 katlı olduğunu görüyoruz ama bunun teknik anlamda net gerekçesini bilemiyoruz. Bir yapı tasarımında bir mühendislik uygulaması yapılırken jeofizik mühendisleri tarafından bir rapor hazırlanır. Zeminin temel tipi taşıma gücü belirlenir. Bayraklı gibi derin alüvyonel zeminlerin olduğu bölgeler özel bir çalışma gerektiriyor. Bayraklı’da yapıya gelen deprem kuvveti; zemin yapısı ve zemin sınıfı gibi özelliklere göre değişir. O nedenle burada kat sayısına bağlı kalmamak gerekir. Birçok bileşeni var. Biz bu noktada uzman kişilerin görüşleri doğrultusunda bu projenin uygulanabilir olduğunu düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.

“BİZ İSTEMEZÜKÇÜ DEĞİLİZ, BİZ DEMİŞTİKÇÜYÜZ”

Açıklamaların ardından konuşan İKK Dönem Sekreteri Aykut Akdemir, deprem sonrasında bilimi öteleyen bir tavır sergilendiğini ifade etti ve “Rızabey Aparmanı’nın park olma sürecinde her adımda yanlarında olmaya çalıştık. Mimarlar odasının önerdiği böyle bir öneriye kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda bir şey yapması gerekirdi. Nasıl ki buranın park olacağı söylenip sonrasında vazgeçilmişse, depremden 16-17 saat sonrasında ülkenin diğer ucundan bir ses geldi 8 katları yıkıp 5 yapacağız diye. Söyleyene baktığımızda çok ciddiye almadık. Mimarlar Odası da çok güzel bir çalışma yaptı. Her depremde deniliyor. Çok katlı binalar depreme dayanamaz. Sorun burada teknik bir çalışma. Asıl önemli olan şey deprem sürecinden sonra yanlarından olmamızdan kaynaklı eleştirilerde aldık. Şehir Plancıları odamıza tepkiler oluştu. Olmazsa olamazı bu işi siyasilerin malzeme olarak kullanması… Bilimi, ortak aklı öteleyen bir davranış sergilendi şimdiye kadar. Umarız ki bundan sonra Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü olumlu yaklaşır bu duruma. Bu konuya insanı yaklaşmasını bekliyoruz, yüreği ile yaklaşsın ve baksınlar bu projeye. Şu an bütün ihaleye çıkan alanların da projesini meslektaşlarımız hazırlıyor. Biz istemezükçü değiliz, biz demiştikçüyüz” dedi.