Türkiye Covid-19 salgınında iki yılı böyle geçirdi

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından, Türkiye’de ilk Covid-19 vakası 11 Mart 2020’de açıklandı. Türkiye, salgının gölgesinde iki yılı geride bıraktı. Salgında virüs birçok kez mutasyona uğradı. Alfa, Beta, Gamma ve Omicron, Mu varyantları dünyada ve Türkiye’de etkili oldu. Covid-19 aşıları Ocak 2021’den itibaren uygulanmaya başladı. Türkiye’de Pfizer-Biontech, Sinovac ve Turkovac aşıları uygulanıyor.

10 Mart itibariyle Türkiye’de iki doz aşısı yapılanların oranı yüzde 85,20’ye ulaştı. 57 milyon 729 bin 220 kişiye birinci doz aşı uygulanırken, 52 milyon 886 bin 909 kişiye ikinci doz aşıları yapıldı. Üçüncü doz aşı uygulananların sayısı ise 27 milyon 363 bin 708 oldu. 10 Mart 2022'de 29.492 yeni vaka tespit edildi ve 140 kişi vefat etti.

Sağlık Bakanlığı'nın 19-25 Şubat 2022 verilerine göre; Covid-19'a yakalanan toplam vaka sayısı 13 milyon 913 bin 625 olurken, vefat edenlerin sayısı 93 bin 805 oldu.  

2020’NİN BAŞLARI VE PANDEMİ İLANI

11 Mart 2020’de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bir kişinin Covid-19’a yakalandığını açıkladı. Aynı gün Dünya Sağlık Örgütü, “pandemi” ilanında bulundu.

20 Mart'ta Sağlık Bakanlığı, genelgeyle tüm özel ve vakıf hastanelerini pandemi hastanesi olarak ilan edildi. 

23 Mart'ta Favipavir isimli ilaç Çin'den Türkiye'ye getirildi. İlaca ilişkin tartışmalar bugüne kadar devam etti. 

3 Nisan'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ülke genelinde 1 Ocak 2000 ve üzeri doğumlular için de sokağa çıkma yasağı getirildiğini, pazar ve market gibi toplu bulunulan alanlarda maske zorunluluğu getirildiğini ve 30 büyükşehir ile Zonguldak'a giriş çıkışların 15 gün boyunca durdurulduğunu açıkladı.

COVİD-19 VİRÜSÜ İSTİFA GETİRDİ

İçişleri Bakanlığı, 10 Nisan-12 Nisan 2020 tarihleri arasında 30 ilde sokağa çıkma yasağı getirdi. Karar, yürürlüğe girmeden iki saat önce kamuoyu ile paylaşıldı. Bunun üzerine, market ve fırınlarda izdiham yaşandı. Yaşanan izdihamın üzerine, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Onurla yürüttüğüm, İçişleri Bakanlığı" görevinden ayrılıyorum diyerek istifa etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın istifayı kabul etmemesi üzerine Bakan Soylu, görevine döndü.

TÜRKİYE, BİR KAPANDI BİR NORMALLEŞTİ

Nisan 2020 boyunca sokağa çıkma kısıtlamalarına ilişkin kararlar değişti. 16 Nisan'da İçişleri Bakanlığı 81 il valiliğine gönderdiği genelgede, 31 ilde hafta sonu için uygulanacak sokağa çıkmaya yasağından muaf olan işletmeleri ve kamu kurum ve kuruluşlarını açıkladı. 

23 Nisan'da Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle 4 günlük sokağa çıkma yasağı başladı. Kısıtlama, 26 Nisan'da sona erdi. 

1-3 Mayıs arasında Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle 3 gün sokağa çıkma yasağı uygulandı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 4 Mayıs 2020'de kademeli normalleşme adımlarını açıkladı. Buna göre; 65 yaş üstü kişiler ve 20 yaş altı kişiler için sokağa çıkma yasağı esnetildi. 11 Mayıs'tan itibaren alışveriş merkezleri, güzellik salonları ve bazı işletmelerin faaliyete geçirileceği duyuruldu. 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 6 Mayıs 2020'de yaptığı açıklamada, kontrollü normalleşme sürecinin ayrıntılarını paylaştı. Koca, bu sürece "kontrollü sosyal hayat" dedi. Bu tarihten itibaren, yaş gruplarına göre sokağa çıkma serbestliği uygulandı ve işyerlerine düzenlemeler getirildi. 

18 Mayıs 2020'de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından, 23-26 Mayıs arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacağı açıklandı. 

Haziran 2020'de şehirlerarası yolculuk kısıtlaması kaldırıldı. Yine aynı ay, 65 yaş üzerine uygulanan sokağa çıkma yasağı kaldırıldı.  

30 Eylül'de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Her vaka hasta değildir. Çünkü testi pozitif çıktığı halde hiçbir semptom göstermeyenler var ve büyük çoğunluğu bunlar oluşturuyor. Hasta ve vaka tanımlarının ayrımını açıklayan Koca, "Her gün açıklanan ve üzerinde durduğumuz yeni hasta sayısı dikkat konusu olmalıdır" dedi.

AÇIK ALANDA SİGARA İÇME YASAĞI

11 Kasım 2020’de ise, yine bir genelge ile tüm illerde açık alanlarda sigara içmek yasaklandı. Sigara denetimi yapan polisler ile yurttaşlar arasında yaşanan tartışmalar dikkat çekti.

25 Kasım 2020'de Sinovac firmasıyla 25 Aralık 2020'de Pfizer-Biontech ile anlaşma yapıldığı açıklandı. 

30 Kasım 2020'de ise, sokağa çıkma kısıtlamaları başladı. Buna göre; hafta içi saat 21:00- 05:00 saatleri arasında sokağa çıkmak yasaklandı. 65 yaş üzeri ve 20 yaş altı kişilere, toplu taşıma araçlarını kullanmak yasaklandı. 

8 Aralık 2020’de sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu günlerde marketlerde içki satışı yasaklandı.

AŞILARIN GELİŞİ 2021'İ BULDU

13 Ocak 2021'de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'de Koronavirüs aşısını vurulan ilk kişi oldu. Bakan Koca, Ankara Şehir Hastanesi'nde CoronaVac aşısını oldu. 

17 Ocak 2021’de Sağlık Bakanı Koca, "Hakkınızı ödemek mümkün değil" diyerek 2021'i sağlık çalışanlarının yılı ilan etti.

“RİZE’DE SALON LEBALEP DOLU”

Şubat ayında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Bakın bir kongre yapıyoruz, salgının olduğu bir dönemde kongre yapıyoruz ve Rize’de salon lebalep dolu" sözleriyle tartışma yarattı.

24 Mart 2021’de genel kullanıma yönelik ilk BioNTech aşı dozlarının Türkiye'ye ulaştığı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından açıklandı.

30 Mart 2021’de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüse rağmen kalabalık manzaraların oluştuğu AKP kongrelerine yönelik eleştirilerle ilgili olarak "Bu konuyu gündemde tutmanın kimseye faydası yok. Buradan ayrıcalık hikayesi çıkarılmamalı" dedi. 

29 Nisan 2021’de Türkiye genelinde tam kapanma başladı. Kapanma, 17 Mayıs saat 05.00'e kadar sürdü.

30 Nisan 2021'de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Rusya'nın ürettiği koronavirüs aşısı olan Sputnik V aşısına, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından acil kullanım onayının verildiğini duyurdu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 6 Mayıs 2021’de koronavirüs salgını nedeniyle turizm için tedbirler alındığını belirterek, “Turistin görebileceği herkesi Mayıs sonuna kadar aşılayacağız” dedi. Hazırlanan turizm videolarında turizm çalışanlarının “Siz eğlenin ben aşılıyım” yazılı maske kullanması eleştirilere neden oldu. Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan video, eleştirilerin ardından kaldırıldı.

17 Mayıs 2021’de tam kapanma sona erdi ve 1 Haziran Salı günü saat 05.00'e kadar uygulanacak 'kademeli normalleşme' dönemi başladı.

22 Haziran 2021'de Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerli koronavirüs aşısının üçüncü fazının ilk doz uygulamasına video konferans yöntemiyle katıldı. Erdoğan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın isim önerisini sorması üzerine 'Benim şahsen gönlümden geçen; ülkemizin tamamında dil noktasında kolaylık açısından Turkovac ismi uygundur derim" dedi.

23 Haziran 2021'de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Cuma günü (25 Haziran) itibariyle 18 yaşından gün alan herkesin aşı randevusu alabileceğini" duyurdu. Koca, 16 ilde 134 delta varyantı görüldüğünü bildirdi.

7 Eylül 2021'de Koronavirüsün ilk kez Kolombiya'da tespit edilen Mu varyantı, Türkiye'de de görüldü. Sağlık Bakanı Koca, Türkiye'de 2 kişide 'Mu' varyantı görüldüğünü sosyal medyadan duyurdu.

11 Aralık 2021'de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Omicron varyantının Türkiye’de 6 kişide görüldüğünü açıkladı.

Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı ve Kayseri Erciyes Üniversitesi iş birliğiyle geliştirilen yerli aşı Turkovac’ın klinik çalışmaları, 5 Kasım 2020’de başladı. Aşıya, 22 Aralık 2021’de acil kullanım onayı verildi.

29 Aralık 2021'de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri, hatırlatma dozu olarak Turkovac aşısı oldu.

31 Aralık 2021'de beşinci doz Covid-19 aşısı için randevular açıldı.

MÜZİK YASAĞI DEVAM ETTİ 

7 Ocak 2022’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazırlanan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği'nde değişikliğe gidilerek, açık ve yarı açık eğlence yerlerinde de 00.00-07.00 saatlerinde canlı müzik yayını yapılması yasaklandı.

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, 26 Ocak'ta Covid-19 testinin pozitif çıktığını açıkladı. 

27 Ocak 2022'de adenoviral vektör tabanlı yeni yerli aşının insan denemeleri Ankara Üniversitesi Şehir Hastanesi'nde başladı. Aşıyı, Ankara Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsü geliştirdi. Aşı, TÜBİTAK Covid-19 Platformu tarafından desteklendi.

ŞUBAT AYINDA ÖLÜM SAYILARI 300'Ü GÖRDÜ

Sağlık Bakanlığı’nın 1 Şubat koronavirüs verilerine göre; bir gün içerisinde 102 bin 601 pozitif vaka tespit edildi. Vaka sayıları Şubat ayı boyunca Covid-19 kaynaklı ölüm sayısı 200 civarında seyrederken; 15 Şubat’ta 309 kişi yaşamını yitirdi. 7 Mayıs 2021’den bu yana can kaybı ilk kez 300’ün üzerine çıkmış oldu.

5 Şubat’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, Covid-19’a yakalandı. 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 2 Mart 2022’de yapılan Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısında açık havada maske zorunluluğunun ve HES kodu uygulamasının kaldırıldığını duyurdu. Koca, Bilim Kurulu üyeleri arasında kısıtlamaların kaldırılmasıyla ilgili görüş birliği olmadığını bildirdi. Bakan Koca, müzik yasağı ile ilgili sorular için ise İçişleri Bakanlığı’nı işaret etti. Sanatçılar, müzik yasağına tepki gösterdi.

8 Mart’ta ise, TURKOVAC aşısının hatırlatma dozu için üçüncü faz çalışmasının Azerbaycan’da başladığı duyuruldu. (ANKA)