'Anayasa değişiklik uyum paketi' Resmi Gazete'de

Kanunla, yurt dışındaki vatandaşlar, Türkiye'deki oy verme gününden  önceki üçüncü güne kadar oy kullanabilecek. Kanunla, yurt dışındaki seçmenlerin  randevu ile oy kullanması usulünden vazgeçildi.

Oy kullanma süresinin uzunluğu nedeniyle uygulamada ortaya çıkan  zorlukların önüne geçilebilmesi amacıyla, siyasi partiler yurt dışında her oy  verme günü için ayrı sandık kurulu üyesi bildirebilecek.

Kanunla, Türkiye CumhuriyetiAnayasası'nda Değişiklik Yapılmasına Dair  Kanun'a uyum amacıyla; Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında  Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Siyasi Partiler Kanunu ve Cumhurbaşkanı Seçimi  Kanunu'nda düzenlemeler yapıldı.

Buna göre, yeni hükümet sisteminde sert kuvvetler ayrılığı ilkesinin  benimsenmesine bağlı olarak yürütme yetkisi cumhurbaşkanına, yasama yetkisi de  TBMM'ye ait olacağından, bir kimse aynı zamanda hem cumhurbaşkanı adayı hem de  milletvekili adayı olamayacak ve aday gösterilemeyecek.

Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimleri beş yılda bir aynı günde  yapılacak.

Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilecek ancak  cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine  karar verilmesi halinde, cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilecek.

Cumhurbaşkanı ve TBMM'nin görev sürelerinin dolmasından önceki son  pazar günü oy verme günü olacak. Görev süresi, birlikte yapılan bir önceki seçim  tarihi esas alınarak belirlenecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60  günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihi olacak.

Seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat  içinde ResmiGazete'de yayımlanarak ilan olunacak. Bu kararın verildiği günden  sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü cumhurbaşkanı ile TBMM genel  seçimi birlikte yapılacak.

Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması

Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve genel  seçime bir yıl veya daha az süre kalması halinde cumhurbaşkanı seçimi makamın  boşaldığı günden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü TBMM genel  seçimiyle birlikte yapılacak.

Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve genel  seçime bir yıldan fazla süre kalması halinde cumhurbaşkanı seçimi, makamın  boşaldığı günden sonra gelen 45 gün içindeki son pazar günü gerçekleştirilecek.  Bu şekilde seçilen cumhurbaşkanı TBMM seçim tarihine kadar görevine devam edecek.  Kalan süreyi tamamlayan cumhurbaşkanı açısından bu süre dönemden  sayılmayacak.

Bu süreler içinde seçimin tamamlanması amacıyla YSK tarafından seçim  takvimi resen belirlenecek ve ilan edilecek.

Genel oyla yapılacak seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan  aday cumhurbaşkanı seçilecek. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa bu oylamayı  izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya ilk oylamada en  çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday  cumhurbaşkanı seçilecek.

Adayların ikinci oylamaya katılamaması

İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir  nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci  oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle olacak ancak ikame, geçici  sonuçların ilanını takip eden gün saat 17.00'ye kadar yapılabilecek.

Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum şeklinde  yapılacak. Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.  Oylamada, adayın geçerli oyların salt çoğunluğunu alamaması halinde seçim  yenilenecek ve kesin sonuçların ilanından sonra gelen 45. günü takip eden ilk  pazar günü sadece cumhurbaşkanı seçimi yapılacak.

Cumhurbaşkanının görev süresinin dolması, seçimlerin yenilenmesine  karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamaması hallerinde yenisi göreve  başlayıncaya kadar mevcut cumhurbaşkanının görevi devam edecek.

Cumhurbaşkanı seçilenin varsa TBMM üyeliği sona erecek

Cumhurbaşkanı seçilenin varsa TBMM üyeliği sona erecek.  Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan milletvekili genel  seçiminde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan  siyasi partiler ya da en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.

Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlı olacak.

Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde  yeni aday gösterilemeyecek.

TBMM'de grubu bulunan siyasi partiler grup kararıyla, diğer siyasi  partiler ise tüzüklerinde gösterilen yetkili organlarının kararıyla  cumhurbaşkanlığına aday gösterebilecek.

YSK tarafından ilan edilen süre içinde, adayların isimleri, muvafakat  belgeleri ve gerekli diğer belgelerle YSK'ya başvurularak aday gösterilmiş  olacak. Her siyasi parti veya parti grubu ancak bir aday için başvuruda  bulunabilecek.

Bir kişiyi birden fazla siyasi parti grubu veya siyasi parti aday  gösterebilecek.

Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilmesi halinde  YSK tarafından, ilgili siyasi partilere eksikliklerin giderilmesi için 5 günlük  süre verilecek. Eksiklikleri verilen süre içinde gidermeyen siyasi partiler, aday  göstermekten vazgeçmiş sayılacak.

Cumhurbaşkanlığına seçmenlerin aday göstermesi

Cumhurbaşkanlığına en az 100 bin seçmenin yazılı teklifiyle aday  gösterilebilecek.

Seçmenlerce aday gösterilmek istenen kişi, kimlik ve açık adres  bilgilerini ihtiva eden başvuru dilekçesi ve seçilme yeterliliğine ilişkin  belgelerle, en yüksek derecedeki devlet memuruna mali haklar kapsamında yapılan  her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarının 10 katının ilgili maliye veznesine  emaneten yatırıldığına dair makbuzla YSK'ya bizzat başvuracak.

Seçilme yeterliğinin bulunmadığı tespit edilenler

YSK, başvuru dilekçesi ve eklerini iki gün içinde inceleyecek,  inceleme sonucunda, başvuranın seçilme yeterliğinin bulunmadığının tespit  edilmesi halinde başvuru reddedilecek.

Başvuran bu kararın bildirilmesinden itibaren iki gün içinde yeniden  inceleme talebinde bulunabilecek; YSK, bu talebi üç gün içinde karara bağlayacak.  Bilgi ve belgelerde eksiklik bulunması halinde, eksikliklerin tamamlanması için  iki gün süre verilecek. Bu süre içinde eksiklikler tamamlanmadığı takdirde  başvuru kabul edilmeyecek.

YSK, başvurusu kabul edilen kişileri ilan edecek. Seçmenler ancak bu  ilanda belirtilen kişilerden sadece biri için bir kez teklifte bulunabilecek.

Seçmenler, adaylık teklifi için kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna  bizzat başvuracak. Başvuranın, seçmen niteliğine sahip olduğu ve daha önce aday  teklifinde bulunmadığı tespit edildikten sonra, ilan edilen listedeki kişiler  arasından tercih yaptırılarak adayın bilgilerini ihtiva eden form imzalatılacak  ve elektronik ortamda da kaydedilecek.

Başvuran seçmene, aday teklifinde bulunduğuna dair belge verilecek.  Aday gösterme formları, elektronik ortamda YSK'ya iletilecek ve fiziki olarak  ilçe seçim kurullarında saklanacak.

Aday gösterilmek isteyen kişinin talebi halinde, kendisi hakkında aday  teklifinde bulunanlara ilişkin formlar ve diğer bilgiler kendisine verilecek.  İtiraza ilişkin hususlar YSK tarafından belirlenecek.

Ölüm halinde para iade edilecek

Belirlenen süre içinde 100 bin seçmen tarafından teklif edilen  kişiler, geçici aday listesinde gösterilecek. 100 bin seçmen tarafından aday  teklifinde bulunulması veya ölüm hallerinde maliye veznesine emaneten yatırılan  tutar, seçimden sonra talep üzerine ilgiliye iade edilecek. Diğer hallerde bu  tutar Hazine'ye gelir kaydedilecek.

Aday teklifine ilişkin işlemler için, ilçe seçim kurullarında yeteri  kadar personel görevlendirilecek ve gerekli tedbirler alınacak.

Aday teklifine ilişkin başvuru ve formların şekli ile yurt dışı seçmen  kütüğüne kayıtlı seçmenlerin aday göstermeleri dahil, bu düzenlemenin  uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar YSK tarafından belirlenecek.

YSK, yurt dışında görev yapanlara 4 katına kadar gündelik ödenmesine  karar verebilecek.

Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarıldı.

TBMM seçimleri 4 yılda bir yerine, 5 yılda bir cumhurbaşkanı seçimiyle  aynı gün yapılacak. Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirildi.

Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren, 5 yılın dolmasından  önceki son pazar günü oy verilecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanarak  60 günlük sürenin ilk günü, seçimin başlangıç tarihi olarak belirlendi.