Bakanlık düğmeye bastı reklamsız poşet geliyor

Marketlerde parayla satılmaya başlanan poşetler, Türkiye’nin gündemine oturdu. Bazı vatandaşlar alışverişlerde kendi poşetlerini kullanırken, parayla market poşeti alanlar da var. Duruma tepkili olanlar oldukça fazla. Bir tüketici aldığı ürünleri ücretli poşetle evine götürdükten sonra iade etti. Bunun nedenini ise “Ben onun reklamını yapacaksam poşete para vermem” diyerek açıkladı.

Türkiye’nin şu günlerde tek gündemi, plastik poşetler. Market alışverişlerinde en az 25 kuruştan satılan poşetlere vatandaşlar tepkili. Alışverişlere kimisi el arabalarıyla giderken, bazı tüketiciler aldıklarını montlarına doldurdu. Alışveriş anında poşeti 25 kuruştan alan tüketicilerin iade yaptığı da sosyal medyada konuşulan konuların başında geliyor.

Bazıları poşetleri iade edip parasını aldıklarını söylerken diğerleri bu taleplerinin kabul edilmediğini anlattı. BBC Türkçe’ye açıklamalarda bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, alınan poşetlerin iadesinin veya değişiminin yalnızca poşetlerin hasarlı olması durumunda mümkün olduğunu açıkladı. Bu durumda tüketicilerin poşetlerini iade edip paralarını geri alabilmesi için satılan poşetin içine konulan ürünleri taşıyamayacak bir durumda olması veya poşetin kapasitesini aşmayan bir yük taşırken yırtılması gerekiyor. Tüketici Hakları Merkezi (TÜ-MER) Başkanı Fatih Dinler, bu yüzden marketlerin satılan poşetlerin kaç kiloluk taşıma kapasitesinin olduğunu ya da hangi boyutlarda ürünleri taşıyabileceğini tüketicilere bildirmek zorunda olduğuna dikkat çekti.

Dinler, yasayla birlikte dolaşımdaki plastik poşetleri geri getiren tüketicilere para vererek toplanmasının çevreyi daha fazla koruyacağını söyledi. Dinler’in dikkat çektiği bir diğer konu ise parayla satılan poşetlerin üzerinde market logolarının bulunması. Dinler, Nisan 2019’dan itibaren marketlerin tüketicilere logosuz poşet sunmak zorunda olduğunu, kimsenin para verdiği bir üründe bir marka logosu taşımaya zorlanamayacağını belirtti. BİM’e iade ettiği poşetin parasını geri alan ve makbuzunu internette paylaşarak gündeme gelen Vedat Oktay da poşetin üzerinde marka olduğu için iade ettiğini, marka olmasa iade etmeyeceğini ifade ederek: “Ben onun reklamını yapacaksam para vermem.”

LOGOLU POŞETLER İÇİN GEREKENİ YAPACAĞIZ

Murat Kurum, logolu poşetlere ilişkin “ Vatandaşımız tarafından sosyal medyada eleştiriliyor. Biz üreticilerimize de o noktada, doğanın korunmasına ilişkin ifadelerin de yer aldığı bir düzenlemeyi inşallah usul ve esasları yayınlayarak yapacağız” dedi. Dünyadaki gelişmeleri izleyen değil gelişmelerin içinde olan ve yön veren bir ülke olarak sorumluluk aldıklarına dikkati çeken Kurum, atıkların geri toplanması ve plastik poşetlerin ücretli olmasına ilişkin önemli bir düzenleme yapıldığını anlattı. Kampanyanın başlamasıyla sosyal medyada güzel videoların yer aldığını belirten Kurum, şunları söyledi: “Biz de bunları gülümseyerek, tebessümle izliyoruz, takip ediyoruz. Tabii ki bizim de yanlışlarımız varsa o yanlışlara ilişkin düzenlemeler yapmaya çalışıyoruz. Eskiden filelerimiz vardı. Bu fileleri, hanımlar çantasında taşıyacak şekilde de inşallah örnek uygulamalarını yapacağız. Temiz bir Türkiye ve dünya için tüm vatandaşlarımızı bu kampanyaya davet ediyorum” çağrısında bulundu.

ECZACILAR İÇİN UYGULAMA RİSKLİ

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) ücretli poşet uygulamasından eczanelerin muaf olmasını talep etti. TEİS Genel Başkanı Nurten Saydan “Naylon poşetlere verilen paralar bizlere değil, bakanlığa gidiyor. Ancak ilaç zorunlu bir ihtiyaç olup planlı olarak alınan bir ürün değildir. Biz bu uygulamanın gece nöbette ilaç almaya gelen hasta dahil olmak üzere tüm hastalarımızın mağduriyetini artıracağını düşünüyoruz. İlacın da temel gıda ürünleri gibi hijyen ortamının korunması gerekir, bu da ekstra ücretlendirmeye tabii olmamalıdır” dedi. “İngiltere’de 2015 yılından bu yana gıda güvenliği riski olan ürünler, tohum, çiçek, canlı balık ve ilaçlar için ücretli poşet uygulaması yapılmıyor” diyen Saydan, poşetlerin yeniden kullanılmasının hijyen koşullarını olumsuz etkileyeceğini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü “Hastalarımıza ilacı teslim ederken onların getireceği daha önce kullanılmış poşetlerle hizmet sağlamak kontaminasyon yani mikrop bulaşma sorununu arttıracaktır. Daha önce gripli iken aldığı ilacın poşetini eczanemize getirdiğinde alacağı ilaçların kutularına da virüsü yayma durumu olasıdır. Uyuyan viral enfeksiyonu temasla tekrar edinebilme olasılığı artar” açıklamasını yaptı.

KULLANIM YÜZDE 50 AZALDI

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum “4 günlük uygulama sonucunda plastik poşet kullanımı yaklaşık yüzde 50 azaldı” dedi. “Biz 2019’dan önce yıllık 30-35 milyar plastik poşet tüketiyorduk. Kişi başı 440 olan plastik poşet kullanımını çok yakın zamanda yüzde 90 oranında azaltarak 2025 yılında inşallah 40 adete düşürmeyi hedefliyoruz. Uygulamanın geçmesiyle birlikte de bu kullanım yaklaşık yüzde 50 azalmış durumda” ifadesini kullandı. Plastik poşetlerden 25 kuruş alındığını anımsatan Kurum “25 kuruşun zaten 10 kuruşu üretim maliyeti, 15 kuruşunu da Bakanlık, bu atıkların geri toplanması, çevreye ve doğaya olan hizmetlerin artırılması noktasında bir kaynak olarak kullanacak” diye konuştu.