Demokrasi Üniversitesi’nde ‘adrese teslim’ alımlar

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI-  Kamu kurumlarının mali harcamalarını denetleyen Sayıştay, 2021 yılı raporlarını peyderpey açıklamaya başladı.

Üniversitelerin 2021 yılı denetim raporlarını yayımlayan Sayıştayın İzmir Demokrasi Üniversitesi raporunda dikkat çeken hususlar ise alımlardaki usulsüzlükler oldu.

Malzeme temininde “parçalara bölünerek” ve “adrese teslim” alımlar yapıldığı belirtilirken de yapım işlerinin mevzuata aykırı olarak pazarlık usulü yapıldığına dikkat çekildi.

KIDEM HESABI AYRILMAMIŞ

Sayıştay tarafından hazırlanan raporda, üniversitenin çalışanlar için kıdem tazminatı karşılığı hazırlamadığı tespit edildi.

Hazırlanan raporda, kıdem tazminatı karşılıklarının Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabında izlenmesi gerektiği belirtilirken kurumun, bu konuda mevzuata aykırı hareket ettiği ifade edildi.

Sayıştay'ın hazırladığı raporda, daha önce kıdem tazminatları konusunda yapılan uyarıların dikkate alınmadığının altı çizilirken şu ifadeler kullanıldı; “Yapılan incelemede Kamu İdaresi bünyesinde çalışmakta olan işçiler için kıdem tazminatı karşılığı ayrılmadığı görülmüştür. Dolayısıyla işçiler için kıdem tazminatı karşılığının hesaplanarak 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir. İlgili İdare en kısa sürede mevzuatına uygun olarak işlemlerin yürütülmesi noktasında azami özen gösterileceğini ifade etmiş ise de 2021 yılı mali tablolarında 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabındaki eksiklik mevcudiyetini korumaktadır.”

ALIMLARDA USULSÜZLÜK

Üniversite’nin 2021 yılı denetim raporunda dikkat çeken hususlardan biri de üniversitenin Tıp Fakültesi için yapılan malzeme alımlarında mevzuata aykırı hareket edilmesi oldu.

Raporda, alımların ihale usulü yapılması gerektiğine dikkat çekilirken Demokrasi Üniversitesi Tıp Fakültesi için yapılan muhtelif tıbbi malzeme alımlarının parçalara bölünmek suretiyle doğrudan temin sınırları içerisinde bırakılarak aynı firmadan ve aynı tarihlerde temin edildiği bilgisine yer verildi.

Raporda ayrıca alımların kısımlara bölünemeyeceğine dikkat çekilirken “4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez. Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir” ifadeleri kullanıldı.

Aynı firmadan üst üste piyasa araştırması yapılmadan yapılan alımlarda kamu görevlilerinin de görevlerinin gereklerini yerine getirmediği, açık ihale usulüyle yapılması gereken alımlarla Kanunun 5. Maddesine aykırı hareket edildiğini altı çizildi.

Raporda, konuya ilişkin şu ifadelere yer verildi; “İdarece doğrudan temin suretiyle satın alınan “Tıp fakültesi için muhtelif malzeme” alımlarına ilişkin olarak düzenlenen belgeler üzerinde yapılan incelemede, üç ayrı doğrudan temin işlemiyle (2021 yılı için bu madde kapsamında yapılabilecek satın almaların üst sınırı 121.405,00 TL'dir) satın alınan malzemelerin benzer mahiyette olduğu, piyasa araştırmasının aynı firmalardan alınan fiyatlar üzerinden belirlendiği, her üç alımında aynı firmadan yapıldığı ve alımlara ilişkin olarak düzenlenen faturalarında aynı tarihli olduğu tespit edilmiştir. Böylelikle, 4734 sayılı Kanun uyarınca açık ihale yöntemiyle temin edilmesi gereken ihtiyaç mevzuata aykırı olarak doğrudan temin suretiyle temin edilmiştir. Sonuç olarak, Kanun’un temel ilkeler olarak belirlediği, her türlü kamu kaynağını
kullanan görevlileri, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlama sorumluluğu ihlal edilmiştir.”

ÖNCE FATURA SONRA DÜZENLEME

Sayıştay raporunda, üniversitenin alımlarla ilgili olarak bir başka mevzuata aykırı hareketine daha dikkat çekildi.

Raporda, üniversite tarafından doğrudan temin suretiyle gerçekleştirilen bazı mal alımlarında piyasa fiyat araştırmasının yapılmadığı ve piyasa araştırmasına ilişkin belgelerin mal teslim alınıp faturalandırıldıktan sonra düzenlendiği bilgisine yer verildi.

Alımların Kamu İhale Kanunu’na aykırı olduğunun altı çizilirken kurumun, kurum adına yapılan alımlarda piyasa fiyat araştırması yapması gerektiği belirtilirken alımların hem ihale kanununa aykırı olarak doğrudan temin yoluyla alındığı hem de piyasa araştırma tutanaklarının alımlardan sonra düzenlendiği kaydedildi.

Sayıştay raporunda konuya ilişkin şu ifadeler kullanıldı;  “Üniversite tarafından doğrudan temin suretiyle yapılan bazı mal alımlarında mal teslim alınıp faturalandırıldıktan sonra piyasa fiyat araştırması tutanakları düzenlenmiştir. Zira, piyasadan alınan fiyat tekliflerine ilişkin tutanakların tarihleri malın alımına ilişkin olarak düzenlenen faturaların tarihlerinden sonrasına aittir. Dolayısıyla, ihtiyaçlar saydamlığı ve rekabeti sağlayacak şekilde temin edilmemiştir. Kanun’un yukarıda da değinilen hükümleri ihlal edilmiştir.”

İHALE DEĞİL ‘PAZARLIK’

Üniversite için Sayıştay tarafından hazırlanan raporda üniversitenin ayrıca, üniversitenin Uzundere Yerleşkesi Hafif Çelik ile İkinci Derslik ve Yemekhane Yapılması İşinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendinde öngörülen şartlar oluşmadan pazarlık usulü ile ihalesinin yapıldığı ifade edilirken yöntemin mevzuata aykırı olduğu belirtildi.

Sayıştay tarafından hazırlanan raporda, işin açık ihale usulüyle verilmesi gerektiğinin altı çizildi ve “Kanun açık bir şekilde 21/b’ye göre ihaleye çıkılmasını idare tarafından önceden öngörülemeyen bir durumun ortaya çıkmasına ve bu işin ivedi olarak yapılmasına bağladığı halde İzmir Demokrasi Üniversitesi tarafından öğrenci sayısında ciddi bir artış söz konusu olmadan ve ivedi olarak bu işin yapılmasına ihtiyaç olmadan Hafif Çelik ile İkinci Derslik ve Yemekhane Yapılması yapım işini, Kanun’a aykırı bir şekilde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/b’sine göre yaptırdığı anlaşılmıştır” denildi.