İZDEDA Başkanı Özkan’ın gözünden depremin 1 yılı

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir 30 Ekim 2020 tarihinde 6.9 şiddetinde depremle sarsıldı. 117 kişinin hayatını kaybetti depremde 17 bina yıkılmış ve binlercesi de hasar görmüştü.
Depremin hemen ardından yalnızca İzmir değil, ülke genelinde depremzedeler için büyük bir yardım seferberliği başlatılırken enkazların kaldırılmasıyla birlikte deprem ve depremzedeler de tabir-i caizse rafa kaldırıldı. 
Deprem sonrasında hasar tespit çalışmaları, yıkımlar ve konutların yeniden inşasında depremzedelerin mağduriyetlerin mağduriyet eklenmişti. 
Depremin ardından depremzedelerin sorunlarını duyurmak ve sesleri olmak adına kurulan İzmir Depremzedeler Dayanışma Derneği (İZDEDA) Başkanı Haydar Özkan, depremin ardından geçen bir yılı değerlendirdi. Süreçte yapılan yanlışlara ve eksikliklere değinen Özkan, depremden etkilenen üniversite öğrencileri için de burs çağrısında bulundu.

“BENİ KOMŞUM BİLE UNUTTU”

Depremden hemen sonra bölgede büyük bir dayanışma örneği sergilendiğini belirten Özkan, depremden bir süre sonra depremzedelerin unutulup kaderlerine terk edildiğini ifade etti ve “İlk etapta arama kurtarma konusunda çok iyiydik. Ancak 10-15 gün sonra yardımlar da bitti. Depremde hayatını kaybeden 117 kişi defnedilip enkazlar kaldırıldığında depremzedeler unutulmaya başlandı. Biz toplum olarak ilk etapta konuşulunca ya da televizyonlardan izleyince çok çabuk havaya gidip hemen yardım etmeye başlıyoruz. Her şeyi veriyoruz. Ama kötü tarafımız da şu: Çok çabuk tüketiyoruz ve çabuk unutuyoruz. Bizler de bir yıldır yerel basın sayesinde bunu unutturmamaya çalışıyoruz. Biz 400-450 bin kişiyiz. İzmir’in nüfusu 4,5 milyon. 10’da 1’iz biz. Biz de bu 10’da 1’lik mevcut unutulmasın istiyoruz. Ama beni komşum bile unuttu. Depremzede kalmadı. Bıraktık ülke geneline bir şey demeyi biz İzmirliler olarak kendimiz unutuyoruz” dedi.

“12 AY BOYUNCA YAPILAN NE VAR?”

Deprem sonrasında merkezi iktidar ve yerel yönetimler tarafından mağduriyetlerin giderilmesi noktasında atılan adımların yetersiz kaldığını ifade eden Özkan, yaşanan zaman kaybına da dikkat çekti ve “Bize göre yapılan çalışmalar yetersizdi. 12 ay geçmiş. 12 ay boyunca yapılan ne var? Hiçbir şey. Emsal artışı diye bas bas bağırdık ancak 11 ayın sonunda verilebildi. Kredi dedik. Ne yapılabilirdi? Biz kentsel dönüşüm kredisi değil de normal kredi verin dedik. Hala netleşmedi o kredi. Biz kentsel dönüşümcü değiliz ki! Biz 200 bin liralık krediyi 3 bin 500 lirayla nasıl ödeyeceğiz? Bize 0 faizli bir kredi yapın. Bari biz de devletin bu işin içinde olduğunu görelim. Emsal artışıyla birlikte belediye kanadı tamam. Devlet kanadı da krediyi versin. Vatandaş zaten cebinden para çıkmasını kabul etti. Mesela biz geçtiğimiz dönemde ‘Yapıları TOKİ yapsa’ dedik. Ona ‘Hayır’ dendi. Ama 11 ay sonra tekrar görüştüğümüzde parsel bazlı TOKİ’ye bakanımız yeşil ışık yaktı. ‘300-400 konut olursa TOKİ olur’ dedi. Vatandaşın devlete ve TOKİ’ye güveni hala var. Müteahhide ya kaçarsa diye güvenmiyor. TOKİ girdiği zaman devlet de krediyi daha uygun yapacaktı. Emsal de oldu. Bu şekilde olsaydı evlerimizin neredeyse yüzde 20-30’u biterdi. Biz şimdi 11 Kasım’ bekliyoruz dört gözle. Daha hala K Planı çıkmayan ilçeler var. Biz de Tunç Başkanımızdan kararı kendi eline alması için ricacı olduk. İnşallah bu olur ve kararlar daha hızlı çıkar. Bizim tek isteğimiz kararların hızla alınması” diye konuştu. 

“DEPREMZEDELERİN KAPISINI ÇALMIYORSUNUZ BARİ…”

Depremin ardından yaraların sarılma sürecinde yerel yöneticilerin çoğunun depremzede gerçekliğinden uzak hareket ettiğini ve kapılarını dahi çalmadığını belirten Özkan, depremzedelere ilgi gösterilmesi konusunda birtakım noksanlıkların olduğunu belirtti ve “Depremzede doğal olarak duygusal davranıyor ve ilgilenilsin istiyor. Sen depremzedeye kira ya da emsal artışı vermiyorsun. Sonra da konser yapılıyor. Depremzede de ‘Benim evim yok, sen konser veriyorsun’ diyor. Durum böyle olunca belediye başkanlarına da kızılıyor. Çünkü böyle olunca belediye başkanı depremzedenin yanında olmuyormuş gibi görülüyor.  Depremzedenin kapısını çalmıyorsunuz bari depremzedenin kurduğu derneğin kapsını çalın. 12 ay geçti. Bizim kanuni açılışımız 17 Şubat. Bayraklı Belediye Başkanımız 15 Nisan’da geldi. Diğer belediye başkanları daha yerini bile bilmiyor. Gelmek depremzedenin yanında olduğunu göstermek değil midir? Depremin ardından depremzedeler yalnız bırakıldı. Allahtan Tunç Başkan var. Tunç Başkan duyarlı davranıyor. Tunç Başkan dışında bizimle en çok konuşan Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal işte” ifadelerini kullandı. 

“BİZ DE SİYASET YAPACAK OLSAK…”

Deprem sonrasında gerek emsal artışı gerekse kredi konusunda birçok kez depremzedelerin siyaset malzemesi haline getirildiğini ifade eden Özkan, depremin siyaset üstü bir durum olduğunun ve amaçlarının siyaset yapmak değil, mağduriyetlerini duyurmak olduğunun altını çizdi ve “‘Depremzedenin üzerinden siyaset yapmam’, ‘Deprem siyaset konusu olmamalı’ denirken bile siyaset yapılıyor. Bunu da herkes yaptı. Ama tek bir isteğimiz var daha az olsun. Üzülüyoruz. Neyi tartışıyoruz? Krediyi mi emsali mi? Var mı başka yolu? Neyi tartışıyoruz? Varsa başka yol o yapılsın. Ben 1999 yılından bu yana deprem vergisi ödüyoruz. Bu parayla benim konutum yapılabilirdi. Eğer biz de siyaset yapacak olsak bunları söylerdik. Ama söylemiyoruz. Biz depremzedeyiz, aptal değiliz. Biz mağduruz ve siyasi tarafa çekilecek tartışmalara girmek yerine sadece mağduriyetimiz giderilsin diyoruz” dedi.

“YEREL BASININ HAKKI ÖDENMEZ”

Depremin hemen ardından gerek yerel gerekse ulusal basından birçok kuruluş afet alanına gelmiş ve yayın yapmıştı. Ancak enkazlar kaldırılana kadar ülke gündeminde kendine yer bulan deprem ve depremzedeler enkazların kaldırılmasıyla birlikte ulusal gündemde de görülmez olmuştu. Bu hususta yerel basına kırgın olduklarını ifade eden Özkan, “Ben yerel basına çok teşekkür ediyorum. Hakları ödenmez. Ama ulusla basına da teessüf ediyorum. Bizim bir kez bile kapımızı çalmadılar. Biz onlara ne yapmış olabiliriz ki? Kırgınız. Ama yerel basına çok teşekkür ediyorum. Ellerinden geleni yaptılar. Çok sağ olsunlar” diye konuştu. 

“VATANDAŞLARIN MAĞDURİYETİ UNUTULMASIN”

Tek isteklerinin depremin unutulmaması olduğunu belirten Özkan, “Biz istiyoruz ki deprem unutulmasın, depremzede unutulmasın. Buradaki vatandaşların mağduriyeti unutulmasın. Biz 117 can verdik. Bunlar unutulmasın. Bu 117 canın eşi, annesi babası çoluğu çocuğu... Hiçbiri sorulmadı. Biraz daha duyarlı olalım” dedi.

HAYIRSEVERLERE BURS ÇAĞRISI

Depremin ardından depremzedelere yapılan destekler adına hayırsever vatandaşlara çok teşekkür ettiğini belirten Özkan, depremzede üniversite öğrencilerinin bursa ihtiyacı olduğunu belirterek bu konuda öğrencilere destek olabilecek hayırseverlere de çağrı yaptı ve şunları söyledi. “Biz dernek olarak kendimiz daha yardıma muhtaçken 127 öğrenci çocuğumuzun 25 tanesine burs verebiliyoruz. Biz burs verecek kişilerle üniversite öğrencilerimizi buluşturuyoruz ve onlara burs arıyoruz. Daha burs alamayan birçok öğrencimiz var. Onların da bursa ihtiyacı var. Bu konuda da yardımseverlere çağrıda bulunmak istiyorum. Bunun yanında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin başlattığı ‘Bir Kira Bir Yuva’ kampanyasına destek olan tüm yardımseverlerimizden de Allah razı olsun diyorum. Çok güzel bir dayanışma örneği gösterdi İzmir. Depremzedeler adına konuşuyorum. İzmirli hayırsever iş adamlarının hakkı ödenmez. Çok ince ve düşünceli bir davranış. Onların ayrıca 117 kaybımızın ailelerine yaptıkları konut desteği var. Çok güzel bir davranış. Herkese örnek olmalı. İzmir Ticaret Odası Başkanı Mahmut Özgener, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar ve İzmir Sanayiciler ve İş İnsanları Derneği Başkanı Hasan Küçükkurt… Bu isimlere çok teşekkür ediyorum.”