Corona virüse karşı neden hemen bir aşı geliştirilemiyor'

Tüm tıbbi bilgilerine rağmen, 31 yaşındaki tıp öğrencisi ve doktor adayı Sean Doyle, ABD’nin Atlanta Eyaleti’nde bağlı Georgia kentindeki Emory Üniversitesi Hastanesi'nde sağ omzuna yeni aldığı enjeksiyonun tüm risklerini bilmiyordu. Elbette, kolundaki ağrı, ateş, halsizlik gibi potansiyel yan etkilerden bahsedildi. Ancak, dünyada aşı enjeksiyonu yapan ilk insanlar arasında olduğundan risklerle ilgili gerçek cevap basitçe "Bilmiyorum” oldu.

Doyle, önce elini kaldırıp gönüllülük yaparak aşı testlerinin güvenli olup olmadığı insanların anlamasına yardımcı oldu. Tıp öğrencisi, yaptırdığı enjeksiyonla ilk corona virüs aşı çalışmalarının kritik bir parçası haline geldi.

"KİMSENİN BU VİRÜSE KARŞI KANITLANMIŞ BİR BAĞIŞIKLIĞI YOK"

Sadece birkaç ay içinde, yeni tip corona virüs (Covid-19) dünyanın neredeyse her köşesine yayıldı ve ne yazık ki birkaç savaştan veya doğal afetlerden daha fazla can aldı. CNN’in şef sağlık editörü  Dr. Sanjay Gupta, dünyada kimsenin bu virüse karşı bağışıklıklığının olmadığını belirterek, yapılan aşı çalışmalarında dikkatli davranılmasının önemine dikkat çekti.

Gupta, aşı çalışmalarının ilk gönüllerinden biri olan Sean Doyle ile Emory Tıp Fakültesi’nde bir araya geldi.

1976 YILINDA ACELEYLE GELİŞTİRİLEN DOMUZ GRİBİ AŞISI FELCE NEDEN OLDU

Gupta, henüz doğmamış olmasına rağmen, Sean'ın 1976 domuz gribi aşısının hikayesine aşina olmasının onun için sürpriz olmadığını belirtti.

Aynı yılın Ocak ayında New Jersey’de yeni bir virüs yayılmaya başladı. Bu virüsün 1918'deki gibi bir pandemiye neden olabileceğinden korkan ABD, bir aşı geliştirerek acele etti. Bir yıl içinde yaklaşık 45 milyon ABD’liye aşı yapıldı. Ancak yeterli güvenlik denemelerini yapmak için gerekli zaman göz ardı edilince yıkıcı yan etkiler ortaya çıkmaya başladı. Yüzlerce insan, ayaklarda başlayan ve vücutlarında  yavaşça ilerleyen  Guillain-Barre sendromunu geliştirdi. İnsanların bir kısmı ölü ve bazı kişiler bugüne kadar süren bir aşılanma korkusu geliştirdi.

"İNSANLARA YARDIM ETMEK İÇİN RİSK ALDIM"

Doyle konuyla ilgili olarak, " Guillain-Barre gibi şeyler geliştirmek, kesinlikle bir endişe kaynağıydı. Ancak, corona virüse karşı geliştirilen aşının şansını kimse bilmiyor. Belki, bu potansiyel riskler, aşının potansiyel faydalarından daha ağır basıyor. Fakat, şu anda bu virüsü yenmek için kanıtlanmış hiçbir ilaç bulunmuyor. Bu yüzden yardım etmek insanlara risk aldım” açıklamasını yaptı.

YAN ETKİLER DEV AKSAKLIKLAR ANLAMI GELİRSE...

Gupta, ilaç testlerinde güvenlğin her zaman önemli olduğunu,  ancak özellikle aşılarda maksimum düzeyde olması gerektiğini söyledi. 

Genellikle bir hastalığın geç evresinde olan kişilerde ilk kez denenen terapötiklerden farklı olarak, hastalığı önlemek için sağlıklı insanlara aşı yapılıyor. Aşıların sağlıklı bir insanda hastalık veya ölüme neden olması corona virüse çözüm arayan herkesi rahatsız edecek.

DSÖ: AŞILARI TEST EMEK İÇİN ZAMAN İHTİYAÇ VAR

Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durumlar programının genel müdürü Dr. Mike Ryan, geçen ay corona virüse karşı geliştirilen aşıları test etmek için zamana ihtiyaç duyulduğunu söylemişti.

DÜNYA AŞILARIN TOPLU KULLANIMINDAN BİRÇOK DERS ALDI

Ryan, “Birçok insan 'Peki neden aşıları test etmemiz gerekiyo? Neden sadece aşı yapmıyoruz ve insanlara vermiyoruz'' gibi sorular soruyor. Dünya, aşıların toplu kullanımından birçok ders aldı ve kötü bir virüsten daha tehlikeli bir şey var ve bu kötü bir aşı "diyerek,  "Potansiyel olarak dünya nüfusunun çoğuna enjekte edeceğimiz herhangi bir ürünü geliştirirken çok dikkatli olmalıyız. Öncelikle zarar vermemeye dikkat etmeliyiz” açıklamasını yapmıştı.

DANG HUMMASI AŞISI FİLİPİNLER'DE 10 ÇOCUĞU ÖLDÜRDÜ

ABD’de 1976 yılında gerçekleşen  domuz gribi aşısı felaketi durumun bilinen en iyi örneklerinden biri ancak, düya yakın tarihte de çeşitli başarısızlıklar yaşadı. 2017'de Filipinler'de yaklaşık 1 milyon çocuğa sivrisinek kaynaklı dang hummasına karşı bir aşı kampanyası yürütüldü.Ancak aşı bazı insanlarda ciddi dang enfeksiyonu riskini artırdı ve on çocuk öldü.

Küresel olarak 400 milyon insanı hasta eden ve her yıl 22 bin kişiyi öldüren dang hummasından çocukları korumak amacıyla yetkililer aşının sadece bir kez enfekte olmuş kişilerde kullanılması gerektiği yönündeki uyarıları görmezden geldi. Dang humması aslında dört farklı virüsten kaynaklanır ve ilk enfeksiyon genellikle hafiftir, daha sonraki enfeksiyonlar daha tehlikelidir. Bu durumda, daha önce hiç enfekte olmamış olan insanları aşılamak bazen farklı bir virüsle enfekte olmaları durumunda komplikasyon riskini arttırdı.

6 AŞININ İNSAN TESTLERİ BAŞLADI

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), geçen hafta yaptığı açıklamada, dünya genelinde 83 yeni tip corona virüs (Covid-19), aşısının geliştirildiğini ve bunların altısının insan denemeleri aşamasında olduğunu belirtmişti.