EXPO 2026’da flaş gelişme: ‘Kamu yararına aykırı'

BERİVAN KAYA/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2026 yılında ev sahipliği yapmaya hak kazandığı Uluslararası Bahçe Bitkileri EXPO (Botanik EXPO)’yu Yeşildere bölgesinde yapacağını duyurmuştu. Başkan Soyer’in ‘müjde’ olarak duyurduğu EXPO’ya bölge halkı ve AK Parti cephesi tepki göstermişti.

AFETE MARUZ BÖLGE İLAN EDİLMİŞTİ

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kentsel dönüşüm planları ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin EXPO planları arasında tartışmalar devam ederken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla Yeşildere bölgesinde EXPO planlarının olduğu alanı da kapsayan alan ‘afete maruz bölge’ olarak ilan edildi.

Öte yandan, alanın afete maruz bölge ilan edilmesine rağmen Büyükşehir görevlilerinin kamulaştırma çalışmaları için ölçüm işlemine başladı.

‘’KAMU YARARINA AYKIRI’’

Küçükada Mahallesi sakinleri EXPO 2026 iptali için İzmir 7. İdare Mahkemesi’ne başvurmuşlardı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Konak Belediye Başkanlığı’na karşı açılan davaya ilişkin bölgede incelemelerde bulunan bilirkişi heyeti kamu yararına aykırılık tespit etti.

BİLİRKİŞİ GEREKÇELERİ ŞÖYLE SIRALADI

Bilirkişi heyetinin bölgede yapılan plan değişikliğinin teknik ve nesnel gereçkelerinin yeterli düzeyde ortaya konulmadığı, Fuar, Panayır, Festival Alanı olarak belirlenmesine ilişkin düzenlemenin planların kademeli birlikteliği ilkesine. uygun olmadığı, bölge de yoğun bir yapılaşmanın ortaya çıkabileceği ve bu durumun yeşil koridor oluşturma hedefleri ile çelişeceği, Uygulama Imar Planı değişikliğinin belirtilen açılardan şehircilik ilkelerine, planlama esaşlarına, imar mevzuatına ve kamu yararına aykırı olduğu görüşüne varmıştır.’’

Bilirkişinin hazırladığı raporun sonuç bölümünde şu ifadeler yer aldı;

‘’Meles çay: boyunca ve var olan diğer açık alanlarla birlikte bir yeşil alan sisteminin oluşturulması, bölgenin doğal bir koridor olarak korunması, Vezirsuyu Kemerleri, Kadifekale, Halkapınar Kaynağı ve Kuyuları gibi kentin kültürel ve doğal unsurlarının bütünleştirilmesi gibi hedefler kamu yararına görülmekle birlikte, öngörülen kentsel/bölgesel fonksiyonun yer seçiminin nasıl yapıldığı, alanın uygunluğunun nasıl değerlendirildiği, bölgede öngörülen kullanımlar ve kullanımlar arasındaki ilişkilerin nasıl sağlanacağına ilişkin hiçbir açıklama bulunmaksızın yapılan plan değişikliğinin teknik ve nesnel gerekçelerinin yeterli düzeyde ortaya konulmadığı,

Dava konusu 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Imar Planı Değişiklikleri ile gündeme gelen "Fuar, Panayır, Festival Alanı" alanı kullanım kararı kentsel- bölgesel nitelikli bir kullanım kararı olup, plan açıklama raporunda belirtildiği haliyle yaklaşık 100 ha büyüklüğünde bir alanı kaplayacağı, yine plan açıklama raporunda planlama alanının bütün olarak ele alınabilecek iki etaplama alanı olarak düşünüldüğü ve bu alanların sınırının imar planına aktarıldığı belirtildiği, niteliği itibariyle üst ölçekli plan olan 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında gösterilebilecek kullanımlardan olduğu, bu nedenle 1/25.000 ölçekli Izmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı'nda "2. ve 3. Derece Merkezler" olarak tanımlanan bölgenin dava konusu 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Imar Planı Değişiklikleri ile "Fuar, Panayır, Festival Alanı olarak belirlenmesine ilişkin düzenlemenin planların kademeli birlikteliği ilkesine. uygun olmadığı,

Her ne kadar plan açıklama raporunda kentsel ölçekte yeşil ve açık alan yaratımından ve yeşil koridor oluşturmaktan söz edilse de daha önce yürürlükte olan imar planları ile belirlenen E=3.00 değerinin bu planlarla da korunduğu (4 nolu plan hükmü) ve bu değerin

yüksekliği dikkate alındığında bölge de yoğun bir yapılaşmanın ortaya çıkabileceği ve bu durumun yeşil koridor oluşturma hedefleri ile çelişeceği,

Plan ile ayrılan kullanımların yerlerinin değişebileceği hususundaki 5 nolu plan hükmünün plan kararlarının nasıl uygulanacağı konusunda bir belirsizliğe yol açtığı, Alanın mevcut yapısını ortaya koymaya yönelik verilere plan açıklama raporunda yer vermeksizin, planın uygulanması sonucu yerinden olacak gruplara ilişkin bir model oluşturulmaksızın ve katılım süreçleri işletilmeksizin gerçekleştirilen planlama sürecin kamu yararı ve planlama ilke ve esaslanı açısından uygun olamadığı, Plan açıklama raporunda alanın risklerinin tespitine ve önlemelere ilişkin bir açıklama bulunmaması hususunun önemli bir eksiklik olduğu, tespit ve değerlendirmelerine dayanarak dava konusu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğinin ve 1/1000 ölçekli Uygulama Imar Planı değişikliğinin belirtilen açılardan şehircilik ilkelerine, planlama esaşlarına, imar mevzuatına ve kamu yararına aykırı olduğu görüşüne varmıştır.’’

BİR DAVA DA KAMULAŞTIRMAYA

Küçükada Mahalle Muhtarı Sabriye Karakaya, kamulaştırma kararlarının yargıya taşınacağını belirterek ‘’ Biz EXPO planı iptali için dava açmıştık o mahkeme devam ediyor. Bilirkişi raporu çıktı. Raporda kamu yararı olmadığı açıkça yazılmış. Biz şimdi de kamulaştırma iptal davaları açmaya başladık. Kimse EXPO istemiyor, biz yerinde kentsel dönüşüm istiyoruz’’ dedi.