Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek'ten ‘hayat pahalı’ itirafı

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda önceki gün Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bütçesi görüşüldü. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sunumunda, “Yaygın kanaatin aksine vergi yükümüz uluslararası kıyaslamalara göre yüksek değildir” demişti. 

ŞİMŞEK’E YANIT MI?

İktidar ortağı MHP’nin Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı konuşmasında, Türkiye’de vergi yükünün düşük olmasının vergilendirilmeyen kazançların varlığından, kayıt dışılığın yaygınlığından kaynaklandığını söyledi. 

‘KARNEYLE EKMEK DÖNEMİ’

AKP Konya Milletvekili Mehmet Baykan, Şimşek’e seslenirken, “Sayın bakanım, işiniz zor....Karneyle ekmek dönemlerini hatırlattığımızda savaşı gündeme getirip bugün pandemiye, depreme, savaşlara rağmen, hiç görmezden gelerek yapılan eleştirilere rağmen görevinizi yerine getirmeye çalışıyorsunuz” dedi. 

‘UTANMIYOR MUSUN?’

CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, “70 sene öncesinden bahsetmekten utanmıyor musun?” karşılığını verdi. CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, “Ya bu kadar kendi tarihine düşman bir insan... Hayret edilecek bir şey yani. Allah, Allah, nedir bu kin kardeşim bu kadar ya” dedi. Baykan, CHP’li Cavit Arı’ya, “Tarihinize sahip çıkın. Tarihinizde sizi rahatsız eden bir durum varsa....” diye seslendi. 

‘CUMHURİYETLE DÜŞMANLIĞINIZ NEDİR?’
CHP’li Bakırlıoğlu, “Sizin bu düşmanlığınız nedir cumhuriyetle? Senin tarihinle benim tarihim farklı mı”” diye sordu. Tartışmalar üzerine görüşmelere ara verildi. 

AKP’DEN ‘AF’ TALEBİ
AKP’li vekillerden de “vergi borçları” konusuna talepler geldi. Soru-cevap bölümünde AKP Konya Milletvekili Orhan Erdem, “Enflasyonun, dalgalanmaların, ülkenin olağanüstü durumlardan geçtiği deprem gibi, pandemi gibi ve sonrası yaşanan büyük dalgalanmalar da ne yazık ki vergi borcu ve sosyal güvenlik borçlarını ödemekte sıkıntıya düşenler olmaktadır. Bu dönemde bu konuda ciddi bir beklenti var” dedi.  

‘AFFA’ KAPIYI KAPATTI

Bakan Şimşek soruları yanıtlarken, şunları söyledi:

“Bu vergi aflarının - af diye biliniyor, onun için söylüyorum, yapılandırma - vergiye uyumu bozduğu çok net. Onun için prensip olarak biz şunu yapmak istiyoruz: Eğer gerçekten bir mükellefimiz bilançosunu, gelir tablosunu bize sunup zorda olduğunu gösterirse biz memnuniyetle taksitlendirme yapıyoruz. Dolayısıyla bu anlamda yapılandırma zordaki herkese açık. Bunun için bir yasal düzenleme gündemimizde yok yani genele şamil, vergisini zamanında ödemeyeni ödüllendirecek bir düzenlemeyi biz doğru bulmuyoruz. Borçlarını ödemede zorluk çekenler Gelir İdaresi’ne başvursunlar. Biz, bütün mükelleflerimize eğer rasyoları elverişliyse yardımcı olacağız.”

‘SIKINTILARI BİLİYORUZ’

Şimşek, tekstil, mobilya, deri, konfeksiyon, ayakkabı gibi emek yoğun sektörlerde sıkıntılar olduğunu bildiklerini söyledi. Reel sektörde sıkıntılar olduğunu belirten Şimşek, “Gerçekten var, olmaması da sürpriz olur. Bütün dünyada sıkıntılar var ama bizde tabii ki programın da yan etkileri var, şimdi ‘yok’ dersek yanlış olur” diye konuştu. 

KONKORDATO İÇİN 4 BİN 567 FİRMA 

Şimşek, 2.5 yıllık dönemde 4 bin 567 firmanın konkordatoya başvurduğunu, bu firmaların cirodaki payının yüzde 0.89; ihracattaki payının yüzde 0.85; istihdamdaki payının da yüzde 0.73 olduğunu söyledi. 

‘KKM’Yİ DE SİZ GETİRDİNİZ?’

Şimşek, vergi harcamalarının 1 trilyon 92 milyar lirasının asgari ücretin vergi dışı bırakılmasından kaynaklandığını, bunun bütün vergi harcamalarının 3’te 1’ini oluşturduğunu belirtti. Şimşek, KKM’ye vergiyi kendilerinin getirdiğini söyledi. CHP Denizli Milletvekili Şeref Arpacı da “KKM’yi de siz getirdiniz” karşılığını verdi. 

‘ÖNÜNÜZE KONULAN METİNLER...’

Görüşmeler sırasında sık sık tartışma da yaşandı. Şimşek,“Sabahtan beri burada sermayeciyi, bilmem vesaire... Sabahtan beri bazı arkadaşlar önünüze konulan metinleri geldiler, burada okudular, ben sabırla dinledim” dedi. CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Milletvekillerine öyle şey denir mi ama. Milletvekillerinin önüne konulan kağıtlar denir mi” diyerek itiraz etti. Tartışma bir süre devam etti. 

‘BEN RANTİYECİYSEM...’

Şimşek, “Eğer ben rantiyeciysem, eğer ben burada küresel sermayeyi temsil ediyorsam nasıl oluyor da ben geliyorum da mevduatların faizini yüzde 5’ten, yüzde 0’dan - KKM’den bahsediyorum - yüzde 17.5’e çıkarıyorum ve brüt üzerinden? Dolayısıyla, gördüğünüz gibi benden ne sermayeci çıkar...” diye konuştu. 

‘4 DUBLE RAKININ 3’ÜNÜ DEVLET İÇİYOR’

Bunun üzerine CHP’li Ağbaba, “Yoldaş Şimşek!” dedi. Alkollü içkilerdeki vergiler üzerine değerlendirmeler olurken, CHP’li Veli Ağbaba, “4 duble rakının 3’ünü devlet içiyor” dedi. Şimşek, “Benzer alkol derecesine sahip - tamam mı - rakı ve viskiden yüzde 39.8 ÖTV alınıyor, üzerine KDV’yi eklediğiniz zaman KDV dâhil vergi yükü yüzde 56.5” dedi. 

YILMAZ’A YANIT VERDİ

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz bütçenin tümü üzerindeki görüşmeler sırasında, kurumlar vergisinde hedefin tutmaması konusunda enflasyon muhasebesini işaret etmiş, bürokratları eleştirmişti. Yılmaz, “Yani bunları baştan tabii ki bürokrat arkadaşlarımız, uzmanlarımız keşke daha iyi öngörselerdi. Başından beri hani bunun etki değerlendirmesini istedik biz ama böyle bir etki değerlendirme gelmedi bize” demişti. 

Kurumlar vergisi tahminlerinin tutmadığını anımsatan Şimşek, “Enflasyon muhasebesinin etkisi konusunda Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızın eleştirisini ben kabul ediyorum, teşekkür ediyorum kendisine. Olabilir yani biz her şeyde mükemmeliz demiyoruz...Neyse ben üstüme alıyorum, bakan olarak ben üstüme alıyorum, sorumluluğu ben alıyorum” dedi. 

‘KRİSTAL KÜREM YOK’

Hedeflerden sapmayı sevmediğini dile getiren Şimşek, “Yani, bütçeyi, işte, bakın, bugün konuşuyoruz, gelecek sene neler olacağına dair benim bugünden bir kristal kürem yok, sizin de yok. Ben geçen sene bu vakitlerde Türkiye’de, bu bölgede yaşananları öngörebilir miydim?” diye sordu. CHP’li Veli Ağbaba, “19 Mart da etkiliyor” dedi. Şimşek, “Bunların hepsi etkiliyor değerli arkadaşlar, hepsi etkiliyor” diye konuştu. 

İTİRAF ETTİ

Türkiye’nin zenginleştiğini, çalışanların gelirlerinin arttığını savunan Şimşek, “Ama bir hayat pahalılığı problemi de var. O nedenle bu hayat pahalılığı problemini de çözmek için çalışıyoruz” dedi. 

‘HASTA DEĞİLİM’

Şimşek, kronik hastalığı olduğu iddiaları konusunda, “Benim şu anda ne bir kronik hastalığım var ne de yakın tarihte bir hastalığım var” dedi. CHP’li Veli Ağbaba, “Hani istifa müessesi yok ya, görevinizden af isteniz mi istemediniz mi” sorusunu yöneltti.

‘MECBURİ ASKERLİK’

Şimşek, “Bugüne kadar ben hiçbir şekilde ülkeme hizmet dışında, bu zor dönemde elimden geldiğince bir kamu hizmeti, bir mecburi askerlik hizmeti perspektifi dışında hiçbir mülahazam olmamıştır. Ben, şunu da açık söyleyeyim: Sayın Cumhurbaşkanımız bugüne kadar - samimi olarak söylüyorum - bu programın eksiklikleri var, eleştirirsiniz ama programın uygulanmasında da bize gerçekten Cumhurbaşkanımız, seçilmiş bir insan, yetki kendisinde, bize izin vermezse biz bu programı uygulayabilir miyiz? Tabii ki Cumhurbaşkanımız bu programı çok güçlü bir şekilde destekledi ve eğer bugün bir miktar belli alanlarda dengesizliklerin giderilmesinde ilerleme varsa bu, büyük oranda siyasi sahiplenmeyle ilişkilidir” dedi. 

ÖNERGELERE RET

Görüşmelerin sonunda muhalefetin aralarında en düşük emekli aylığının 46 bin liraya çıkarılması, cirosu yıllık 2 milyon TL’nin altında olan esnafın 400 bin liraya kadar olan borcunun Hazine tarafından karşılanması, başta çiftçiler olmak üzere tarımsal üreticilerin 600 bin liraya kadar olan borçlarının kamu tarafından üstlenilmesi gibi birçok önergesi iktidar tarafından reddedildi.  

ORTAK ÖNERGE

Bütün partiler tarımsal üreticilerin finansman ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine 50 milyar lira ödenek eklenmesi için ortak önerge verdi. Önerge oybirliğiyle kabul edildi. (Cumhuriyet/ Mustafa Çakır)