Küçük Menderes zehir akıyor

CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, kirliliğin en üst düzeyde olduğu Küçük Menderes Nehri ile onu besleyen önemli akarsulardan Fetrek Çayı’ndaki kirlenmenin nedenlerinin araştırılması ve alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla araştırma komisyonu kurulmasını istedi.

Ege Postası
22.12.2014 - 12:06

Türeli, TBMM Başkanlığı’na sunduğu araştırma önergesinin gerekçesinde, 175 kilometre yol kat eden Küçük Menderes Nehri’nin, debisine drene edilen sanayi atıkları ve kanalizasyon nedeniyle adeta bir zehir nehrine dönüşmüş durumda olduğuna dikkati çekti.

Nehre ilişkin hazırlanan bilimsel raporların tümünde, “kirliliğin en üst düzeyde olduğu” ve “nehir suyundaki ağır metallerin üst sınırda bulunduğu” ifadelerine yer verildiğine işaret eden Türeli, şunları kaydetti:

“Küçük Menderes Nehri’nin, sulama kaynağı olarak kullanıldığı tarım alanlarında verimlilik giderek düşmekte, nehir suyunun içerdiği ağır metaller nedeniyle toprak kirlenmektedir. Bilindiği gibi toksik maddelerle kirlenmiş toprakta yetişen ürünler vatandaşların sağlığı açısından çeşitli riskler barındırabilmektedir. Diğer taraftan, Küçük Menderes Nehri’nin bu haliyle AKP hükümetlerinin İzmir’in 35 projesinden biri olarak açıkladığı Efes Limanı projesinin gerçekleştirileceği ve 60 bin yatak kapasiteli turizm merkezi alanı olan Pamucak sahilindeki turizmi olumsuz etkilediği görülmektedir.”

KÜÇÜK MENDERES HAVZASI KORUMA EYLEM PLANI’NA NE OLDU'

Türeli, Küçük Menderes Nehri’nin kirlilikten kurtarılması amacıyla 2011 yılında hazırlanan, “Küçük Menderes Havzası Koruma Eylem Planı”na göre, İzmir ve Aydın çevresindeki illerde arıtma tesisi olmayan yerlere tesislerin kurulmasının, arıtma tesisleri olanların da yetersiz kalan yerlerinde iyileştirmeler yapılmasının öngörüldüğünü hatırlattı. İlgili bakanlıkların yetkililerinin, 2012 yılının Haziran ayına kadar “Küçük Menderes Havzası Koruma Eylem Planı”nın gerçekleştirileceğini belirttiklerini kaydeden Türeli, “Bununla birlikte bölgede önemli bir çalışma yapılmamıştır. Ne oldu bu plana'” dedi.

Küçük Menderes Nehri’nin geçtiği bölgede kurulu bulunan birçok sanayi kuruluşunun ilgili yasa ve yönetmelikler gereği arıtma tesisleri olmasına rağmen işletme maliyetlerinin hesabını yaparak bu tesislerin düzenli olarak çalıştırmadığına dair iddialar bulunduğunu belirten Türeli, “Bu durumu İzmir Su ve Kanalizasyon İşletmesi ve Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi tarafından yapılan nehir suyu tahlillerinden elde edilen sonuçlar da desteklemektedir. Bu da bölgede sanayi kuruluşlarına yönelik denetimlerin yetersiz olduğunu göstermektedir” ifadelerine yer verdi.

FETREK ÇAYI DA ZEHİRLİYOR

Türeli, Küçük Menderes’i besleyen önemli su kaynaklarından olan Torbalı ilçesinden geçen Fetrek Çayı’nın da bölgenin bir diğer sorunlu akarsuyu olduğunu ifade etti.

Fetrek Çayı’nın, etrafında kurulu bulunan mermer fabrikaları ve diğer sanayi tesislerinin kimyasal atıklarını drene etmesi nedeniyle adeta bembeyaz aktığını vurgulayan Türeli, gerekçede şu ifadelere yer verdi:

“Söz konusu çayın geçtiği bölgede yeraltı sularının ve toprağın toksik atıklara bulandığı çeşitli üniversiteler tarafından hazırlanan bilimsel raporlarla ortaya konulmuştur. Bu nedenle, bölgedeki kuyu ve artezyenlerden yapılan sulamalar tarım alanlarında kimyasal zehirlenmelere neden olmakta, bu tarım alanlarından yetişen ürünleri tüketen vatandaşın sağlığı da tehlikeye atılmaktadır. Ayrıca, Fetrek Çayı’nın akıttığı kirli sudan kaynaklanan kötü kokular da çevreye rahatsızlık vermektedir.

Bu çerçevede, Küçük Menderes Nehri ve Fetrek Çayı’ndaki kirlenmenin nedenlerinin araştırılması ve bu kapsamda oluşturulması gereken politikaların ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasa'nın 98. ve Meclis İç Tüzüğü'nün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını saygılarımızla arz ve teklif ederiz.”