Corona virüsü paketini ekonomistler yorumladı: Çalışan kısmı eksik

Birçok ülkede insani krize neden olan Corona virüsü salgını can almaya devam ederken ülkelerin ekonomik istikrarı da bozulmaya başladı.

Geçtiğimiz günlerde ABD ve Avrupa ülkeleri ekonomilerini toparlamak için ekonomik tedbirler açıklarken Türkiye bugün önemli bir adım atarak 100 milyar TL’lik bir ekonomi paketi duyurdu.

Açıklanan tedbirleri sektör uzmanları ve temsilcileri SÖZCÜ’ye özel yorumladı.

“ÇALIŞAN KISMI EKSİK”

Ekonomist Uğur Gürses şu ifadeleri kullandı:

* Paketin firmalar ve emekliler boyutu var. Bu yöndeki adımlar doğru. Ama çalışanlar boyutu eksik kaldı paketin.

* Merkez Bankası (TCMB) İhtiyat Akçesi bugünler içindi ama kullanıldı. İhtiyat Akçesi ile hizmet sektöründe çalışan ve zor durumda olan milyonlarca kişiye biner TL’lik ödeme ya da çek verilmesi rahatlıkla yapılalabilirdi. Toplamda hizmet sektöründe 15,8 milyon kişi çalışıyor. Hepsine biner TL verseniz 15,8 milyar TL yapar, İhtiyat Akçesi’nden rahatlıkla karşılanabilirdi.

* Konut kredisi teşviği var ama şu aşamada kim konut alır bilmiyorum, bu adım anlamlı değil.

“ASGARİ ÜCRET ZATEN AÇIKLANMIŞTI”

İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Cem Başlevent şöyle konuştu:

* Binlerce işyerinin zorunlu olarak faaliyetine ara verdiği bir ortamda, istihdam kaybının yol açacağı ekonomik zorluklar için görebildiğim tek madde kısa çalışma ödeneğinin daha kolay ulaşılabilir hale getirilecek olması. Ancak bu maddeye ilişkin detaylı bilgiler verilmiş değil

* Bugünkü paketten sağlık hizmetlerine erişim başlığı altında, önlemler çıkabilirdi, fakat böyle olmadı..

* Pakette asgari ücret desteğinden bahsedilmiş. Ancak bu destek yıl başında zaten açıklanmıştı.

* Emeklilerin bayram ikramiyesinin yaklaşık 2 ay öne çekilmiş olması güzel bir jest ama alım gücü etkisi çok sınırlı olacak.

* Turizm sektörümüz çok zor bir yıl geçirecek ve bunun etkilerini bertaraf etmek belki uzun yıllar alacak. Dolayısıyla konaklama vergisinin Kasım ayına kadar ertelenmesi yerine tamamen gündemden çıkarılması daha uygun olabilirdi. Çeşitli sektörler için vergi ve prim ödemelerinin ertelenmesi, yerinde bir politika ama bütçe açığı büyüyecek.

* Elbette daha önce yaşanmamış boyutta, yaşamsal bir mücadelenin eşiğindeyken, ekonomik yan etkilerin düşünülmesi ikinci planda kalıyor. Umarız ülkece çok fazla kayıp ve acı yaşamadan bu salgının üstesinden gelebiliriz.

“ÖNE ÇIKAN NAKİT AKIŞI YARDIMI”

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan 100 milyar TL’lik paket ile ilgili şunları söyledi:

* En başta kredi geri ödeme kolaylığı, SGK prim ödeme ve dolaylı vergiler tarafında destekler var.

* Burada tabii özellikle öne çıkarılanlar salgınla beraber nakit akışları zarar görmüş şirketlerin korunması

* Kredi mekanizmasının canlı tutulması ve likiditiye erişim kolaylığı sağlanmak isteniyor. Bu noktada ödeme sıkıntısı yaşayacak firmaların ana para ve faiz geri ödemeleri tarafına da ötelemeler var

* Özellikle bankaların kredi geri çağırma, kredi limiti kullandırmama gibi aksiyonlara gidilmemesi isteniyor.

“İŞSİZLİĞİN OLMAMASI ŞAŞIRTICI”

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel şu ifadeleri kullandı:

* Pakette işsizlikle ilgili hiçbir desteğin olmaması şaşırtıcı.

* İşsizlik tazminatının genişletilmesi, tazminat sürelerinin uzatılması düşünülebilirdi ama bunlar yoktu pakette.