‘Emsal artışı’ belirsizliği meclisi gerdi

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı Olağan Meclis Toplantısı 3. bileşimi İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer idaresinde gerçekleştirildi. Oturuma damgasını vuran konu ise; geçtiğimiz oturumlarda gündeme gelen emsal artışına ilişkin komisyon raporu ve hazırlanan rapora ilişkin tartışmalar oldu. 

30 Ekim depreminin ardından gündeme gelen emsal artışı kararı geçtiğimiz ay gündeme gelmiş ve Bayraklı ilçesi için parsel bazında yüzde 20, ada bazında yüzde 30 emsal artışı kararı verilmişti. Ancak kararın yalnızca Bayraklı ilçesini kapsaması tepki toplamış ve tepkilerin ardından İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, kent genelinde emsal artışı müjdesi vermişti. Soyer, kent genelindeki orta ve ağır hasarlı binalar için parsel bazında yüzde 20, ada bazında yüzde 30 emsal artışı yapılacağını duyurmuştu. Emsal artışı önergesi meclis gündemine getirilmiş ve görüşülmek üzere ilgili komisyonlara gönderilmişti.

Bugün meclise gelen komisyon raporunda ise ada bazlı artışa yer verilmemesi ve daha önce depremde hasar gören binaları kapsayan K alanlarının olmaması ve bu şekilde az hasarlı yapıların dönüşüm dışı bırakılması dikkat çekti.

ÖNERGE TANSİYONU YÜKSELTTİ

Önerge, K alanlarını ve hafif hasarlı binaları kapsamaması noktasında muhalefet tarafından eleştirilirken eksik ve belirsiz bölümleri olduğunun altı çizildi. 
İlgili önergenin görüşülmesi esnasında söz alan AK Partili meclis üyesi Hüsnü Boztepe, rapora ilişkin ayrıntılı bilgi istedi. Bu konuyla ilgili biz Salı günü toplandık ancak daha sonra görüşüleceği söylenmişti. O nedenle ayrıntılı bir görüşme yapamadık. Bu nedenle imar komisyonundan bir arkadaş bilgi verirse seviniriz.

“EMSAL NOKTASINDA BİR ARTIŞ VERİYORUZ”

Önerge ve komisyon raporuna ilişkin bilgi veren İmar Komisyonu Başkanı İrfan Önal, “30 Ekimde çok acı bir olay yaşadı İzmir Deprem sonrasında büyük hasar ve yaralarımız oluştu. Biz İBB olarak bunların telafisi için çalışmalarımız başlattık. Bu konuda mevcut yapılan korunacağı K Alanları kararını çıkarmıştık. Bunun yanında Bayraklı’da yapıların yeniden dönüşümünü sağlayacak korunacak alana olarak belirlenen yerlerde yapılaşma başladı. Burada yapılaşmanın başladığı yerler oldu imkansızlık nedeniyle başlanamayan yerler oldu. Biz de bu noktada emsal artışı kararını verdik. Yasal süreci devam ediyor. En azından bir nebze de olsa dönüşüme imkan sağlar. Bunların yanında depremden hasar gördüğünü söyleyen vatandaşlarımız kendi yapılarını dönüştürmek için destek istediler. İlçe belediye başkanlarımızın da bu konudaki taleplerini değerlendirerek tüm ilçelerde revizyonu öneriyoruz. Emsal noktasında bir artış veriyoruz. Bunların yanında depremde orta ve ağır dereceli hasar gören binalarda yüzde 20’lik bir emsal artışına gidiyoruz. Umarız yapılaşma konusunda bir nebze de olsa yardımcı olur” dedi.

“TEKNİK DİLDEN TAMAMEN YOKSUN”

Bilgi verilmesinin ardından söz alan Boztepe, raporun “üstünkörü” hazırlandığını ifade etti ve “Ben dilerdim ki teknik bilgi verilsin. Biz K Alanları için 4 ay boyunca çalışmıştık. Ben tüm kalbimle inanıyorum ki bu önergeyi Suphi Bey’e sormak isterim. Kendilerinin katkıları var mı? Ben katkı sunmadıklarına eminim. Çünkü teknik dilden tamamen yoksun bir karar. Şunu öğrenmek istiyoruz. Yüzde 20 artış… 10 katlı bir bina var diyelim. Bunun bütün inşaat alanındaki alanı bin metrekare. Biz bunu bin 200 metrekare yapacağız. Diyelim yanında da orta ya da ağır hasarlı olmayan bir bina var. Bu durumda ne olacak o yandaki bina? Bize kısa görüşmede şu söylendi. K Alanı dışında kalan bölgeler bu karardan yararlanamayacak. Bunların yanında Bayraklı için aldığımız karar, bu karardan çok daha farklı. Biz niye K bölgelerini bu kararın dışında bıraktık? Kararımızda şu ifade ediliyor: Yapıların dönüşümüne ilişkin yapılacak olan yeni inşaat başvurularında toplam yapı alanına yüzde 20 ilave edilecek. Tamam diyelim ki bin metre var. Ama yeni yönetmeliğe göre 700 yapabilir. Bu artış 700 metre üzerinden mi verilecek bin metre üzerinden mi? Sizden ricam şudur: Bayraklı için alınan kararın bir benzeri alınsın. Aksi halde bir mahkemede hakim aksi karar verecektir. Gelin bunu revize edelim. Zaten bir yıl kaybettik. Ama üzerinde doğru düzgün çalışalım” diye konuştu.  

“TEKNİK AÇIDAN BİRÇOK ESKİKLİKLERİ VAR”

Boztepe’nin ardından söz alan AK Parti Grup Sözcüsü Hakan Yıldız, raporda çelişkiler ve anlaşılmayan hususlar olduğuna dikkat çekti ve “Biz geçtiğimiz meclislerde K Alanları ve emsal artışını tartıştık. Depremzedelerde de neden K alanları ile sınırlı tepkisi oluşmuştu.  Bizim beklediğimiz konu, Bayraklı İlçesi sınırlarını kapsayan kararın tüm İzmir'i kapsaması ve buna oy birliği yapmaktı. Biz bu K’ların inisiyatifini ilçelere bırakmıştık. Ama bu maddeye batığımızda K alanı dışında kalmış orta ve ağır hasarlılara hak tanıyoruz. Buradan çıkan sonuç şu: Biz K dışında kalan alanlara bu hakkı tanıyoruz. Bornova, Karşıyaka ve diğer ilçelere Bayraklı’daki emsali vermemiş oluyoruz. Bayraklı’nın elde ettiği artışı tüm ilçelerin kullanması gerekiyor. Bu önerge, bir sürü eksiklikleri içinde taşıyor. Bayraklı’nın geçtiğimiz ay geçirdiğimiz kararda K bölgeleri belirlenmiş alanlar için geçerlidir deniliyor. Bu önerge birçok eksikliği içinde barındırası lazım. Bayraklı'yı bu önergenin dışında bıraktığımız için Bayraklı'da K sınırları dışında kalan yapılar da bu önergedeki hakkı kullanamayacak. Bu nedenle bu konuyu komisyonlara geri gönderelim ve yeniden detaylı görüşelim. Birçok teknik açıdan eksiklikleri var.  K dışında kalmış orta ve ağır hasarlı binaları da kapsasın. Peki ya hafif hasarlılar ne olacak” ifadelerini kullandı.  

“BAYRAKLI’YI AYIRMAK ÇOK DOĞRU DEĞİL”                                                                         

İlgili önergenin K alanlarını ve Bayraklı’yı kapsamamasını eleştiren Hızal, konunun tekrar görüşülmesi gerektiğini belirtti ve şunları söyledi; “Biz İBB’yiz, ilçe belediyesi değiliz. İzmir’in tüm ilçelerinin sorunlarıyla liflenmeliyiz. Bizim şu anda tartıştığımız bu önergeyi bizim çok da önce ve uzun uzun tartışmamı gerekiyor. Belki ilçe belediye başkanlarımızla da tartışmamız gerekiyordu. İzmir'de belki en güzel ortak irade çalışması K sınırları ile ilgiliydi. Siyasetten uzak bir çalışma yaptık. Bazı ilçelerde sorunlar yaşandı bu konuda ancak onun ardından da emsal konusunda sorunlar yaşandı. Orada da bazı ilçeler demesek yeterince anlaşılamadı, bu nedenle doğru çalışmalar ortaya çıkmadı. Şu bir kez daha söylemek istiyorum. İzmir’i yönetenlerin karşında biz ne kadar muhalefette yapsak söz hakkı başta meclis olmak üzere Büyükşehir Belediye Başkanı'nda. Bu konularda odaların baskı yapması ve bir takım söylemler gerçekleştirmesi doğru değil.  Biz bu kararın ne içeriğini anlamadık. Bu, K alanıyla ilgili bir düzenleme değil. Bunu Bayraklı’ya verdik. Diğer 29 ilçeye vermedik. 2 çelişki ortaya çıktı. Biz deprem kuşağımdayız. Şu an bizim bildiğimiz 17 aktif fay var. Bir bina hasarsız olabilir. Ama bir saniye sonra meydana gelecek bir depremzede 35 sene önce yapılmış bir evin garantisini kim verebilir? Burada bir ayrım yaparak Bayraklı'yı ayırmak gibi bir önerge ortaya konuşması çok doğru değil. Biz bunu acil ancak detaylı bir şekilde tartışmamız lazım. Bu yöntem depremden zarar görmüş İzmirlilere haksızlık. Biz bunu detaylı görüşerek doğru bir kararı çıkarmalıyız.”

“MESLEK ODALARININ HİÇBİR İTİRAZI OLMAYACAKTIR”

AK Partililerin eleştirilerine yanıt veren CHP'li Meclis Üyesi Ozan Parlar, "Bayraklı'da emsal 1.6 mevcut yapılarda. İzmir'in körfezini çevreleyen yapılarak baktığımızda emsal yaklaşık 8. K bölgeleri ayrı bir olay. Bununla ilgili belediye meclisimiz bir uzatma kararı aldı. Arkadaşlarımız önergeyle ilgili ‘Ben anlayamadım’ dedi. K bölgeleri ilçe belediyeleri tarafından belirleniyor. K sınırları ile korunan hakların yanında depremde hasar gören bin 480 yapı var. Bunlar K yapısı olarak kabul edilecek ve yüzde 20'lik emsal artışı verilecek. Bu şekilde meslek odalarının hiçbir itirazı olmayacaktır" diye konuştu.

“İLGİLİ DAİRE TARAFINDAN DAHİ HAZIRLANMAMIŞ”

Yapılan konuşmaların ardından yeniden söz alan Hızal, “Bayraklı'da az hasarlı bin 248 bina var. Yan komsusu Bornova'da 879 bina var az hasarlı. Karşıyaka'da ise 14 bin 709 az hasarlı bağımsız bölüm var. Siz Bayraklı'da depreminde en fazla zarar verdiğini düşündüğünüz alana emsal verdiniz. Siz Bayraklı ’da az hasarlı binaya hak verdiniz ama etrafındaki ilçelere neden vermiyorsunuz? Bornova’ya neden vermiyorsunuz? Burada çok iyi niyetle bir teklif ortaya koyuyorum. Bu, çok acil hazırlanmış yeterince araştırılmamış ve görüşülmemiş bir önerge. Bu önerge ilgili daire tarafından dahi hazırlanmamış” dedi.

Hızal konuşurken sorduğu soruya yanıt veren Başkan Soyer, “Öyle şey yok canım. Olur mu” ifadelerini kullandı.

Soyer’in cevabına yönelik konuşmasına devam eden Hızal, “Eğer öyleyse çok daha kötü. İlgili daireden bu kadar kötü önergeyi biz bugüne kadar görmedik. Bakın, bu önergeyle işler karışacak. K alanlarıyla ilgili büyük sorunlar ortaya çıkacak. Emsal artışı hususu karmakarışık bir hal alacak. Bösüverin bu acil ve hızlı geçirmeyi. Bir iki meclis sonra oturup tartışalım. Siz daha kendi aranızda mutabık olamadınız. Burada ciddi bir tereddüt ve çelişki var. Bunun ortadan kalkması lazım. Bir bürokrat arkadaşımız çıkıp bana anlatsın. Biz bu hakları Bornova’ya, Karşıyaka’ya neden vermiyoruz? Gerçi ben biliyorum ama neyse söylemeyeceğim. Siz odalardan korktuğunuz için böyle sama sapan bir karar aldınız” diye konuştu. 

“MALİYETLER KONUSUNDA DEVLETE ÇAĞRIDA BULUNUYORUZ”

Gelen eleştiriler ve önergeye ilişkin sorulan soruların ardından yeniden söz alan İmar Komisyonu başkanı Önal, Bayraklı’daki emsal artışı kararının korunduğunu ifade etti ve şunları söyledi; “Bu çalışma üstünkörü hazırlanmış bir alışma değil. Verilen süre içerisinde en iyisini yaptık. Biz yapı ruhsatında belirtilen yapı alınanına yüzde 20 artış veriyoruz. Bu İzmir’in bir yeri hariç hepsinde geçerli. 2 meclis kararı aldık. İkisi de benzer K Alanları sabit tutularak alınan bir bölge. Biz o bölgeleri niye ayırdık? Deprem sonrasında Bayraklı’da orta ve ağır hasarlıların yanında riskli yapılar da yıkılıyor. Biz bunlara da emsal artışı verdik. Bizim Bayraklı’da verdiğimiz bir emsal artışı vardı. Biz İzmir’in tanımladığım bölgesi hariç İzmir’in 30 ilçesinde hasar görmüş, orta ve ağır hasarlıların yapı ruhsatında sahip olduğu yapı alanına ek yüzde 20 artış veriyoruz. 29 ilçe artı Bayraklı’nın 21 mahallesi bu karardan faydalanabilecek. Biz 10 kat olan binayı 12 kata çıkarıyoruz? Yanındaki bina ne olacak? Yol da genişletilecek? Bütün bunlar hesaplanarak uzunca bir çalışma neticesinde bu kararı verdik. Biz büyükşehir olarak yüzde 20 artış veriyoruz. Maliyetler konusunda da devlete çağrıda bulunuyoruz.”

Önal’ın konuşmasının ardından Hızal şu soruyu yöneltti; “Bayraklı’daki ve Bornova’daki riskli yapılar arasındaki farkı nedir?”

“K ALANLARI DIŞINDAKİ ALANLARA YÖNELİK BİR TEDBİRDİR”

Eleştiriler üzerine söz alan CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç, kararın riskli yapıları kapsadığına dikkat çekti ve “Burada bir kavra karmaşası var. Bayraklı ilçesi geçtiğimiz mecliste almış olduğumuz K alanları için alınmış olan emsal artışı kararı hala geçerli. Bundan şüpheleri olmasın. O karar hala geçerli. Bugün görüştüğümüz rapor, siniz başkanlık önergesiyle meclise sunulan ve deprem konusunda tedbir alınmasına ilişkin gelen bir önerge. Burada ilçelerin belirlediği K almalarının dışında kalmış olan orta ve ağır hasarlıları da artışın içine alarak yüzde 20 artış veriyoruz. Bayraklı ilçemizde K alanlarına riskli yapıları da dahil ettik. K sınırları her ilçemiz için İBB’ye geldiğinde komisyonlara gidecek ve her bir ilçenin karakterine göre parsel ve ada bazlı artış değerlendirilecek. Her ilçenin farklı özellikleri var. Vakti geldiğinde meclisimizde değerlendirilecek. Bugün görüştüğümüz önerge K alanı dışındaki alanlara yönelik alınan bir tedbirdir” dedi.

“AYNI YÖNE KOŞUYORUZ AYAKLARIMIZ DOLAŞIYOR”

Konuşmaların ardından söz alan İYİ Parti Grup Başkanvekili Kemal Sevinç ise; önergenin kabulü durumunda ilerleyen dönemlerde yeni sorunların patlak vereceğini ifade etti ve “Gerçekten bu yıl hassas konuların içinden geçiyoruz. Buladan biri de deprem. Deprem soncunda oluşan yaraları sarmaya çalışıyoruz. Değerli Başkanım ben bir mühendis olarak söz alıyorum Burada arkadaşların çok güzel konulara değindi. Aynı yöne koşuyoruz, ayaklarımız dolaşıyor. Gelen onu net değil. Daha sonra bu sorunları yine meclis çözecek. Kaldı ki bizim burada aldığımız net olmayan kararlar yine bizi mağdur edecek. Biz Bayraklı’ya yüzde 20 ve 30 verdik. Bayraklı’nın büyük bir bölümü Bornova’dan geldi. Biz orada da yüzde 20 ve 30 verdik. Bu gelen yüzde 20’lik teklifte sağlıklı bir oluşum yok. Bunu tekrar konuşup netleştirelim” dedi.

“VİCDAN KAPISI AÇMAKLA RANT KAPISI AÇMAK ARASINDA BÜYÜK BİR FARK VAR”

Son olarak konuşan Başkan Soyer, hafif hasarlıların da karara dahil edilmesinin mümkün olmadığını belirtti ve şunları söyledi; “Çok net bir şey var. Bayraklı için aldığımız karar duruyor. Onunla ilgi l herhangi bir tereddüt ve çelişki olmadığı gibi bu konuyla alakası da yok. Biz bu kararla İzmir’in tamamı için orta ve ağır hasarlı binalara aynı hak veriyoruz. Bir vicdan kapısı açıyoruz K sınırları içinde olmasa da ağır ya da orta hasar görüş yapı varsa ruhsatında yazan metraj üzerinden yüzde 20 artış veriyoruz. Biz vicdanen depremde hasar görmüş olan ve yeniden yapımında vatandaşlarımıza kolaylık sağlıyoruz. Karar bu kadar kısa ve net. Bu daha çok konuşulmak istenebilir. Başka yerlerden de gelir. Meclisimiz oturup karar verir. Bu kararın özü İzmir’in tüm ilçelerinde ağır ve orta hasar görmüş yapılara yüzde 20 emsal artışı vermektir. Vicdan kapısı açmakla rant kapısı açmak arasında büyük bir fark var. Tarih edilen yapılan İzmir’in yüzde 80’i ve İzmir’in yüzde 80’i için böyle bir artış kararı alınamaz. Biz burada, kaygılanılan eşitlik ve adaleti korumuş oluyoruz.