Büyükşehir’in 2024 Mali Kesin Hesabı belli oldu: Kalem kalem açıklandı!

ŞİLAN KOCADAĞ/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Mayıs Ayı Meclis Toplantısının 3. Birleşimi Başkan Vekili Zafer Levent Yıldır yönetiminde gerçekleşti.

2024 Yılı Mali Kesin Hesabı ile Taşınır Mal Yönetim Hesabı, İzBB Meclisinde oy çokluğuyla kabul edildi.

CHP Karşıyaka Meclis Üyesi Candaş Yeter, kesin hesabı şu şekilde açıkladı:

“İzbb görev yetki ve sorumluluklarını bünyesinde bulunan 5 bin 964 memur, 96 sözleşmeli personel,408 kadrolu işçi ve 27 bin 641 şirket personeli olmak üzere toplam 34 bin 109 bin çalışanı ile yerine getirmiştir.

BÜTÇENİN GERÇEKLEŞME ORANI YÜZDE 96,94!

Bütçe giderleri kesin hesaplarına baktığımızda 2024 mali yılı için ek bütçe ile beraber 51. 9 milyar TL teklif edilmiş olup, mali yılın sonunda öngörülen ödeneğin 50 milyon 310 milyon TL’si harcanmıştır. 2024 yılı mali gider bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 96,94 olup giderlerin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 98’dir. Mali yılın sonunda bütçe giderleri ve borç ödemeleri için gerçekleştirilen toplam harcama tutarı 54 milyon 871 milyon TL’dir.

Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe giderlerinin dağılımı incelendiğinde personel giderlerinin 4 milyar 135 milyon TL gerçekleştiğini ve toplam harcama içerisindeki oranının yüzde 8,22 olduğunu görmekteyiz.

MAL VE HİZMET ALIMLARINA 16 MİLYARLIK HARCAMA

Personel giderleri için yüzde 30’luk yasal sınır aşılmamıştır. SGK devlet primi giderleri 366 milyon 292 bin TL gerçekleşmiş olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 0,72’dir. Mal ve hizmet alım giderleri 16 milyar 832 milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 33,45’tir.

2024 mali yılı içerisinde üretim kooperatiflerimizden 269 milyon TL değerinde alım yapılarak kooperatiflerimize sağladığımız destekler devam etmiştir. Temsil ve tanıtım giderlerine 188 milyon 424 bin TL harcama yapılmış olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 0,37’dir.

6 MİLYARLIK CARİ TRANSFER

Faiz giderleri 2 milyar 356 milyon TL gerçekleşmiş olup bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 4,68’dir. Cari transferler 6 milyar 370 milyon TL gerçekleşmiş olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 12,66’dır. İhtiyaç sahibi vatandaşlarımıza 124 milyon 346 bin TL, öğrencilerimize ise 34 milyon 134 bin TL nakit destek sağlanmıştır.

Sosyal yardım ve destek amacıyla 191 milyon 591 bin TL yiyecek ve içecek süt kuzusu projesi kapsamında ise 177 milyon 898 bin TL değerinde süt dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Amatör spor kulüplerimize 161 milyon 230 bin TL nakdi destek sağlanmıştır.

ESHOT’A 4 MİLYAR 640 MİLYONLUK DESTEK!

Ulaşım hizmetlerimizin uygun bedelle sağlanması için ESHOT Genel Müdürlüğümüze 2024 mali yılı içerisinde 4 milyar 640 milyon maddi destek sağlanmıştır. Ayrıca indirimli ve ücretsiz toplu taşıma hizmetler için 156 milyon TL transfer ödemesi gerçekleşmiştir.

DAİRE BAŞKANLIKLARI KALEM KALEM AÇIKLANDI!

İller bankasına ortaklık payı için 888 milyon 342 bin TL ödeme gerçekleştirilmiştir. Sermaye giderleri 16 milyar 221 milyon TL gerçekleşmiştir. Bazı daire başkanlıkları nezdinde harcama kalemlerine baktığımızda fen işleri dairesi başkanlığı tarafından ulaşım yollarında asfalt kaplama, bakım ve düzenleme yapılması amacıyla 3 milyar 679 TL, Buca- Bornova arasında sanat yapıları ve bağlantı tüneli yolları için 1 milyar 256 milyon TL, yollardaki yağmur sularının uzaklaştırılması ve dere ıslahı için 204 milyon TL alt ve üst geçit yapılması için 107 milyon TL, yaya alt ve üst geçit yapılması için 29 milyon TL tutarında sermaye gideri yapılmıştır.

Yapı işleri dairesi başkanlığı tarafından atık transfer istasyonlarının kurulması amacıyla 28 milyon TL, mezarlık ve gömü alanlarının kurulması amacıyla 182 milyon TL; belediye hizmet tesisleri binaları, depolarının yapımı, bakımı ve güçlendirilmesi için 176 milyon TL, modern ve yenilikçi yeşil alanlarının oluşturulması için 33 milyon TL, yapı ve alan ölçeğinde koruma, canlandırma için 60 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

Ulaşım dairesi başkanlığı tarafından deniz ulaşım hizmetlerinin yürütülmesi için 1 milyar 120 milyon TL, toplu ulaşım hizmetlerinin yürümesi için 805 milyon TL, yatay ve düşey trafik işaretlerinin geliştirilmesi, bakımı ve oranımı için 85 milyon TL yatırım yapılmıştır.

Raylı sistemler dairesi başkanlığı tarafından Buca Metrosu için 2 milyar 825 milyon TL, Fahrettin Altay- Narlıdere Kaymakamlık Metrosu yapım faaliyeti için 1 milyar 139 milyon TL, tramvay hatları yapım faaliyetleri için 369 milyon TL, İzmir banliyö sisteminin geliştirilmesi ve ilave hatlarının yapılması için 137 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

Makine ikmal bakım ve onarım dairesi başkanlığı tarafından araç ve iş makinesi alınması için 250 milyon TL, temiz enerji kullanan araç filosunun geliştirilmesi için 27 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

Park ve Bahçeler Dairesi başkanlığı tarafından kentsel ve kırsal açık yeşil alanlar projesi için 104 milyon TL, güney alanları bakım hizmetlerimin yürütülmesi amacıyla 22 milyon TL, ağaçlandırma şube müdürlüğünün faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 34 milyon TL sermaye yapılmıştır.

İklim Değişikliği ve Sıfır atık başkanlığınca kent temizliğinin yürütülmesi amacıyla 774 milyon TL, sıfır atık yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 80 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

Emlak yönetimi dairesi başkanlığı tarafından kamulaştırma faaliyetleri kapsamında 269 milyon TL sermeye gideri yapılmıştır.

ŞİRKETLERDEN 22 MİLYARLIK YATIRIM

İzBB bağlı kuruluşları ve bağlı olduğu şirketler toplam 22 milyar 700 milyon TL yatırım yapmıştır. Sermaye transferlerine bakıldığında 11 ilçe belediyesine 253 milyon TL değerinde destek sağlanmıştır.

 Borç verme hesabına bakıldığında ülkemizde yaşanan ekonomik krizden belediyemizin hissedarı olduğu şirketlerin asgari düzeyde etkilenmesini sağlamak amacıyla, 3 milyar 774 milyon TL bütçe gideri gerçekleştirilmiştir.

ESHOT VE İŞTİRAKLERİNE 6 MİLYAR DESTEK!

İzBB 2024 Mali Yılı içerisinde kent içi ulaşımdan sorumlu bağlı kuruluş ESHOT ve iştiraklerine 6 milyar 513 milyon TL destek sağlanmıştır.

Bütçe gelirleri kesin hesabına bakıldığında 2024 mali yılı için 45 milyar 850 milyon teklif edilmiş olup mali yılın sonunda ön görülen ödeneğin 42 milyar 328 milyon TL gerçekleştiği görülmektedir. 2024 mali yılı gelir bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 92, 32 olup; bütçe gelirlerinin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 66,40’tır. 2024 mali yılı içerisinde tahsil edilen 42 milyar 328 milyon TL geliri ekonomik sınıflandırmanın 1. Düzeyine göre incelediğimizde vergi gelirlerinin 146 milyon 600 bin TL, teşebbüs ve mülkiyet gelirlerinin 1 milyar 886 milyon TL, alınan bağış ve yardımlar ile özel gelirlerin 304 bin TL, diğer gelirlerin 40 milyar 207 milyon TL, sermaye gelirlerinin ise 87 milyon 196 bin TL gerçekleştiği görülmektedir.

Finansmanın ekonomik sınıflandırılması kesin hesabına bakıldığında İzBB’nin iç borç stok tutarı 7 milyar 657 milyon TL, dış borç stok tutarı 19 milyar 908 milyon TL olmak üzere toplam 27 milyar 565 milyon TL’dir.

ŞİRKETLERİN TOPLAM BORCU 35 MİLYAR TL

Belediyemiz bağlı kuruluş ve şirketlerinin toplam borç tutarı 35 milyar TL olup, borç artışının 1 milyar 755 milyon TL’si olumsuz kur farklarından kaynaklanmaktadır.

İzBB’nin 2024 mali yılı taşınır mal yönetimi kesin hesabı incelendiğinde belediyenin toplam 5 milyar 575 milyon TL taşınır malının olduğu görülmektedir.”

“60 MİLYARI AŞAN BORÇLA KARŞI KARŞIYAYIZ”

AK Parti Meclis Üyesi Ercan Demir 2024 yılı kesin hesabına ilişkin şu ifadelerini kullandı:

“Buradaki en zor durumda olan kişi Cemil Tugay… Karşısında bir önceki dönem hunharca, hoyratça harcanmış bir beş yıllık bütçe var. Öyle bir hale getirmişler ki… Saygı duyuyorum, kendi partinizin mensubuydu eleştirmek kolay değil. Başkanın vizyonu bürokratıyla aynı doğrultuda ilerlemiyorsa o belediye istediği hedefe ulaşamıyor. 60 milyarı aşan borçla karşı karşıyayız. Bütçenin yüzde 5’ini faize harcıyoruz. İktidar koltuğunda oturuyorsunuz, bahane üretmek gibi bir şansınız yok. Çözüm odaklı bakmak zorundasınız.”

“YENİ AÇILAN YOLLARDA HEDEFİ AŞTIK”

AK Parti Bornova Belediye Meclis Üyesi Ercan Tekin’in mali kesin hesap ve asfalt serimde konulan hedefe ulaşılamamasıyla ilgili eleştirilerine yanıt veren Yeter, “Kesin hesapta rakamlar, faaliyette faaliyetler konuşulur. 2024 yılı faaliyet raporunda asfalt serimi ile ilgili koyulan hedefe ulaşılamadığı doğru ancak yeni açılan yollarda, kırsaldaki yolların iyileştirilmesinde hedefleri aştık. Asfalt seriminde hedef tutturamadığımız eleştirilerde kısmen haklıyken yapılan işler grubunuz tarafından görülmeli. EDS noktasında da İl Emniyet Müdürü ile yapılan ön protokol yeni bir yönetmelik çıkacağı için ihaleye çıkamadık. Personel giderleriyle ilgili oran yüksek bulundu ancak merkezi yönetimde de durum aynıdır. Yatırımların bütçe giderlerindeki az olduğu ifade edildi. Ancak durum merkezi hükümette daha fazla. Bu tablonun anlamı şu: Türkiye, yatırıma ayırdığımız her 100 TL için 134 TL 71 kuruş faiz ödüyor. İzBB’de biz yatırıma ödediğimiz her 100 TL için 14 TL 52 kuruş faiz ödüyoruz. Eleştirileri hakkaniyetli bulmuyoruz” dedi.

BAŞKAN IŞIK: “YÜZDE 120’LERDE ENFLASYON YAŞADIK”

Gaziemir Belediye Başkanı Ünal Işık da AK Partili Tekin’e, “Bütçe bir tahmindir, elimizde olmayan değişikliklerle de revize ederiz. Sonuçların tutmamasıyla ilgili eleştiriye katılmak mümkün değil, Cumhurbaşkanlığı internet sitesine girdiğinizde enflasyonun yüzde 50’nün üzerinde olduğu yazıyor yani bütçenin yüzde 60’ı enflasyon nedeniyle yok oldu. Yeniden değerleme ile enflasyon başa başa giderdi ama son yıllarda enflasyon yüzde 50, yeniden değerleme ise yüzde 120’lerdeydi, yani bu ne demek, enflasyonun 50’şerde değil yüzün üzerinde olduğu yılları yaşadık” yanıtını verdi.

Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi Grup Sözcüsü Yağmur Yurdakul Özkan, AK Partili isimlerden gelen eleştirilere yanıt verdi. 

"O KARA TREN GELMEYECEK, GÖMÜLDÜ PARALAR!"

Özkan, AK Parti hükümeti tarafından Halkapınar-Otogar Metrosu Projesine yıllardır 3 bin TL ayrıldığını ve İzmir-Ankara Hızlı Tren Hattının yıllardır inşa edilemediğini hatırlatarak, “Biz bu kadar milyarlardan bahsederken metroya 3 bin TL ayıran bakanlığa mı bravo diyelim? Siz değil misiniz enflasyonu yanlış hesaplayıp, zavallı emeklinin cebinden alan? Biz en azından kendi kendimize verilerimizi tutturmaya çalıştık şükür emeklilerin cebinden bir şey almadık. ‘Para gömmek’ dendi. Para nasıl gömülür biliyor musunuz? ‘Kara tren gecikir belki hiç gelmez’ diyor ya türkü, o kara tren gelmeyerek gömüldü paralar. Hızlı tren hattı, ben yeni meclis üyesiyim ama yılların hikayesi. 2013 yılından beri yapılacağı iddia edilen hızlı tren hattı hala yapılmadı. 4,3 milyar TL ile bin 80 günde bitireceklerini söylemişler. Şimdi 83 milyar 535 milyon TL. Yani 20 katı ama ortada hala tren hattı yok. Para böyle gömülür” dedi.

"HÜKÜMET ENFLASYON ORANINDA SAPMALAR YAŞARSA..."

Özkan, merkezi hükümet ile belediyeleri ayırmanın mümkün olmadığını, merkezi hükümetin enflasyon hesabında sapmalar yaşandığını, bunun da belediyelere yansıdığını aktararak, “Merkezi yönetimden ayrı bir düşünce sergilenmesi isteniyor ama koşullarımız üsten alta ilerliyor. Yani eğer merkezi hükümet enflasyon oranında sapmalar yaşarsa buna bağlı olarak bütün ülkede yanlış hesaplamalar ya da ona bağlı sapmalar yaşanabilir. Buna bağlı olarak da maliyet artmış ve sapmalar yaşanmış. Ne yapalım? “ dedi.