Büyükşehir'de yoğun gündem... ESHOT'a 1,5 milyarlık bütçe

Yusuf TOMRUK/EGEPOSTASI - Bu ay 7. Kez toplanan İzmir Büyükşehir Meclisi’nde gündem ESHOT Genel Müdürlüğü’nün bütçesi oldu.  ESHOT’un 2020 mali yılı bütçesi 1 milyar 444 milyon 576 bin TL olarak AK Partili üyelerine ret oylarıyla oy çokluğuyla kabul edildi.



‘HER YIL 30 KADIN ŞOFÖR ALACAĞIZ’
ESHOT Genel Müdürlüğü’nün bütçe görüşmelerinden ilk sözü alan Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili  Mustafa Özuslu: “ ESHOT bütçesi İzmir’de ulaşım hizmetlerini sürdüren 1536 otobüs ile yollarda olan personelimize şükranlarımızı sunuyorum. Onlar 4,5 milyon İzmirliyi ulaştırmak için 1943 yılından beri çalışıyor. Otobüslerimiz yılda 51 milyon litre akaryakıt harcamaktadır. Bu yıl alınacak 100 otobüsümüzden 20’sini elektrikli tercih edeceğiz. 64 durağımızda güneş enerjisiyle aydınlatılmaktadır, bu sayının bu yıl 225’e çıkartılması planlanmaktadır. Otobüslerimizdeki bisiklet taşıyıcılarının sayısını 296 ya çıkartacağız ve katlanır bisikletin belli saatlerde otobüslerimize alacağız. Bildiğiniz gbii İstanbul’da halk otobüsleri yok. İzmir’deki otobüslerde criminal vakaları Ankara ve İstanbul’a göre daha azdır. Bu bizim hizmet kalitemize yansımaktadır. Her sabah şoförlere yapılan alkol kontrolü bunun göstergesidir. Otobüs Şoförlüğü İzmir’de erkek egemenliğinde değildir. Sayıyı arttırmaya devam edeceğiz her yıl 30 kadın şoför alacağız. CHP temel felsefesi nde vatandaş birinci kalite hizmetleri en kısa zamanda almalıdır. Vatandaş müşteri değildi. İndirimleri biz tercih ettiğimiz için yapıyoruz. Sosyal belediyecilik hizmetlerinin temelinde bu vardır. Ulaşım da en temel haklardan biridir. Bütçeyi hazırlayanlara ve komisyonda değerlendirenlere çok teşekkür ediyorum” dedi.



ESHOT’A HASTA, BÜYÜKŞEHİR’E DOKTOR BENZETMESİ!
AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal ESHOT Genel Müdürlüğü bütçesi için söz aldı. “Doğrusunu isterseniz ESHOT görüşmeleri öncesinde düşüncelerimi nasıl toparlayacağımı bilemedim” diyerek sözlerini şöyle sürdürdüğü: “Bu durum ESHOT muhteşem yapısından kaynaklı değil. Gerek tasarı da gerek raporda neresinden bakarsınız elinizde kalıyor. İki gün önce İZSU bütçesinin oyladık. Bizler eksikleri dile getirdik. İzmir’in hayati önem taşıyan bir kuruluşta ESHOT. İZSU daha ayrı görünürken ESHOT Büyükşehir ile daha iç içe geçmiş. ESHOT’tan önce ulaşım anlayışını konuşmamamız lazım. Son 5 yıl içerisinde 500 milyon civarında yolcu taşınmış. Bunun yüzde 50’sinin ESHOT tarafından taşındığını görüyoruz. Yıllara göre ESHOT’tan çeşitli kaçışlar var. Bugün 2020 yılının bütçesini değerlendirirken, ESHOT’u tartışmamamız gerekiyordu. ‘İzmir’i demir ağlarlar öreceğiz, sloganının gerçeğe döndüğünü görmemiz gerekiyordu. Bir hasta olduğunu düşünün, sürekli tedavi olmak için ilaçlar alıyor. Ama bu ilaçların hiç bir işe yaradığı yok. Fakat doktor tedavi yöntemini değiştirmiyor. Aslında ESHOT’la ilgili en net tanım bu. Hasta ESHOT, doktor Büyükşehir Belediyesi. Hasta iyileşmek istemiyor, doktor da iyileştirmek istemiyor. Bakıyoruz bütçesine 1 milyar 42 milyon ve Büyükşehir’en vereceği yardımlar. Gelir bütçesi  530 milyon. Bunun ana unsuru taşınan yolculardan alınan hizmet bedeli. Tahmini gider bütçesi 1 milyar 444 mliyon arada yaklaşık 400 milyon fark var. Hastanın neden iyileşmeye niyeti olmadığını anlatmaya çalışacağım. Zam yapın demiyoruz, ilk biz karşı çıkarız. Sosyal belediyecilik anlayışıyla indirim yapın dedik, bir kısım yaptınız. ESHOT’un gelirlerini arttırmak kolay değil. Önümüzdeki yıllarda göreceğimiz reklamsal hareketler bir miktar bütçeyi arttırabilir. Ama konu gelirlerle değil giderler. 2020 giderlerine baktığımızda yüzde 25 kısmı, araç yedek parça ve bakımı gibi gözüküyor. Yüzde 10'luk kısımda yeni araç alımına ayrılmış. Geri kalan tamamen cari harcamalar. Bu durum böyle süre süre bütçedeki açık buralara gelmiş. Büyükşehir Belediyesi’nde bir yetkili de ‘her yıl tahminimizin üstünde bir gider gerçekleşen ESHOT için ne yapmalıyız’ diye düşünmeliydi. Mazeretlerin hiç bir anlamı yok. Biz bütün İzmir’in ESHOT’uyuz, mazeret üretmeden iş yapmak zorundayız. 2017 ve 2018 yıllarında İzmirliler Büyükşehir’in ulaşım hizmetlerinden kaçmış, bunu iyi okumalı. İzmir’in araç yaş ortalaması 10. Bu ortamalayı düşürmek için 350 araç almamız lazım. Biz kaç alacağız 100. Araç yaş ortalamamız her yıl yükselecek. Paramız olsa biz 20 değil 25 elektrikli araç almak istiyoruz desek yapabilir miyiz. Yapamayız yeni 25 araca bakabilecek alt yapımızı yapmadık. ESHOT’a Sadece ilaç vererek değil, koşar adım olmasa bile ayağa kaldırmak için bir şeyler yapmamız lazım. Akıllı durak sayısı 200, 8 bin durak var. Hiç klimalı durağımız yok, 5 yıl içen 5 klimalı durak yapacağız. Son olarak bisiklet meselesine değineceğim. Sayın başkan ilk göreve başladığında vizyonunu açıkladı. Bisikletle barışık kent. Merak ediyorum sayın başkan ne kadar kullanıyor merak ediyorum. Keşke herkes başkan kadar şanslı olsa arabasının arkasında aparat olsa. 60 tane aparatımız var, planlanan 236” dedi.



‘HASTA EDEN SİZSİNİZ’
Hızal’ın konuşmasına cevap veren Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Yeşim Tekoğlu, “İzmir’i demir ağlarla örmesek de demokrasiyle, özgürlükle, ulaşım ağlarıyla örüyoruz. İkinci husus biz zam için yaygara yapamıyoruz çünkü iktidar partisi olarak sizin yaptığınız elektriğe zamlar girdilere zamlara yaygara yapamıyoruz çünkü siz diyorsunuz ki biz yaptık siz uyacaksınız. Hasta ve doktor konusunda, evet ilaçlar sizde ve hasta eden de sizsiniz. İlaçlarımız pahalı, elektrik pahalı, suyun girdileri pahalı ÖTV ve KDV yüksek. Demek ki ilaçlar sizde” diye konuştu

Hızal’ın 500 milyon borçlanmaya yaptığı eleştiriye de cevap veren Tekoğlu, “Muhtarlarımıza kart vermeyelim mi, çocukları anneleriyle birlikte ücretsiz göndermeyelim mi bunun kararını size bırakıyorum. Borçlanmanın nedeni ya da desteğin nedeni bunlar” dedi.

33 ARACIMIZ KAYIP İDDİASI!
AK Partili Fikret Mısırlı raporlardaki rakamlarla, Başkan Vekili Mustafa Özuslu’nun verdiği rakamlarının tutmadığımı belirterek ‘Sayın Başkanımız sanırım 33 aracımız kayıp. Mustafa Beyi’in verdiği rakamlara 1536 aracımız var. Bizdeki kitapçıkta ve web sitesinde farklı. Eğer rakamlarda bir yanlışlık yoksa 33 aracımız kayıp. Ayrıca  Araçlarımız çok yaşlandı. 25 yaşını doldurmuş 35 aracımız var. 800 aracımız ileri yaşta. Su anki yaş ortalaması 10,5 buluyor. Avrupa’daki oran 4-5. Bu neyi beraberinde getiriyor, bakım ve gider. Araç bakımla ilgili para özel kalem müdürlüğünün bütçesinin yarısı kadar. Bütçe ağırlıkların uygun bulmuyorum. Biz Buca’dan yoğun saatlerde 178 tane otobüsü Hilal’e getiriyoruz. Konak Tünellerini kullanmamız lazım. En az 10 dakikalık bir zaman kazandırır” dedi. 

AK Partili Mısırlı'ya yanıt veren Özuslu "Benim verdiğim rakamlar 6 ay öncesine aittir. Rakamlarda çeşitli güncellemeler olabilir" yanıtın verdi.

ENTEGRASYON SİSTEMİ KONUSUNDA EKSİK BİLGİLENME VAR”
ESHOT ile ilgili AK Parti kanadından gelen eleştiriler üzerine konuşan Başkan Soyer, “ESHOT’un entegrasyon sistemi konusunda fark ettim ki eksik bilgilenme var. Uygun görürseniz ESHOT Genel Müdürümüzden, entegrasyon sisteminin gelmişini geçmişini içeren toplu bir sunum yapılsın. Bazı şeyler anlaşılmamış. Bu sistemin İzmir’e nasıl adapte edileceğinin sunumunu yapalım. O zaman belki daha net anlaşılır” dedi.

ESHOT YÜZDE 4 ENGELLİ RAKAMINI TUTTURABİLDİ Mİ'
AK Partili Ahmet Uğur Baran söz alarak dezavajantajlı grupların bütçede geçmesinde mutluyum. ESHOT’un filosunda biz dezavantajlı vatandaşlarımızın kullanabileceği 1490 adet otobüs var. Ancak bunların büyük çoğunluğu eski ve tadilatlı olanlar. Pek çoğunun liftleri çalışmıyor. Binmekte çok zorluk çekiyoruz.  Biz iki tekerleklerle otobüse binemiyoruz. Katlanır bisiklet ve skuterler gelince ne olacak. Son olarak ESHOT kamuda yüzde 4 engelli sayısını tutturabilmiş mi çok merak ediyorum”



‘HEPSİNE ALLAH’TAN KOLAYLIK DİLİYORUM’
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer son olarak söz aldı ve şunları söyledi; “Farklı marka araç eleştirileri yapıldı. İhale konularına çok müdahil olamıyoruz. Keşke hepsi aynı marka olsa. Yatırım planımızda 400 elektrikli otobüs alınması onaylanmış durumda. Çağır gerekleri meselesi çok önemli. Özellikle Uzakdoğu'da 200 binin altına inen rakamlar mevcut. Hep mi Büyükşehir babalık yapacak ne olacak bu borç. Türkiye’nin en önemli gündemi yerel reform paketi. Biz saatlerdir burada konuşuyoruz, ama paramız yok. Borçlanıyoruz. Mevzuatın değiştirilmesi lazım, ÖTV’nin kaldırılması kaynakların arttırılması bu tür baskıların ortadan kalkması lazım. Son olarak bir anımı paylaşarak bitirmek istiyorum. Herhalde 8-9 yaşlarındaydım. Güzelyalı’daki Mehmet Akif Ersoy’da okuyordum. Babamla treleybüse binerdim. Babam şoförle selamlaşırdı. Baş şoför derdi. O şoför benim hayatımda çok kallavi bir yer bırakmıştır. Çok zor şartlar altında çalışıyorlar. Hepsini Allah'tan Kolaylık diliyorum. Hepsini kutluyorum. Büyük sorumluluk ve özen gerektiriyor. İzmir’de başka kentlere göre çok temiz bir sicilimiz var” dedi ve oylamaya geçti. ESHOT’un performans programı ve ESHOT Genel Müdürlüğü bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi. AK Partililer gelir bütçesine değil, gider bütçesine ret oyu verdiklerini ayrıca tutanaklara geçmesi için uyarıda bulundu.