İzmir’deki afet toplanma alanlarında son durum ne'

HAYRULLAH YILDIZ/ EGEPOSTASI-İstanbul'da meydana gelen 5,8 şiddetindeki deprem, Türkiye'deki deprem gerçeğini bir kez daha hatırlattı. Deprem nedeniyle bazı illerde de korku dolu anlar yaşanırken, İzmir Jeoloji Mühendisleri Odasıgeçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada İzmir’de 7,0 büyüklüğünde bir deprem üretebilecek 13 fay hattının olduğunu duyurdu. Türkiye’nin hafızasından silinmeyen 1999 Gölcük depreminin üzerinde 20 yıl geçti, depremde on binlerce vatandaş hayatını kaybetti. Yaşanan son depremlerin ardından bir gerçek daha gün yüzüne çıktı. Türkiye’nin 20 yıllık süreçte deprem ülkesi olduğu gerçeğiyle yüzleşmediği, gereken dersi çıkarmadığı, alınması gereken tedbirlerin alınmadığı uzmanlar tarafından yeniden dile getirildi. Deprem sonrası en büyük tartışmaların yaşandığı bir diğer konu ise “Afet ve Acil Durum Toplanma Alanları” oldu. Afet ve acil durum toplanma alanlarının sayısının yetersizliği hatta bazı alanların imara açılarak AVM, otel, plaza inşa edilmesi insan hayatının ne kadar ucuz olduğunu gözler önüne serdi. STK’lar peş peşe yaptığı açıklamalarla özellikle İstanbul’daki afet toplanma alanlarıyla ilgili çağrıda bulunarak, imarın önüne geçilmesi gerektiğini dile getirdiler. Tüm bu yaşananların üzerine deprem ülkesi olan Türkiye’nin en riskli kentlerinden İzmir’deki afet toplanma alanlarının son durumu da merak konusu oldu.  TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’ne bağlı Afet ve deprem bilincini yaygınlaştırma yapı stoğunu iyileştirme komisyon Başkanı Abdullah İncir, kentteki afet toplanma alanlarına ilişkin son bilgileri paylaştı. 

“İZMİR DİĞER KENTLERE GÖRE İYİ DURUMDA”

Büyükşehirler kıyaslandığı takdirde İzmir’in toplanma alanlarının sayısı bakımından iyi konumda olduğunu ifade eden Abdullah İncir, İzmir’de bin 600’den fazla afet toplanma alanın olduğunu dile getirdi. İncir, 1999 Gölcük depreminin ardından toplanma alanlarının tespitinin yapıldığını vurgularken, “İzmir’deki toplanma alanları durumuna baktığımızda diğer illere göre daha duyarlı bir şehir. 1999 depreminin ardından görülen en büyük eksikliğin deprem sonrası yaşanan kaos, vatandaşlar ne yapacağını bilemez bir halde olduğu ve bu durumun değiştirilmesi gerektiği ortaya çıktı. Toplanma alanlarına ihtiyaç olduğu o zaman da vurgulandı. Deprem sonrası İzmir başta olmak üzere tüm şehirlerde ancak dikkat çekmek isterim ki İzmir bu şehirlerin başında geliyor, toplanma alanlarının tespiti yapıldı. İzmir Valiliği ve diğer yan kuruluşlarla birlikte bir koordinasyon sağlandı. Toplanma alanları hep genişletildi. Belli bir dönem çalışmalar durakladı. Biz İMO olarak 2012 yılında toplanma alanlarının güncellenmesini istedik. Baktık ki özellikle nüfusun yoğun olan bölgelerde yetersiz. Çözüm için en büyük destekçiler belediyeler daha sonra biz de belediyelerle ortak çalışma yaptık. Elinizdeki tüm kamu alanlarını, yeşil alanları, okullar da dâhil olmak üzere envanterini istedik. AFAD ile uygun olan toplanma alanlarını belirledik. AFAD’ın internet sitesine girip baktığınızda İzmir’deki tüm toplanma alanlarını görebiliyorsunuz. İzmir bin 600 civarında toplanma alanına sahip” ifadelerini kullandı. 

“EKSİKLİKLER YOK MU ELBETTE VAR”

Afet toplanma alanlarının çevresinde yüksek binaların olmaması gerektiğine dikkat çeken İncir, “Eksikliklerimiz yok mu elbette var. Bazı toplanma alanları ufak alanlar. Mesela 500 metrekare olan alanlar var ama bunlara da ihtiyacımız var. Bir toplanma alanındaki en büyük gaye vatandaşın sokağının başında olması ve evine yakın olmasıdır. Afet toplanma alanlarının etrafındaki binalar yüksek olmamalı buna dikkat edilmesi gerek” diye konuştu.

“TOPLANMA ALANLARINA ENGELLİ VE YAŞLILARIN ULAŞIMI SAĞLANMALI”

Toplanma alanlarının niteliğinin önemine dikkat çeken Abdullah İncir,  İzmir’deki tüm toplanma alanlarının nitelik bakımından iyi olmadığını belirtti. İncir, ulaşım ve altyapıya vurgu yaparken, “Toplanma alanları ve barınma alanları farklı şeyler. Toplanma alanları ilk 12 saatte yani altın saat diye nitelediğimiz alanlardır. Toplanma alanlarının da kriterleri var. En başta ulaşım, özellikle engelli vatandaşların da ulaşımını sağlayabilecek bir ulaşım olmalı. Daha sonra altyapı, elektrik olması gerek. İzmir’deki tüm toplanma alanlarında bu kriterlerin hepsi var m? Hayır, maalesef yok. Bizim yapmamız gereken bu alanların niteliğini arttırmak. Bundan sonra ki çalışma AFAD ile birlikte o alanları etrafını çevirerek kriterlere uygun hale getirmek gerek. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile de ortaklaşa çalışarak İzmir’deki alanların uygun hale getirilmesini sağlayacağız. Bir planlama dâhilinde uygun kriterlere getirmek. İzmir olarak biz herkesin deprem anında nereye gideceğini bilecek hale getirilmesini sağlayacak. Ancak dikkat çekiyorum herkesin bilmesini sağlamamız gerek” dedi. 

“İZMİR DHİL HİÇBİR KENT DEPREME HAZIRLIKLI DEĞİL”

Şehirlerin olası büyük depremlere hazırlıklı olmadığını belirten İncir, “Şu an hiçbir kent İzmirde dâhil olmak üzere büyük depreme hazır değil. Ancak hakkını vermek gerek İzmir diğer kentlere göre bir adım daha önde. Gerek toplanma alanları gerekse halka verilen eğitimlerle bilinç oluşturmak için elimizden geleni yapıyoruz” ifadelerini kullandı. 

“EN BÜYÜK EKSİK YAPI STOĞUNUN BİLİNMEMESİ” 

İzmir’deki yapı stoğunun hepsinin bilinmediğini dile getiren İncir, “Bizim en büyük eksiğimiz yapı stoğumuzun hepsini bilmiyoruz.  Aziz Kocaoğlu’nu döneminde Seferihisar ve Balçova’da yapı envanteri yaptık o bölgelerdeki tüm stoğunu belirledik. Şimdi de yine aynı çalışmayı yaparak diğer ilçelerinde kimliğini ortaya çıkarmamız gerek. Bir planlama dâhilinde buna kentsel dönüşüm dersiniz iyileştirme de dersiniz. Yapı stoklarımızı iyileştirmek zorundayız ancak dikkatinizi çekmek isterim iyileştirmek hepsini yıkmak değil. Çünkü o kadar maddi güç yok. Yıkılması gereken yerler zaten yıkılacak ama iyileştirme şart. 1999 depreminin ardından geçen 20 sene içinde bir planlamaya gidilseydi bugün belli bir konuma gelebilirdik. Arama kurtarma çalışmalarında iyi durumdayız ama en büyük riskimiz yapı stoğu ve halkın bilinçlendirilmesi” şeklinde konuştu. 

“TOPLANMA ALANLARININ İMARA AÇILMASI HUSUSUNDA İZMİR, İSTANBUL GİBİ DEĞİL”

İstanbul’da Afet toplanma alanlarının imara açılma tartışmaları sürerken İzmir’in İstanbul gibi olmadığını vurgulayan İncir, “Afet toplanma alanlarının imara açılması konusuna gelince İzmir, İstanbul gibi değil. Bir iki yer dışında hepsi yerli yerinde duruyor. Mesela Karşıyaka’da lunaparkın olduğu yerdeki toplanma alanında imar söz konusu oldu. Ama o arazi de zaten kişi mülkiyetindeydi. Esasında alan kamulaştırılıp toplanma alanı olarak ilan edilebilirdi ama inşaat izni verildi. Lunaparkın olduğu yerdeki toplanma alanın3’te 1 küçüldü. Karşıyaka’da bir kısım alan İZBAN hattına girerek küçüldü. Ama özetle İstanbul ile kıyasladığımızda İzmir gayet iyi konumda” dedi. 

“KONAK, KARŞIYAKA BORNAVA VE HATAY BÖLGESİ SIKINTILI DURUMDA”

Afet toplanma alanlarıyla ilgili nüfus yoğunluğundan kaynaklı sıkıntılı bölgeleri sıralayan İncir, “Taşra ve merkez olarak değerlendirirsek taşradaki ilçeler çok daha şanslı konumdalar. Ancak merkezdeki ilçelere bakarsak, Konak, Karşıyaka, Hatay bölgesi, kısmen Bornova’nın yoğun olduğu bölgeler sıkıntılı durumda. Mesela Karşıyaka’da Nergis’te oturuyorsunuz vatandaş Mavişehir’e gidemez. Vatandaşın evinin olduğu yerin 500 metre yakınında toplanma alanı olması gerek” dedi. 

“AFET GÖNÜLLÜLERİ EKİBİ KURMAMIZ GEREK”

Depremde örgütlenmenin önemine de değinen İncir, “Örgütlenmeye önem veriyoruz. Depremde örgütlenmemiz gerek. Muhtarlara anlatmaya çalıştık bazıları yardımcı oldu bazıları işin içine giremedi. Her sokakta afet gönüllüleri ekibi kurmak istedik. Emekli hemşire olur doktor olur mühendis olur bu vatandaşlarımız aldıkları eğitim sonrası sokaktaki kişilerin hepsinin adını soyadını bilecek o evde engelli var mı yaşlı var mı bunu bilecek. Bir deprem olduğu zaman kendisi de afetzede olmadığı sürece engelli ve yaşlıları kurtararak afet toplanma alanına götürecek. Büyükşehir ile ortak bir çalışmamız olmadı daha ama Karşıyaka ve özellikle Bornova’da bunu başardık. Amacımız bunu tüm kente yaymak” diye konuştu.