Başkan Soyer’den 100. Yıl’da ‘İktisat Kongresi’ müjdesi

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- Kurtuluş Savaşı'nda kazanılan askeri başarıların ekonomi alanında da sağlanabilmesi için Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde, 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir'de 1. İktisat Kongresi düzenlenmişti. Kongre genç Cumhuriyetin iktisadi rotasını belirlemek üzere toplanmıştı.

Öngörülen ekonomik bağımsızlık hedefine ulaşmak için izlenecek yol haritasının belirlendiği kongrenin 99. Yıl dönümü, İzmir'de bir dizi etkinlikle anıldı.

Etkinlikler kapsamında; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir İktisat Kongresi Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı.

Ardından İktisat Kongresi Yıldönümü için düzenlenen yürüyüşüne katılan Başkan Soyer, APİKAM' da "Türkiye İktisat Kongresi 99 Yaşında" adlı panelin açılış konuşmasını yaptı.

Panele, Başkan Soyer’in yanı sıra Belediye Başkan Vekili Mustafa Özuslu, Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Dr. Buğra Gökçe,  İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay, İzmir Kent Konseyi Başkanı Prof. Dr. Adnan Akyarlı, İzmir Büyükşehir Belediyesi Milli Bayramları Kutlama Komitesi Başkanı Ulvi Puğ, meclis üyeleri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.

“İBRET TABLOSU GİBİ”

Panelde İktisat Kongresi döneminden bugüne geçen zamanı özetleyen kısa belgesel filmin gösteriminin ardından konuşan Başkan Soyer, özelleştirilen devlet fabrikalarının mevcut ekonomik koşullardaki etkisi olduğunu ifade etti ve “Filmi izlerken sizlerin de boğazınızda bir şeyler düğümlenmiştir. O dönem kurulan fabrikalar bugün yoklar. 1920’lerden başlayan 1938’e kadar giden zaman dilimi içinde yapılan fabrikalar kurulmuş ve bugün yoklar. Adeta bir ibret tablosu gibi hepsi… Hepimizin boğazı düğümlenmiştir” dedi.

Türkiye’nin kuruluş stratejisinde Mustafa Kemal Atatürk’ün ortak akla güvendiğini belirten Başkan Soyer, “Mustafa Kemal Atatürk Türkiye Cumhuriyeti’ni inşa etmek için iki temel strateji tasarladı ve uyguladı. Birincisi kurtuluş stratejisi, ikincisi ise kuruluş stratejisi. Bu iki stratejiyle ilgili olarak ayrıntı gibi görünen fakat asıl önemli olan konu şu: Mustafa Kemal Atatürk, olağanüstü bir siyasi ve askeri dehaya sahip olmasına rağmen, her iki stratejiyi de ortak akla güvenerek tasarladı. Amasya Tamimi’yle kurtuluşa giden stratejiyi hazırlamaya başladı. Erzurum ve Sivas kongreleriyle ilmik ilmik ördü ve 23 Nisan 1920'de Ankara’da Büyük Millet Meclisi ile taçlandırdı. Kuruluşa giden yolu ise İzmir’de, İktisat Kongresi’nde belirledi. Yaşadığı çağın tartışmasız en güçlü liderinin ortak akla gösterdiği teveccüh, bana göre bu tarihi hadiselerden günümüze süzülüp gelen en önemli mirastır. Ata’mızın kongre açılışında çiftçi, işçi, sanayici ve tüccar temsilcilerine ifade ettiği ‘Arkadaşlar, sizler doğrudan doğruya milletimizi oluşturan halk sınıflarının içinden geliyorsunuz ve onlar tarafından seçilmiş olarak geliyorsunuz. Sizin söyleyeceğiniz sözler, alınması gereğini söyleyeceğiniz önlemler; doğrudan doğruya halkın dilinden söylenmiş gibi kabul olunur. Bu, en büyük doğrudur. Zira halkın sesi, hakkın sesidir’ sözleri son derece kıymetli” diye konuştu.

“İKTİSADİ KOŞULLARIN BAĞIMSIZLIĞIN TEMELİ OLDUĞUNU GÖRÜYORUZ”

Ulusal bağımsızlık için iktisadi bağımsızlığın vazgeçilmez olduğunun altını, Atatürk’ün sözleri üzerinden örneklendiren Soyer, “İktisat Kongresi, Lozan öncesinde planlandı ve kapitülasyonlar konusunda Lozan görüşmelerine ara verilen bir dönemde yapıldı. Mustafa Kemal Atatürk, daha o aşamada yaşamın her alanında bağımsızlık kararını vermişti ve bunu İzmir’de ilan etti. Kongrenin asıl maksadının yeni Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığını güvence altına almak olduğunu dünyaya şu cümlelerle duyurdu: ‘Efendiler, görülüyor ki, bu kadar kesin, yüksek ve başarılı bir askeri zaferden sonra dahi bizi sulha kavuşmaktan alıkoyan neden, doğrudan doğruya iktisadi sebeplerdir. Tarihimizi dolduran zaferler ve başarısızlıkların tümü ekonomik durumumuzla yakinen ilgilidir.’ Cumhuriyetimizin birinci yüzyılının temeli işte bu sözlerle atıldı. Aradan geçen bir asırlık sürenin ardından, Cumhuriyet’in ikinci yüzyılına bir yıl kalmışken bir kere daha iktisadi koşulların bağımsızlığın temeli olduğunu görüyor, anlıyor ve yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.

BAŞKAN SOYER’DEN 100. YIL ÇAĞRISI

Her anlamda tam bağımsızlığın sağlanamadığı ülkelerde yoksulluğun kaçınılmaz olduğuna dikkat çeken Başkan Soyer, ekonomik kalkınma adına İzmir’den atılacak adımların müjdesini verdi ve şunları söyledi; “Bağımsızlık derken yalnızca ülkemizin değil, aynı zamanda sivil toplumun, iş dünyasının, gazetecilerin, emekçilerin, tek tek her birimizin ve dahi düşüncelerimizin de bağımsızlığını kast ediyorum. Ne yazık ki refahın adil dağılmadığı bizim gibi toplumlarda refahtan nemalananlar bağımsızlıktan vazgeçmekten hiç çekinmiyorlar. Bağımsızlığı kaybeden toplumlarda ise yoksulluk derinleşiyor. Bu nedenle İzmir’in ve ülkemizin refahını artırmak ve bunun adil paylaşımını sağlamaya gayret etmek zorundayız. Bunun da yolu ortak akla, yani demokratik esaslara dayalı ekonomik kalkınmadan geçer. İşte bu nedenle diyorum ki; bu yıl, Milli Numune Sergisi’nin devamı niteliğinde olan İzmir Enternasyonal Fuarı’nı iktisadi bağımsızlığımızın yeni bir kilometre taşı olacak şekilde düzenleyeceğiz. 9 Eylül 2022’den itibaren, 29 Ekim 2023’e kadar uzun bir ortak akıl yolculuğuna çıkacağız. İlk defa buradan müjdelemek istiyorum. Cumhuriyet’in ikinci Yüzyıl’ın İktisat Kongresi’ni tam bir yıl sonra burada, yine İzmir’de anlamına uygun bir şekilde düzenleyeceğiz. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında, kongremizi tıpkı bir asır önce olduğu gibi çiftçilerimizin, işçilerimizin, sanayicimizin ve ticaret dünyamızın katılımıyla gerçekleştireceğiz. Ortak akılla ekonomik bağımsızlığımızı yeniden inşa etmenin temellerini atmaya gayret edeceğiz. Ülkemizin geleceğine yön vermek isteyen tüm sivil toplum, özel sektör, kamu ve siyaset temsilcilerini 2023’te gerçekleşecek İkinci Yüzyıl’ın İzmir İktisat Kongresi’ne katılmaya davet ediyorum.”