En ucuz sigaraya 50 kuruş zam

Ocak ayında sıfırlanan sigaradan alınan asgari maktu vergi 5.36 lira olarak geri geldi. Maktu vergi 0.42 lira ve nispi vergi ise yüzde 67 olarak aynı kaldı. Yapılan düzenleme ile 1 paket sigara 5.36 liralık fiyatın altına satılamayacak. Sıfırlanmadan önceki maktu vergi 5.6 liraydı. Yeni asgari maktu vergi ile 7.5 liraya satılan en ucuz sigaralar 8 liraya çıkmak zorunda kalacak. Veya firmalar 50 kuruşu ceplerinden karşılayacak. Pazarın yüzde yarımının 7.5 liraya satılan ucuz sigaradan oluştuğu hesaplanıyor. Yani yeni düzenleme ile doğru bir yola girilse de pazarın çok küçük bir kesiminin yeni düzenlemeden etkilenmesi hem vergi gelirlerinin artırılması hem de sigara tüketiminin azaltılması için yeterli görülmedi. Maliye'nin yılbaşındaki düzenlemenin ardından ucuz sigaralarda fiyat indiriminin yolunu açmıştı. O günden sonra bazı sigara firmaları fiyatları 7.5 liraya kadar indirdi. Bu durum beraberinde çok yüksek tutarlı olmasa da vergi kaybını da getirdi. Şimdi bu kayıp önlenmiş olacak. Ancak yeni vergi oranının yine de eski asgari maktu tutar olan 5.6 liranın altında belirlenmiş olmasına bir anlam verilemedi. 1 Ocak’ta yapılan düzenlemeyle sigaradan alınan asgari maktu vergi, sigara başına 0.28’den sıfıra indirilmişti.

15 YILLIK UYGULAMANIN TERSİNEYDİ

Asgari maktu vergi sigarada verginin belirli bir tutarın altına inmemesi için konulan bir bariyer. Orta ve üst fiyat seviyesi ile sigara satanlar maliyetleri gereği fiyatı aşağı çekemiyor. Çekerse zarar ediyor. Ancak asgari maktu oranı sıfırlandığında ucuz sigara üreticilerinin ya ceplerine daha fazla para kalacak veya bu rahatlık ile indirime gidip pazar payını artırmaya çalışıyor. 6.5 liraya satılan bir paket sigaradan önceden (5.6 lira asgari maktu+0.42 TL maktu) 6.02 lira vergi alınıyordu. 91 kuruş da KDV eklendiğinde maliyet 6.93 lira yapıyordu. Sigaracının cebine ise 56 kuruş kalıyordu. Asgari maktu sıfırlanınca bu üreticiler 5.02 lira lira nispi ÖTV ve 42 kuruş maktu vergi ödedi. Yani 5.44 lira. 83 lirada KDV'si var. Toplam 6 lira 27 kuruşa iniyordu maliyet. Böylece paket başına (6,93-6,23 TL) 66 kuruş kar edebiliyorlardı. Başta Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere gelişmiş ülkeler sigarada fiyatı asgari maktu vergi ile fiyatı yukarıda tutup sigara tüketimini azaltmaya çalışıyor. Asgari maktu verginin kaldırılması ucuz sigaranın daha da ulaşılabilir olmasını sağladığı için bu standartları benimseyen son 15 yıllık uygulamanın tersine bir yol çiziyordu.